พลอากาศเอก มนัท ชวนะประยูร ผู้อำนวยการ สำนักงานการบินพลเรือนแห่งประเทศไทย หรือ กพท. (CATT) เปิดเผยว่าCAAT ในฐานะหน่วยงานกำกับดูแลการบินพลเรือนของประเทศ (Civil Aviation Authority) ซึ่งดำเนินงานภายใต้มาตรฐานที่องค์การการบินพลเรือนระหว่างประเทศ (ICAO) กำหนด โดยเฉพาะการตรวจสอบระบบการกำกับดูแลด้านความปลอดภัย หรือ USOAP (Universal Safety Oversight Audit Programme) ได้รับการตรวจสอบ USOAP CMA (Continuous Monitoring Approach) ครั้งสำคัญในรอบ 10 ปี ระหว่างวันที่ 27 สิงหาคม – 8 กันยายน 2568 ที่ผ่านมา 

อย่างไรก็ตามในการตรวจสอบครั้งนี้เป็นครั้งแรกที่ประเทศไทยถูกประเมินด้วยชุดคำถามมาตรฐานใหม่ PQ2024 Edition ซึ่งมีผลบังคับใช้เมื่อปี 2567 และถือเป็นความท้าทายสำคัญของระบบการกำกับดูแลความปลอดภัยของไทย โดย ICAO ได้ตรวจสอบทั้ง 8 ด้าน ได้แก่ ด้านกฎหมาย, หน่วยงานกำกับดูแล, การออกใบอนุญาตผู้ประจำหน้าที่, การปฏิบัติการบิน, ความสมควรเดินอากาศ, การสอบสวนอุบัติเหตุและอุบัติการณ์, การบริการการเดินอากาศ และสนามบินและเครื่องช่วยการเดินอากาศ

ทั้งนี้ผลการตรวจสอบเบื้องต้น (Preliminary Results) กพท.มีคะแนนปัจจุบัน (ก่อนการตรวจ):61.60% คะแนน Preliminary  87.71% คะแนน Preliminary  เฉพาะด้านที่ CAAT กำกับดูแลโดยตรง ได้แก่ กฎหมาย องค์กรกำกับดูแล การปฏิบัติการบิน ความสมควรเดินอากาศ การออกใบอนุญาตผู้ประจำหน้าที่ การบริการการเดินอากาศ และสนามบิน 91.35% ค่าเฉลี่ยโลก (Global Average)  และสูงกว่าค่าเฉลี่ยโลกที่ 70.50% คะแนน Preliminary ถึง 20%  ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงความก้าวหน้าของไทยในการยกระดับระบบการกำกับดูแลด้านความปลอดภัยการบินพลเรือนให้อยู่เหนือกว่ามาตรฐานโลก

อย่างไรก็ตามที่ผ่านมาพัฒนาการด้านความปลอดภัยการบินของไทย เมื่อ มกราคม 2558  ประเทศไทย (กรมการบินพลเรือน) ได้รับการตรวจสอบ พบข้อบกพร่องที่มีนัยสำคัญ 33 ข้อ (Significant Safety Concern - SSC) ส่งผลให้ ICAO ประกาศติดธงแดง คะแนน EI อยู่ที่ 33.53% โดยต่อมา เดือนกันยายน 2560  CAAT แก้ไขข้อบกพร่องทั้งหมด ICAO ยกเลิกธงแดง คะแนน EI เพิ่มเป็น 41.11% และเดือนพฤษภาคม 2562  ได้มีการแก้ข้อบกพร่องคงค้างครบถ้วน (ยกเว้นด้าน AIG เนื่องจาก ICAO ขาดแคลนผู้เชี่ยวชาญในด้าน AIG) คะแนน EI เพิ่มเป็น 65.83% กันยายน 2564  ICAO ตรวจสอบเฉพาะด้าน AIG (Offsite Validation) คะแนน EI อยู่ที่ 66.08%

ขณะเดียวกัน เดือน มกราคม 2565 ICAO ปรับชุดคำถาม PQ2020 ซึ่งมาทดแทนชุดคำถามฉบับปี 2017 (PQ2017 Edition) สำหรับการตรวจสอบในโครงการ USAOP-CMA และมีผลกระทบต่อค่า Effective Implementation (EI) ของทุกประเทศจากเดิม ส่งผลให้คะแนน EI ไทยปรับลดลงเป็น 61.6% โดนในเดือน กรกฎาคม 2568 ICAO ประกาศใช้ชุดคำถามใหม่ PQ2024 ซึ่งเป็นเกณฑ์ล่าสุดสำหรับการตรวจสอ USOAP CMA ครั้งนี้ นับเป็นการตรวจครั้งใหญ่ที่สุดในรอบ 10 ปี ซึ่งประเทศไทยได้แสดงศักยภาพด้านการกำกับดูแลความปลอดภัยการบินพลเรือนที่พัฒนาอย่างก้าวกระโดด โดย ICAO จะส่งร่างรายงานให้ตรวจสอบ 90 วัน หลังตรวจสอบเสร็จ และจะประกาศคะแนนอย่างเป็นทางการในเว็บไซต์ของ ICAO ประมาณเดือนกุมภาพันธ์ 2026

 “ผลคะแนน Preliminary ในครั้งนี้สะท้อนถึงความมุ่งมั่นและความร่วมมือของทุกภาคส่วนในการยกระดับมาตรฐานความปลอดภัยการบินพลเรือนของไทยให้อยู่ในระดับสากล และจะเป็นแรงผลักดันสำคัญในการสร้างความเชื่อมั่นให้กับอุตสาหกรรมการบินของประเทศ ซึ่งถ้าเราจะศูนย์กลางการบินของภูมิภาค (Aviation Hub) จะต้องมีความน่าเชื่อถือ จะเห็นได้จากความถี่ในการตรวจสอบ เราทำการตรวจสอบมาโดยตลอด ไม่ใช่แค่มุ่งให้ผ่านการตรวจสอบเท่านั้น แต่ยังต้องการให้ผลการตรวจประเมินอยู่ในระดับที่ดีเยี่ยมเพื่อเพื่อยกระดับอุตสาหกรรมการบินของไทยให้เป็นที่ยอมรับในระดับสากล”

- 030