นางอรมน ทรัพย์ทวีธรรม อธิบดีกรมทรัพย์สินทางปัญญา กระทรวงพาณิชย์ เปิดเผยว่า กรมฯได้เปิดให้บริการระบบแจ้งเตือนสิทธิบัตรที่หมดอายุและใกล้หมดอายุความคุ้มครอง (Patent Early Warning) เพื่อให้นักวิจัย นักประดิษฐ์ ผู้ประกอบการ สามารถนำข้อมูลไปเตรียมความพร้อมที่จะใช้ประโยชน์ได้ทันทีในการผลิตยาสามัญในประเทศหรือต่อยอดพัฒนายาสูตรใหม่ได้เร็วขึ้น เมื่อสิทธิบัตรหมดอายุความคุ้มครอง ซึ่งโดยทั่วไปมีอายุความคุ้มครอง 20 ปี และตั้งแต่เปิดให้บริการในปี 2564 จนถึงปัจจุบัน มีผู้เข้ามาสืบค้นดูข้อมูล 29,589 ครั้ง จากผู้ใช้งาน 15,061 ราย

ทั้งนี้ระบบให้บริการข้อมูลจะครอบคลุม 6 กลุ่มอุตสาหกรรมหลัก ได้แก่ 1.ยา 2.เคมี 3.ไฟฟ้า 4.เครื่องมือวัด 5.เครื่องจักรกลและโลหะการ และ 6.วัสดุ โดยในส่วนของอุตสาหกรรมยานั้น มีการเข้ามาดูข้อมูล 2,857 ครั้ง จากผู้ใช้งาน 1,071 ราย แบ่งเป็น 7 กลุ่มย่อย ได้แก่ 1.ยาเคมี 2,638 ครั้ง จากผู้ใช้งาน 1,066 ราย 2.ยาชีววัตถุ 2,278 ครั้ง จากผู้ใช้งาน 1,043 ราย 3.ยาสมุนไพร 2,136 ครั้ง จากผู้ใช้งาน 999 ราย 4.ยามุ่งเป้า (ยาที่คณะกรรมการพัฒนายาแห่งชาติคัดเลือกให้อยู่ในบัญชียามุ่งเป้าของกระทรวงสาธารณสุข) 2,482 ครั้ง จากผู้ใช้งาน 1,054 ราย 5.วัคซีน 2,126 ครั้ง จากผู้ใช้งาน 999 ราย 6.ชุดตรวจ ชุดทดสอบ 2,116 ครั้ง จากผู้ใช้งาน 998 ราย และ 7.เวชภัณฑ์  2,171 ครั้ง จากผู้ใช้งาน 1,003 ราย

โดยจำนวนสิทธิบัตรในอุตสาหกรรมยาที่หมดอายุและใกล้หมดอายุความคุ้มครองในไทยในอีก 5 ปีข้างหน้า จะมีมากถึง 1,500 ฉบับ ประกอบด้วย ยาเคมี 1,014 ฉบับ ยาชีววัตถุ 208 ฉบับ ยาสมุนไพร 25 ฉบับ ยามุ่งเป้า 42 ฉบับ วัคซีน 35 ฉบับ ชุดตรวจชุดทดสอบ 230 ฉบับ เวชภัณฑ์ 25 ฉบับ ซึ่งการใช้ข้อมูลสิทธิบัตรอย่างถูกต้องในการต่อยอดการวิจัยและพัฒนา จะเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญที่ช่วยให้ไทย “เปลี่ยนจากประเทศผู้นำเข้ายา สู่ผู้ผลิต” สร้างศักยภาพในการผลิตวัตถุดิบยา ภายในประเทศ ลดการนำเข้าวัตถุดิบยาและการพึ่งพายา ส่งผลให้เกิดการแข่งขันด้านราคาและทำให้ยามีราคาถูกลง เนื่องจากปัจจุบันไทยต้องพึ่งพายานำเข้าจากต่างประเทศในสัดส่วนถึง 65-70% โดยเฉพาะยาต้นแบบที่อยู่ภายใต้การคุ้มครองสิทธิบัตร