อดีตแกนนำนศ.ม็อบ‘ฮ่องกง’ยื่นขอลี้ภัยใน‘อังกฤษ’ เผยถูกกดดันให้เป็นสายข่าว-ต้องเดินทางไป‘จีน’

29 ธ.ค. 2566 สำนักข่าวอัลจาซีราของกาตาร์ เสนอข่าว ‘Filled with fear’: Former Hong Kong student leader seeks UK asylum ระบุว่า โทนี จุง (Tony Chung) อดีตแกนนำนักศึกษาที่เคลื่อนไหวเรียกร้องเสรีภาพในการปกครองตนเองในฮ่องกง ช่วงปี 2562 ก่อนถูกจับกุมภายใต้กฎหมายความมั่นคงแห่งชาติ ที่จีนบังคับใช้กับฮ่องกงในปี 2563 และในปี 2564 ถูกลงโทษจำคุก 3 ปี 6 เดือน แต่ได้รับการปล่อยตัวเมื่อเดือน มิ.ย. 2566 ล่าสุดได้ยื่นขอลี้ภัยในอังกฤษแล้ว

จุง ซึ่งก่อนหน้านี้เคยเป็นแกนนำกลุ่ม “นักศึกษาท้องถิ่นนิยม (Studentlocalism)” เปิดเผยผ่านสื่อสังคมออนไลน์ ว่า เขาเดินทางจากประเทศญี่ปุ่นไปถึงอังกฤษในวันที่ 27 ธ.ค. 2566 และตัดพ้อว่า ตนเองเคลื่อนไหวทางการเมืองมาตั้งแต่อายุ 14 ปี เชื่อว่าฮ่องกงเป็นบ้านหลังเดียวของชาวฮ่องกง และเราไม่ควรเป็นคนที่ต้องจากไป ทั้งนี้ ในปี 2564 ตอนที่ถูกตัดสินจำคุก จุง มีอายุ 20 ปี และภายหลังได้รับการปล่อยตัว ก็ยังต้องไปรายงานตัวกับทางการเป็นระยะๆ

แต่สิ่งที่ส่งผลกระทบอย่างมากต่อสุขภาพกายและสุขภาพจิต คือในช่วง 6 เดือนหลังถูกปล่อยตัวนั้นตนไม่มีงานทำ ตนถูกทางการกดดันรวมถึงเสนอเงินค่าจ้างให้ทำตัวเป็น “สายข่าว” รายงานความเคลื่อนไหวของคนอื่นๆ อีกทั้งยังต้องเตรียมตัวเดินทางไปยังจีนแผ่นดินใหญ่ และไม่ได้รับอนุญาตให้ขอความช่วยเหลือจากทนายความหรือบุคคลอื่นใด เนื่องจากข้อกำหนดการรักษาความลับที่เกี่ยวข้องกับปฏิสัมพันธ์ของตนกับหน่วยงานความมั่นคง

ฟรานเซว ฮุย (Frances Hui) ผู้ประสานงานนโยบายและผู้สนับสนุนคณะกรรมการเพื่อเสรีภาพในมูลนิธิฮ่องกง อธิบายสถานการณ์ของ โทนี จุง ผ่านบัญชีทวิตเตอร์ส่วนตัว ว่า จุง ถูกถูกบังคับให้ระบุรายละเอียดทุกปฏิสัมพันธ์ระหว่างบุคคลใดๆ ที่เขาเคยพบ ทั้งชื่อ ข้อมูลการติดต่อ สถานที่และสิ่งที่พูดคุยกัน ทางการยังมีสิทธิ์เข้าถึงใบแจ้งยอดธนาคาร ใบสมัครขอรับความช่วยเหลือทางการเงิน ฯลฯ ของเขาอีกด้วย

ทางการจีนอ้างว่า กฎหมายความมั่นคงแห่งชาติมีความจำเป็นในการฟื้นฟูเสถียรภาพ ซึ่งมีบทลงโทษกิจกรรมที่ถือเป็นการบ่อนทำลาย การแยกตัวออกจากกัน การสมรู้ร่วมคิดกับกองกำลังต่างชาติ และลัทธิหัวรุนแรง โดยมีโทษจำคุกตลอดชีวิต และนำไปสู่การจับกุมคนหลายร้อยคน ซึ่งรวมถึงนักการเมืองที่ได้รับการเลือกตั้ง นักเคลื่อนไหวทางการเมือง และสื่อมวลชน ซึ่งหลายคนได้ตัดสินสินใจลี้ภัยในต่างประเทศ

ก่อนหน้ากรณีของ โทนี จุง มีรายงานว่า แอ็กเนส โจว (Agnes Chow) อดีตแกนนำนักศึกษาอีกราย เปิดเผยว่า ปัจจุบันตนอยู่ในแคนาดา และไม่มีความคิดที่จะกลับไปฮ่องกงอีก โดยพ่อแม่ของเธอถูกตำรวจเรียกไปสอบปากคำ หลังหญิงวัย 27 ปี ผุ้นี้ ซึ่งเคยถูกจำคุกและถูกปล่อยตัวภายใต้เงื่อนไขต้องรายงานตัวกับทางการเช่นกัน ขาดการเข้ารายงานตัวไป โดยทั้ง จุง และ โจว กล่าวสอดคล้องกันว่า เหตุที่ลี้ภัยเพราะเชื่อว่าเสรีภาพจะไม่มีวันกลับคืนมา แม้ตนจะรับโทษจำคุกไปแล้วก็ตาม

รายงานข่าวกล่าวต่อไปว่า จุง ยังโพสต์ระบายในสื่อสังคมออนไลน์อีกว่า ทุกครั้งที่ตนถูกสัมภาษณ์โดยเจ้าหน้าที่ความมั่นคงแห่งชาติ จะเต็มไปด้วยความกลัวว่าพวกเขาจะกล่าวหาว่าตนเป็นอันตรายต่อความมั่นคงของชาติ และขอให้ตนพิสูจน์ความบริสุทธิ์ของตนเอง กระทั่งจ้าหน้าที่เรือนจำอนุญาตให้ตนเดินทางไปญี่ปุ่น เมื่อเดินทางไปถึงและได้ขอคำแนะนำจากผู้คนและองค์กรต่างๆ ในสหรัฐอเมริกา อังกฤษและแคนาดา จึงตัดสินใจว่าควรเดินทางไปอังกฤษเป็นวิธีที่ดีที่สุด

นับตั้งแต่ทางการจีนเริ่มปราบปราม นักเคลื่อนไหวและนักการเมืองที่มีชื่อเสียงจำนวนหนึ่งได้ขอลี้ภัยในอังกฤษ ซึ่งได้ให้สิทธิ์แก่ชาวฮ่องกงทุกคนที่มีสถานะ British National Overseas (BNO) มีสิทธิในการตั้งถิ่นฐานและเส้นทางสู่การเป็นพลเมือง ขณะที่ตำรวจฮ่องกงได้ตั้งค่าหัวนักเคลื่อนไหวที่ลี้ภัยอยู่ในต่างประเทศ โดย สตีฟ หลี่ (Steve Li) ผู้บัญชาการตำรวจฮ่องกง กล่าวว่า คนเหล่านี้ทรยศต่อประเทศและต่อฮ่องกง ขณะที่ จอห์น ลี (John Lee) หัวหน้าผู้บริหารเกาะฮ่องกง กล่าวว่า ผู้ลี้ภัยจะต้องถูกไล่ล่าไปตลอดชีวิต

เกาะฮ่องกงเป็นอาณานิคมของอังกฤษมานานกว่าศตวรรษจนกระทั่งปี 2540 ซึ่งรัฐบาลอังกฤษ กล่าวว่า กฎหมายความมั่นคงละเมิดข้อผูกพันตามสนธิสัญญาที่จีนทำไว้ก่อนการส่งคืนเกาะให้ โดย ทอม ทูเกนทัท (Tom Tugendhat) รัฐมนตรีกระทรวงความมั่นคงของอังกฤษ โพสต์ข้อความผ่านทวิตเตอร์ ให้การต้อนรับ โทนี จุง ขณะที่ จุง เปิดเผยว่า ด้านหนึ่งตนวางแผนที่จะเรียนต่อ แต่ก็ยังมุ่งมั่นที่จะต่อสู้เพื่อประชาธิปไตยในฮ่องกงต่อไป