กรมส่งเสริมวัฒนธรรมมุ่งสร้างการอนุรักษ์ ฟื้นฟู ศิลปวัฒนธรรมประเพณีท้องถิ่น และต่อยอดการพัฒนามรดกภูมิปัญญาของชุมชนท้องถิ่นสู่การจัดการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมโดยชุมชน เพื่อก่อให้เกิดความภาคภูมิใจ ในความเป็นอัตลักษณ์ของตนเอง ต่อยอดไปสู่การสร้างรายได้ของคนในชุมชนอย่างยั่งยืน

ก่อให้เกิดการพัฒนาชุมชนท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม ที่กระจายอยู่ในทุกภูมิภาคของประเทศหนึ่งในนั้น คือ ชุมชนไทลื้อบ้านเมืองลวงเหนือ อำเภอดอยสะเก็ด จังหวัดเชียงใหม่ ชุมชนมีบรรพบุรุษมาจากเมืองสิบสองปันนา โดยมีหลักฐานที่เสื้อบ้านหรือหลักใจกลางบ้าน ได้จารึกชื่อวัน เดือน ปี ที่สร้างหมู่บ้านไว้ที่ฐานของเสื้อบ้านว่า“สร้างบ้านเมื่อ วันเสาร์ที่ 3 เมษายน พ.ศ.1932” ในชุมชนมีวัดศรีมุงเมือง เป็นแหล่งรวมจิตใจของคนในชุมชน สันนิษฐานได้ว่าคนไทลื้อเมืองลวงเหนือได้อพยพจากดินแดนสิบสองปันนาเข้ามาอยู่ล้านนาในหลายๆ ช่วงเวลา อาจจะด้วยเหตุลี้ภัยสงคราม อาจจะตามเสด็จพระเจ้าแสนเมืองมากับพระชายามาล้านนา อาจจะมาตามหาญาติพี่น้องที่ล่วงหน้ามาก่อนนี้ และอาจจะมาเพื่อหาที่ทำกินที่อุดมสมบูรณ์ก็เป็นไปได้

เสน่ห์ชุมชนเช่น นามสกุล จะขึ้นต้นด้วยตัวอักษร “บ” จนเป็นเอกลักษณ์เฉพาะของหมู่บ้าน และวัดสร้างศรัทธามหาชน คนไทลื้อเมืองลวงเหนือยึดมั่นและเคร่งครัดในพระพุทธศาสนา วิถีชีวิตมีความผูกพันและให้ความสำคัญต่อวัดเป็นอย่างยิ่งในช่วงที่วัดมีงานบุญ ผู้เฒ่าผู้แก่ทุกหลังคาเรือนจะชวนลูกหลานออกจากบ้านไปร่วมงานบุญที่วัด แม้ความเจริญต่างๆ จะเข้ามาในชุมชนแห่งนี้ แต่มีสิ่งหนึ่งที่ไม่เคยขาดหายไปจากชุมชน คือ “การปากลื้อ” หรือการใช้ภาษาลื้อ เป็นความภาคภูมิใจในชาติพันธุ์ที่แน่นแฟ้น การแต่งกายงามตามแบบไตลื้อ เพื่อไปงานต่างๆ ของวัดและของหมู่บ้าน

ในช่วงเดือนเมษายนของทุกปี ชาวบ้านจะประกอบพิธีทำบุญเสื้อบ้านให้เทวดาที่รักษาหมู่บ้านให้ร่มเย็นเป็นสุข และต้องแวะไปเที่ยววัดศรีมุงเมือง สักการะ“พระธาตุเจดีย์พีสีพิศาลมงคล” เยือนบ้านเฮือนปอกระดาษสา ที่เป็นภูมิปัญญาของชาวบ้าน มีบ้านตุ๊กตาไม้นายโถให้แวะเที่ยว ก่อนไปชมผ้าทอไทลื้อ และไปที่ศูนย์การศึกษาภูมิปัญญาไทยไทลื้อบ้านใบบุญ

ส่วนอาหารคือข้าวแคบ เป็นอาหารขบเคี้ยวของคนไทลื้อที่สามารถนำมารับประทานกับข้าวได้ ชมการปรุทะลุลายลื้อลงบนถุงย่าม เที่ยวนับได้ว่าเป็นอีกชุมชนชาติพันธุ์ที่มีเสน่ห์ เปิดประตูต้อนรับผู้มาเยือนด้วยน้ำใจไมตรี ท่ามกลางความเรียบง่ายอันเป็นเอกลักษณ์ แล้วอย่างนี้จะพลาด...ได้อย่างไร

สอบถามข้อมูลการเดินทางร้อยตรีณัฐนัยวิฑิตใบสุขันธ์ ประธานกลุ่มท่องเที่ยวไตลื้อบ้านเมืองลวงเหนือ โทร.081-9520177