ในยุคปัจจุบันนี้ที่ใครๆ ก็ตื่นตัวกับการดูแลสุขภาพ การป้องกันโรค รวมทั้งการชะลอวัย ไม่ต้องรอให้เจ็บป่วยแล้วค่อยไปรักษา โดยเฉพาะในกลุ่มที่เริ่มเข้าสู่สังคมผู้สูงวัยซึ่งกำลังจะกลายเป็นชนกลุ่มใหญ่ของสังคมไทย ศาสตร์ชะลอวัยจึงเป็นที่นิยมากขึ้นเรื่อยๆ

ข้อมูลในศาสตร์ชะลอวัยจาก ผศ.ดร.เอกราช บำรุงพืชน์ ประธานชมรมโภชนวิทยามหิดล เปิดเผยว่า “ภาวะพร่องสุขภาพ หรือSub-optimal Health” เป็นภาวะที่ไม่ได้เป็นโร แต่เป็นสัญญาณหรืออาการเตือนก่อนที่จะนำไปสู่โรคต่างๆ โดยอาจมีอาการเหล่านี้ เช่น อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย, ตื่นยาก ตื่นมาไม่สดชื่น, ภูมิคุ้มกันลด เป็นหวัดบ่อย,อ้วนง่าย, ภูมิแพ้ ผื่นแพ้ง่าย, ความจำไม่ดี,อาหารไม่ย่อย ท้องอืด, นอนไม่หลับ, เหน็บชาบ่อยๆ, อารมณ์ซึมเศร้า แปรปรวน เป็นต้น

ภาวะพร่องสุขภาพนี้ พบได้ในคนส่วนใหญ่โดยเฉพาะในวัยทำงานและผู้สูงวัย สาเหตุหลักอาจมาจาก “ภาวะขาดวิตามินและเกลือแร่เพียงเล็กน้อย” หรือที่เรียกว่าพร่อง (Sub-optimal level) ซึ่งการขาดในลักษณะนี้ร่างกายจะไม่แสดงความผิดปกติออกมาให้เห็นเป็นโรคอย่างชัดเจนทันทีทันใด แต่อาจมีผลบั่นทอนสุขภาพ และทำให้คุณภาพชีวิตลดลง อาการเสื่อมที่เกิดขึ้นจะค่อยเป็นค่อยไปเริ่มรู้สึกอ่อนเพลียไม่สดชื่น โดยมักจะเกี่ยวข้องกับขบวนการเผาผลาญพลังงานที่ไม่สมบูรณ์ เช่น ภาวะร่างกายพร่องเหล็ก หรือโฟเลท และวิตามินบี 12ถ้าไปหาหมอตรวจสุขภาพก็จะไม่ถูกวินิจฉัยว่าเป็นโรคใดๆ แต่ภาวะการพร่องนี้จะส่งผลให้การผลิตเม็ดเลือดแดงลดลง ทำให้การขนส่งออกซิเจนไปให้เซลล์ต่างๆ ในร่างกายลดลง รวมทั้งกระบวนการเผาผลาญสารอาหารให้ได้พลังงานลดลง จึงส่งผลให้อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย ไม่สดชื่น หรือภาวะที่ร่างกายพร่องวิตามินเอ สังกะสี หรือวิตามินซี ก็จะส่งผลให้ระบบภูมิคุ้มกันทำงานได้ไม่เต็มประสิทธิภาพ ทำให้ร่างกายติดเชื้อ เป็นหวัด เจ็บป่วยได้ง่าย นอกจากนี้ยังมีอีกหนึ่งวิตามินที่คนไทยส่วนใหญ่มีปัญหาโดยไม่รู้ตัว ได้แก่ ภาวะพร่องวิตามินดี ซึ่งวิตามินดีมีบทบาทสำคัญในการป้องกันหรือลดปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคเรื้อรังต่างๆ เช่น โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูงโรคหัวใจและหลอดเลือด โรคมะเร็ง โรคสมองเสื่อม โรคกระดูกพรุน เป็นต้น

ดังนั้น จึงควรให้ความสำคัญกับการรับประทานวิตามินและเกลือแร่ต่างๆในแต่ละวันให้เพียงพอ เพื่อป้องกันหรือบำบัดภาวะ Sub-optimal Health จากการขาดวิตามินและเกลือแร่แบบพร่อง (Sub-optimal level) โดยสาเหตุหลักที่ทำให้คนส่วนใหญ่ได้รับวิตามินและเกลือแร่ไม่เพียงพอ อาจเนื่องมาจาก...

l การดำเนินชีวิตที่เร่งรีบ ส่งผลต่อพฤติกรรมการบริโภค เช่น งดอาหารเช้าซึ่งเป็นมื้อสำคัญที่สุด การทานอาหารจานด่วนที่มีคุณค่าทางโภชนาการต่ำ หรือแม้แต่การทานอาหารนอกบ้าน ไม่ได้ทำอาหารรับประทานเอง ซึ่งอาจจะไม่ได้รับสารอาหารครบถ้วนเมื่อเทียบกับอาหารที่ปรุงสดใหม่

l การรับประทานผักผลไม้ไม่เพียงพอตามปริมาณที่แนะนำในแต่ละวันคือวันละ 400 กรัม หรือประมาณ5-7 กำมือ

l ภาวะเจ็บป่วยต่างๆ ทำให้ไม่สามารถรับประทานอาหารได้อย่างครบถ้วน

l อายุที่เพิ่มมากขึ้น ส่งผลให้ระบบการย่อยและการดูดซึมทำงานได้ลดลง

l การควบคุมน้ำหนัก ทำให้จำกัดการรับประทานอาหารน้อยลง หรือจำกัดการรับประทานอาหารประเภทไขมันก็ทำให้เสี่ยงต่อการพร่องวิตามินที่ละลายในไขมัน (A, D, E, K)

l กระบวนการปรุงประกอบอาหารต่างๆ ที่ใช้ความร้อนสูง ก็มีผลให้วิตามินและเกลือแร่เสื่อมสลายไป

ด้วยเหตุนี้เอง จึงทำให้เสี่ยงต่อการขาดหรือพร่องวิตามินและเกลือแร่ต่างๆ ได้ ดังนั้นการใช้วิตามินและเกลือแร่รวมเสริมจึงอาจเป็นทางเลือกหนึ่งที่ดี ในการช่วยป้องกันหรือลดความเสี่ยงต่อภาวะพร่องสุขภาพ ที่จะนำไปสู่โรคเรื้อรังต่างๆ ได้

โดยสรุปแนวทางของการมีสุขภาพดี หรือภาวะสุขภาพสมบูรณ์สูงสุด (Optimal Health) นั้น ควรเริ่มจากการได้รับวิตามินและแร่ธาตุที่เพียงพอต่อความต้องการของร่างกายในแต่ละวัน โดยรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ให้หลากหลายและเพียงพอ หรือเสริมด้วยวิตามินและเกลือแร่รวม รวมถึงออกกำลังกาย อย่างสม่ำเสมอ ดื่มน้ำสะอาด และนอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ

สำหรับใครที่อยากรู้จริงเรื่องการชะลอวัยแบบนำไปปฏิบัติเพื่อให้เกิดผลจริงกับสุขภาพขอแนะนำคอร์ส อบรมด้านโภชนาการเพื่อการชะลอวัยรุ่นที่ 2 โดยมีวิทยากรผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางเพื่อให้ “ครบเครื่องเรื่องอาหารโภชนาการและสมุนไพร” อาทิ ผศ.นพ.พันธ์ศักดิ์ ศุกระฤกษ์, รศ.ดร.เรวดี จงสุวัฒน์ ผศ.ดร.ชนิดา ปโชติการ, รศ.ดร.สุรพจน์ วงศ์ใหญ่, ผศ.ดร.พัชราณี ภวัตกุล, ผศ.ดร.พร้อมลักษณ์ สรรพ่อค้า, หมอโอ๊ค-นพ.สมิทธิ์ อารยะสกุล, นก-ชลิดาเถาว์ชาลี ตันติพิภพ และ พล ตัณฑเสถียร เป็นต้น อบรมทุกวันเสาร์ 6 ครั้ง โดยจะเริ่ม 23 ก.พ.-29 มี.ค.นี้ หารายละเอียดเพิ่มเติมที่ https://www.facebook.com/pg/DDseminarThai หรือโทรศัพท์086- 3100047 เพียงเท่านี้คุณก็จะมีสุขภาพที่ดี ชีวีที่ยืนยาว ได้ไม่ยาก

ผ.ศ.(พิเศษ) ดร.อภิสิทธิ์  ฉัตรทนานนท์

ประธานกรรมการ มูลนิธิคุณแม่คุณภาพ