พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ ทรงประกอบพระกรณียกิจด้านการพัฒนาคุณภาพชีวิตและการสาธารณสุขนานัปการ

พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ มีพระนามเดิมว่า หม่อมหลวงโสมสวลี กิติยากร ประสูติเมื่อวันเสาร์ที่ 13 กรกฎาคม พ.ศ.2500 ณ โรงพยาบาลกายส์ กรุงลอนดอน ประเทศอังกฤษ ทรงเป็นพระธิดาพระองค์ใหญ่ของ หม่อมราชวงศ์อดุลกิติ์ กิติยากร กับ หม่อมเจ้าพันธุ์สวลี (ยุคล) กิติยากร มีพระธิดา 1 พระองค์ คือ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดีกรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดา

เมื่อวันที่ 12 สิงหาคม พ.ศ.2534 พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราชบรมนาถบพิตร ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้ประกาศเฉลิมพระนามขึ้นเป็น “พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี พระวรราชาทินัดดามาตุ” (พระวรราชาทินัดดามาตุมีความหมายว่า พระมารดาผู้ประเสริฐของพระราชนัดดาพระองค์ใหญ่ของพระราชา) และเมื่อวันที่ 5 พฤษภาคมพ.ศ.2562 พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สถาปนาขึ้นเป็น “พระเจ้าวรวงศ์เธอพระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ”

พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ ทรงศึกษาชั้นอนุบาล ณ โรงเรียนจิตรลดา ต่อมาในปีพ.ศ.2509 ทรงย้ายไปศึกษาต่อ ณ โรงเรียนเรยีนาเชลีวิทยาลัย จังหวัดเชียงใหม่ ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่หม่อมราชวงศ์
อดุลกิติ์ กิติยากร ดำรงตำแหน่งผู้พิพากษาศาลจังหวัดเชียงใหม่ เป็นเวลา 2 ปี เมื่อหมดวาระในพ.ศ.2511 และกลับเข้ามา
รับราชการในกรุงเทพมหานครแล้วนั้น พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ จึงทรงย้ายมาศึกษา
ณ โรงเรียนสาธิตจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และโรงเรียนราชินี ตามลำดับ

พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ ทรงปฏิบัติพระกรณียกิจในฐานะสมาชิกพระราชวงศ์ สนองเบื้องพระยุคลบาท พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรและสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง โดยทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ปฏิบัติพระกรณียกิจแทนพระองค์ ได้แก่ เสด็จแทนพระองค์ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรไปทรงเป็นประธานในพิธีทวนคำปฏิญาณและสวนสนาม เนื่องในงานวันคล้ายวันสถาปนาคณะลูกเสือแห่งชาติ ในวันที่ 1 กรกฎาคม ของทุกปี เสด็จแทนพระองค์ไปในการอุปสมบทนาคหลวง ณ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม ในพระบรมมหาราชวัง เสด็จแทนพระองค์ไปในการพระราชพิธีถวายผ้าพระกฐินประจำปี

สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เสด็จแทนพระองค์ไปทรงเปิดการประชุมใหญ่คณะแม่ชีไทย ในช่วงเดือนเมษายนของทุกปี และเสด็จแทนพระองค์ไปทรงเปิดงาน
วันแม่แห่งชาติ 12 สิงหาคมของทุกปี ตลอดจนประทานเหรียญกาชาดประจำปี นอกจากนี้ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เสด็จแทนพระองค์ไปประทานปริญญาบัตรแก่ผู้สำเร็จการศึกษาจากวิทยาลัยสังกัดกระทรวงสาธารณสุขเป็นประจำทุกปี

พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ ทรงประกอบพระกรณียกิจด้านการพัฒนาคุณภาพชีวิตและการสาธารณสุข ที่นับเป็นคุณประโยชน์ต่อประชาชนนานัปการ ทรงห่วงใยปัญหาสุขภาพประชาชน ทรงอุทิศเวลาในการทรงงานที่เกี่ยวกับการส่งเสริมสุขภาพ การป้องกันโรคและการฟื้นฟูสภาพผู้ป่วย ทรงริเริ่มและสนับสนุนการดำเนินงานด้านโภชนาการและอาหาร ทรงตระหนักถึงปัญหาการขาดสารไอโอดีนซึ่งมีผลกระทบโดยตรงต่อพัฒนาการของร่างกาย
และสติปัญญา เนื่องด้วยพระองค์ทรงสนพระทัยเป็นพิเศษในเรื่องการประกอบอาหาร จึงทรงรับเป็นประธานในการรณรงค์ให้ประชาชนได้บริโภคอาหารที่ใส่เกลือผสมไอโอดีนอย่างเพียงพออีกทั้งได้ประทานตำรับอาหารส่วนพระองค์เพื่อให้จัดพิมพ์ขึ้นเป็นตำรับอาหารเพื่อนพึ่ง (ภาฯ) ยามยาก ซึ่งได้จัดพิมพ์มาแล้ว 3 เล่ม

จากพระกรณียกิจด้านโภชนาการและอาหารดังกล่าว ทั้งยังทรงเป็นบุคคลสำคัญต่อการเริ่มต้นการแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมและการอาหารไทย-จีน การส่งเสริมอาหารไทยในสาธารณรัฐประชาชนจีนพัฒนาเพิ่มยิ่งขึ้น สถาบันการอาหารชั้นสูงแห่งมณฑลเสฉวน นครเฉิงตู สาธารณรัฐประชาชนจีนจึงได้ขอประทานถวายตำแหน่งศาสตราจารย์กิตติมศักดิ์ สาขาคหกรรมศาสตร์ เมื่อวันพุธที่ 26 กันยายน พ.ศ.2555

นอกจากนี้ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ ยังทรงให้ความสำคัญกับผู้ติดเชื้อเอดส์ ทั้งการรักษาพยาบาล ยา และความเป็นอยู่ของผู้ติดเชื้อ จะเห็นได้ว่าทุกวันที่ 1 ของทุกปี ที่ องค์การอนามัยโลกได้กำหนดให้เป็นวันแห่งการรณรงค์โรคเอดส์นั้น พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ จะเสด็จไปทรงร่วมงาน “เทียนส่องใจ” เนื่องในวันเอดส์โลกและประทานกำลังใจแก่ผู้ติดเชื้อเอดส์ อีกทั้งทรงรับโครงการต่างๆ ของศูนย์วิจัยโรคเอดส์ สภากาชาดไทย ไว้ในพระอุปถัมภ์หลายโครงการ ได้แก่ โครงการช่วยลดการติดเอดส์จากแม่สู่ลูก สภากาชาดไทย ซึ่งรณรงค์หาผู้บริจาคเพื่อซื้อยา AZT ให้กับแม่ที่ติดเชื้อเอดส์ทั่วประเทศ กองทุนนมสำหรับเด็กในโครงการช่วยลดการติดเอดส์จากแม่สู่ลูก สภากาชาดไทย เพื่อรณรงค์หาผู้บริจาคนมและเงินเพื่อจัดซื้อนมให้กับเด็กในโครงการ และจัดตั้ง “กองทุนยาพระวรราชาทินัดดามาตุ สำหรับผู้ติดเชื้อเอดส์ สภากาชาดไทย” เพื่อช่วยเหลือเป็นค่ารักษาพยาบาลและค่ายาให้แก่ผู้ติดเชื้อที่ยากจน

จากพระกรณียกิจที่ทรงปฏิบัตินี้ เมื่อวันที่ 2 เมษายน พ.ศ.2542 ดร.ปีเตอร์ ปิออท (Dr.Peter Piot) ผู้อำนวยการบริหารโครงการโรคเอดส์แห่งสหประชาชาติ (UNAIDS) ได้ขอประทานพระวโรกาสเข้าเฝ้าถวายโล่สดุดีพระเกียรติคุณ
ในฐานะที่ทรงเป็นผู้นำในการอุทิศพระองค์ ทรงงานด้วยพระวิริยะอุตสาหะเพื่อประชาชน รณรงค์ต่อต้านการแพร่ระบาดของโรคเอดส์ การป้องกันการติดเชื้อเอดส์จากแม่สู่ลูก รณรงค์กระตุ้นเตือนชุมชนให้เกิดการยอมรับการดูแล และการช่วยเหลือ
แก่ผู้ติดเชื้อเอดส์และครอบครัวในประเทศไทย ต่อมาเมื่อวันที่14 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2554 นายมิเชล ซิดิเบ (Mr.Michel Sidibé) ผู้อำนวยการบริหารโครงการโรคเอดส์แห่งสหประชาชาติ (UNAIDS) ได้ขอประทานพระวโรกาสเข้าเฝ้าถวายโล่สดุดีพระเกียรติคุณที่ทรงงานด้านโรคเอดส์มานานกว่า 20 ปี

วันที่ 22 มิถุนายน พ.ศ.2562 แพทย์หญิงแชนน่อนเฮเดอร์ (Dr.Shannon Hader) รองผู้อำนวยการด้านโครงการ (Program) โครงการโรคเอดส์แห่งสหประชาชาติและผู้ช่วยเลขาธิการสหประชาชาติ และนายเอม่อน เมอร์ฟี (Mr.Eamonn Murphy) ผู้อำนวยการโครงการโรคเอดส์แห่งสหประชาชาติ ได้ขอประทานพระวโรกาสเข้าเฝ้าถวายตำแหน่งทูตสันถวไมตรีของโครงการโรคเอดส์แห่งสหประชาชาติในการป้องกันเอชไอวีในภูมิภาคเอเชียและแปซิฟิก (UNAIDS Goodwill Ambassadorfor HIV Prevention in the Asia Pacific Region)

พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ ทรงตั้งพระทัยช่วยเหลือประชาชนที่ได้รับความเจ็บป่วย รวมถึงประชาชนที่ได้รับความเดือดร้อนจากภัยธรรมชาติ ซึ่งเห็นได้จากการที่ทรงรับมูลนิธิและกองทุนต่างๆ ไว้ในพระอุปถัมภ์เป็นจำนวนมาก อาทิ ทรงดำรงตำแหน่งนายกกิตติมศักดิ์ตลอดชีพ มูลนิธิอาสาเพื่อนพึ่ง (ภาฯ) ยามยากสภากาชาดไทย มูลนิธิโรคโลหิตจางธาลัสซีเมียแห่งประเทศไทยนอกจากนั้น ยังได้ประทานทุนการศึกษาแก่นักเรียนในพระอุปถัมภ์จำนวนหลายราย ซึ่งนักเรียนในพระอุปถัมภ์บางรายเป็นบุตรของผู้ติดเชื้อเอดส์ หรือบิดามารดาประสบอุทกภัย ซึ่งนักเรียนในพระอุปถัมภ์เหล่านี้จะได้รับประทานทุนการศึกษาต่อเนื่องไปจนกว่าจะสำเร็จการศึกษา

พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ ทรงตระหนักถึงความสำคัญด้านศิลปวัฒนธรรมของชาติอย่างยิ่ง ดังจะเห็นได้จากพระดำริในการสืบทอดองค์ความรู้ของครู อาจารย์ ศิลปินอาวุโสด้านนาฏศิลป์ ดุริยางคศิลป์ซึ่งนับวันจะมีอายุมากขึ้น และมีปัญหาด้านสุขภาพ ทำให้ไม่สามารถถ่ายทอดความรู้ได้ จึงทรงแนะนำหาวิธีที่จะรักษาภูมิปัญญามิให้สูญหายไปกับกาลเวลา ซึ่งทางสถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์ กระทรวงวัฒนธรรม ร่วมกับ มูลนิธิศาลาเฉลิมกรุง ได้สนองพระดำริโดยจัดตั้ง “ศูนย์รักษ์ศิลป์” ขึ้นเพื่อสนองพระดำริให้ศูนย์รักษ์ศิลป์เป็นศูนย์เรียนรู้เฉพาะทางด้านนาฏศิลป์ ดุริยางคศิลป์ ทัศนศิลป์และศิลปวัฒนธรรม

พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ

องค์นายกกิตติมศักดิ์ตลอดชีพ มูลนิธิอาสาเพื่อนพึ่ง (ภาฯ) ยามยาก สภากาชาดไทย

ในความทุกข์ร้อนของประชาชนคนไทยจากอุทกภัยที่เกิดขึ้นครั้งแล้วครั้งเล่า แม้จะสร้างความยากลำบากให้แก่ผู้ประสบอุทกภัยจนไม่อาจหลีกเลี่ยง แต่ในสถานการณ์อันโหดร้ายขนาดนั้น พวกเขาไม่เคยต้องโดดเดี่ยว

ด้วยน้ำพระทัยอันหาที่เปรียบมิได้ของ พระเจ้าวรวงศ์เธอพระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ และ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดี กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดา ที่ทรงห่วงใยราษฎรมาโดยตลอด นับตั้งแต่การเกิดอุทกภัยครั้งใหญ่เมื่อปีพ.ศ.2538 ในปีนั้นถือเป็นปีที่ชาวกรุงเทพมหานครต้องเผชิญกับระดับน้ำในแม่น้ำเจ้าพระยา บริเวณสะพานพุทธที่เพิ่มสูงขึ้นถึง 2.27 เมตร จากระดับน้ำทะเลปานกลาง เป็นผลกระทบจากอิทธิพลของพายุโลอิส ฝนที่ตกลงมาอย่างหนักส่งผลให้สถานการณ์น้ำท่วมทวีความรุนแรง น้ำปริมาณมากทะลักเข้าท่วมบ้านเรือนประชาชนทั้งฝั่งธนบุรีและพระนคร เป็นระยะเวลานานถึง 2 เดือน สร้างความเดือดร้อนให้ประชาชนในหลายพื้นที่ทั้งสองพระองค์เสด็จลงพื้นที่ออกรับน้ำใจจากประชาชนเพื่อไปช่วยเหลือผู้ประสบภัยและเยี่ยมเยียน พระกรณียกิจในครั้งนั้นจึงเป็นจุดเริ่มต้นของการดำเนินการปฏิบัติพระภารกิจบรรเทาทุกข์ให้แก่ผู้ประสบภัยเรื่อยมา

“ครั้งแรกที่เราไปเยี่ยมประชาชนผู้ประสบภัยน้ำท่วม ประชาชนมากมายแช่น้ำยืนรอเฝ้า เราได้รับเงิน 20 บาท ที่เปียกโชกจากชาวบ้าน เขาบอกว่าขอถวายสำหรับช่วยเหลือประชาชน เราก็ถามว่าทำไมไม่เก็บไว้ช่วยเหลือตัวเอง เขาก็ยืนยันคำเดิม นี่จึงเป็น 20 บาทแรกที่เราได้มาสำหรับมูลนิธิฯ”พระดำรัสของ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ นายกกิตติมศักดิ์ตลอดชีพ มูลนิธิอาสาเพื่อนพึ่ง (ภาฯ)ยามยาก สภากาชาดไทย

มูลนิธิอาสาเพื่อนพึ่ง (ภาฯ) ยามยาก สภากาชาดไทย เป็นองค์กรการกุศลไม่แสวงหาผลกำไร จัดตั้งตามพระดำริของ
พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถโดยทรงดำรงตำแหน่งเป็น นายกกิตติมศักดิ์ตลอดชีพและมี สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดี กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดาทรงเป็นประธานมูลนิธิฯ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อสนับสนุนและเชื่อมโยงให้ภาครัฐ เอกชน และชุมชนร่วมกันเกื้อหนุนช่วยเหลือซึ่งกันและกันในยามทุกข์ยากจากอุทกภัยและภัยพิบัติรุนแรงอันได้แก่ การร่วมกันระดมองค์ความรู้ นวัตกรรม กำลังแรงกายทุนทรัพย์ และจิตสาธารณะ เพื่อช่วยเหลือและฟื้นฟูอย่างครบวงจร รวมทั้งการพัฒนาอาชีพและคุณภาพชีวิตอย่างยั่งยืน นอกจากนี้ ยังสนับสนุนให้ผู้ทุกข์ยากน้อยกว่าช่วยเหลือผู้ทุกข์ยากมากกว่า ผู้ที่แข็งแรงช่วยเหลือผู้อ่อนแอ เป็นต้น โดยมุ่งเน้นการประทังชีวิตและการฟื้นฟูสภาพจิตใจ มูลนิธิฯ ปฏิบัติงานและยึดหลักภายใต้แนวคิด “แบ่งปัน พอเพียง ยั่งยืน”

ตลอดการดำเนินงานที่ผ่านมาของมูลนิธิฯ เมื่อเกิดอุทกภัยขึ้นครั้งใดภาพของเจ้าหน้าที่มูลนิธิอาสาเพื่อนพึ่ง (ภาฯ) ยามยาก สภากาชาดไทย ที่เข้าไปช่วยเหลือชาวบ้านในพื้นที่มักปรากฏอย่างแจ่มชัด พร้อมด้วย “ถุงยังชีพพระราชทาน” ที่ไม่ใช่เพียงบรรจุสิ่งของจำเป็นในการดำรงชีวิตของผู้ประสบอุทกภัยเท่านั้น แต่ยังเป็นสัญลักษณ์แห่งขวัญกำลังใจที่จะ
นำพาผู้ประสบภัยให้ก้าวพ้นช่วงเวลาวิกฤติที่เกิดขึ้นไปได้พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถรับสั่งเกี่ยวกับถุงยังชีพพระราชทานไว้ว่า “...ของที่บรรจุในถุงยังชีพพระราชทานนั้นเกินจำนวนที่จัดได้ แต่ห้ามขาด” ด้วยทรงห่วงใยและเข้าพระทัยในวัตถุประสงค์หลังของถุงยังชีพที่พระราชทานแก่ผู้ประสบอุทกภัย

ภายในถุงยังชีพพระราชทานจึงประกอบไปด้วยสิ่งของต่างๆ ที่จำเป็นในชีวิตประจำวันและมีความเหมาะสมกับผู้รับ เช่น ถุงยังชีพสำหรับผู้ประสบอุทกภัยในภาคตะวันออกเฉียงเหนือต้องบรรจุข้าวเหนียวแทนข้าวสาร หรือถุงยังชีพสำหรับพระภิกษุสงฆ์ต้องบรรจุผ้าสบง จีวรไว้ ก่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดในการดำรงชีวิตของผู้ประสบอุทกภัยให้ผ่านพ้นช่วงเวลาที่ยากลำบากไปได้ด้วยดี บ่อยครั้งที่ทั้งสองพระองค์เป็นผู้คัดเลือกสิ่งของและร่วมบรรจุสิ่งของลงในถุงยังชีพด้วยพระองค์เอง

“...เราทำเองหมดทุกอย่าง ทั้งแพ็กถุง แบกข้าวสาร ทำกับข้าว ทำมามากกว่า 20 ปี เราทั้งสองแม่ลูกสะเทิ้นน้ำ สะเทิ้นบก ไม่ว่าจะเดิน นั่งเรือ ก็ทำทุกอย่าง ถุงหนักเท่าไรก็ไม่หวั่น ขอแค่ประชาชนดีขึ้น...” จากพระดำรัสของ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ นี้เอง ถุงยังชีพพระราชทานจึงเป็นดั่งสัญลักษณ์แห่งขวัญกำลังใจเพื่อผู้ประสบภัยพิบัติ

ถุงยังชีพพระราชทานแบ่งเป็น 3 ประเภท คือ 1.ถุงยังชีพพระราชทาน สีม่วงและสีส้ม สำหรับผู้ประสบอุทกภัยทั่วไปในพื้นที่ที่ได้รับความเสียหายเล็กน้อยแต่ครอบคลุมบริเวณกว้าง ซึ่งมีความจำเป็นต้องใช้ถุงยังชีพฯ จำนวนมากในคราวเดียว โดยสีม่วง เป็นสีประจำวันเสาร์ ซึ่งเป็นวันประสูติของ พระเจ้าวรวงศ์เธอพระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ และสีส้มเป็นสีประจำวันพฤหัสบดี ซึ่งเป็นวันประสูติของ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดี กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดา ภายในบรรจุสิ่งของสำหรับใช้ในชีวิตประจำวัน ประกอบด้วย ข้าวสาร อาหารกระป๋อง บะหมี่กึ่งสำเร็จรูป ยาตำราหลวง สบู่ ยาสีฟัน ไฟฉาย ฯลฯ

2.ถุงยังชีพพระราชทาน สีน้ำเงิน สำหรับผู้ประสบอุทกภัยในพื้นที่ที่ได้รับความเสียหายมาก มีน้ำท่วมขังบริเวณกว้างและไม่สามารถออกจากพื้นที่ได้ หรือมีผู้สูงอายุอาศัยอยู่ในพื้นที่นั้นด้วย ภายในบรรจุสิ่งของเพิ่มเติมจากถุงพระราชทานสีส้มและสีม่วง ได้แก่ เสื้อผ้า ผ้าห่ม ผ้าเช็ดตัว ฯลฯ

3.ถุงพระราชทาน สีเหลือง สำหรับพระภิกษุสงฆ์ในพื้นที่ที่ประสบอุทกภัย นอกจากอาหารและสิ่งของที่จำเป็นในชีวิตประจำวัน ภายในบรรจุสิ่งของสำหรับพระภิกษุสงฆ์ อาทิ ผ้าสบงจีวร ผ้าเช็ดตัวพระ ยาตำราหลวง มุ้ง ฯลฯ

“อาหาร” คือ หนึ่งในปัจจัยสี่ที่สำคัญมากต่อผู้ประสบอุทกภัย โดยเฉพาะอาหารปรุงสดใหม่ เพราะนอกเหนือจากขวัญและกำลังใจแล้ว การช่วยให้ผู้ประสบอุทกภัยได้รับประทานอาหารที่มีคุณภาพ ปรุงสดใหม่ยังช่วยเสริมสร้างพลังในการขับ
เคลื่อนชีวิตให้ก้าวผ่านช่วงเวลาวิกฤติไปได้ และพร้อมที่จะกลับมาดำเนินชีวิตอย่างปกติสุข “โรงครัวพระราชทานเพื่อนพึ่ง (ภาฯ) ช่วยด้วยใจคนไทยไม่ทิ้งกัน” จึงได้เกิดขึ้น เป็นรถทรงสูงที่สามารถนำไปจอดในพื้นที่ประสบอุทกภัยได้ โดยประชาชนทั่วไปมักจะเรียกว่า “รถเพื่อนพึ่ง (ภาฯ)” โดยอาหารสำหรับผู้ประสบอุทกภัยจะเป็นเมนูที่ทุกคนสามารถรับประทานได้ อิ่มท้องปรุงสุกได้รวดเร็ว และที่สำคัญต้องมีรสชาติอร่อย เช่น ข้าวผัดผัดกะเพรา และข้าวเหนียวไก่ทอดสูตรประทาน ซึ่งทุกครั้งที่พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถเสด็จไปทรงเยี่ยมประชาชนผู้ประสบอุทกภัย พระองค์ทรงประกอบอาหารปรุงสุกด้วยพระองค์เอง เพื่อแจกจ่ายให้ลำเลียงไปยังพื้นที่ประสบอุทกภัย

พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ ทรงมีรับสั่งถึงการปรุงอาหารเพื่อผู้ประสบอุทกภัยโดยเฉพาะเมนู “ไก่ทอดสูตรประทาน” ว่า “...จากประสบการณ์ที่เคยนำรถโรงครัวเคลื่อนที่ เพื่อนพึ่ง(ภาฯ) ช่วยด้วยใจคนไทยไม่ทิ้งกัน ไปช่วยเหลือประชาชนที่ประสบเหตุต่างๆ นั้นเราผ่านการลองผิดลองถูกในการปรุงอาหารในการแจกคนมาหลายครั้ง และสุดท้ายก็ทำให้รู้ว่าข้าวเหนียวไก่รับประทานง่ายและเสียยาก อีกทั้ง ไก่เป็นอาหารที่สามารถรับประทานได้ทุกเพศทุกวัย และทุกเชื้อชาติศาสนา ที่สำคัญสามารถเก็บไว้ได้นาน...”

ตลอดระยะเวลา 25 ปีแห่งการแบ่งปัน พอเพียง ยั่งยืน ของมูลนิธิอาสาเพื่อนพึ่ง (ภาฯ) ยามยาก สภากาชาดไทย
พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ องค์นายกกิตติมศักดิ์ตลอดชีพ ทรงมุ่งมั่นทุ่มเทกำลังพระวรกายกำลังพระทัย ในการช่วยเหลือผู้ประสบอุทกภัยและภัยพิบัติอยู่ตลอดเวลา โดยเมื่อครั้งเสด็จเยี่ยมที่ทำการใหม่ของมูลนิธิฯ เมื่อวันที่ 7 ธันวาคม พ.ศ.2560 ทรงมีรับสั่งกับเจ้าหน้าที่มูลนิธิฯ ในการทำงานช่วยเหลือประชาชนผู้ประสบความเดือดร้อนว่า...

“…ขอให้ช่วยกันทำ รักกัน ทำงานด้วยความสบายใจ แต่ก็ต้องรับผิดชอบหน้าที่ งานนี้เป็นส่วนรวม ไม่ใช่ส่วนตัว
เราต้องทำให้รอบคอบ ถ้าเราทะเลาะกันงานก็ล้ม พระองค์หญิงทำมายี่สิบกว่าปี มีไม่กี่คน เวลานี้ก็ดีมาก เราก็แก่แล้วแต่เรารีไทร์ไม่ได้ ส่วนเราเลอะเลือนก็ต้องอภัยกัน...”

และในสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด-19) พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ นายกกิตติมศักดิ์ตลอดชีพ และสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดีกรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดา ประธานกรรมการมูลนิธิอาสาเพื่อนพึ่ง (ภาฯ) ยามยาก สภากาชาดไทย ทรงพระกรุณาพระราชทานสเปรย์แอลกอฮอล์สำหรับทำความสะอาดมือของมูลนิธิฯ ที่พัฒนาสูตรโดยเภสัชกร โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ และผลิตโดย บริษัท ไทยเบฟเวอเรจ จำกัด (มหาชน) ให้กับบุคลากรทางการแพทย์ หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง และประชาชนในชุมชนต่างๆ ด้วยทรงห่วงใยและทรงตระหนักถึงความเดือดร้อนของประชาชนที่ได้รับผลกระทบจากการแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ 2019 (โควิด-19)

ในโอกาสวันคล้ายวันประสูติ 13 กรกฎาคม 2563 ขอน้อมเกล้าฯ ถวายพระพรชัยมงคลให้ทรงพระเกษมสำราญ ทรงมีพระพลานามัยแข็งแรง เป็นมิ่งขวัญของประชาชนผู้ประสบภัยพิบัติและประชาชนชาวไทยตลอดกาลนาน เทอญ