“ไข้หวัดใหญ่” เป็นอีกหนึ่งโรคที่พบได้บ่อยในประเทศไทย โดยสามารถเกิดขึ้นได้ตลอดทั้งปีแต่ช่วงที่เกิดการระบาดมากที่สุดคือช่วงฤดูฝนและฤดูหนาว ซึ่งไข้หวัดใหญ่สามารถแบ่งออกเป็น 3 ชนิดด้วยกันตามสายพันธุ์ของเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ คือ เอ (A) บี (B) และซี (C) โดยไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์เอจะมีความรุนแรงมากที่สุด

อ. นพ.จักรพงษ์ บรูมินเหนทร์ สาขาวิชาโรคติดเชื้อ ภาควิชาอายุรศาสตร์คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี  มหาวิทยาลัยมหิดล ให้ความรู้ว่าไข้หวัดใหญ่เป็นโรคติดเชื้อของระบบทางเดินหายใจชนิดเฉียบพลัน ซึ่งเกิดจากเชื้อไวรัสที่เรียกว่า ไวรัสไข้หวัดใหญ่ หรือ Influenza virus ส่วนไข้หวัดเกิดจากไวรัสชนิดอื่น ๆ ที่ก่อให้เกิดการติดเชื้อระบบทางเดินหายใจได้เช่นกัน โดยอาการของไข้หวัดและไข้หวัดใหญ่นั้นมีความใกล้เคียงกัน เช่น มีไข้ เจ็บคอ มีน้ำมูกไหล เหมือนกันเพียงแต่ไข้หวัดใหญ่จะมีอาการรุนแรงมากกว่า เช่น มีไข้สูง ปวดเมื่อยตามตัว อ่อนเพลียหมดแรง ปวดศีรษะรุนแรง

สำหรับผู้ที่เข้าข่ายเป็นกลุ่มเสี่ยง โดยทั่วไปผู้ที่ร่างกายแข็งแรง อาการจะไม่รุนแรงและสามารถหายเองได้ แต่หากเป็นผู้ที่เข้าข่ายกลุ่มเสี่ยง เช่น เด็กอายุน้อยกว่า 6 เดือน ผู้สูงอายุตั้งแต่ 65 ปีขึ้นไป ผู้ที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง เช่น ผู้ป่วยมะเร็งที่ได้รับยาเคมีบำบัด ผู้ป่วยที่ได้รับยากดภูมิคุ้มกัน หรือเป็นผู้ป่วยที่มีโรคประจำตัวเรื้อรังต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็น โรคหัวใจ โรคปอด ปอดอุดกั้นเรื้อรัง โรคหืด โรคไตวายเรื้อรัง โรคตับแข็ง ฯลฯ อาจมีความเสี่ยงในการติดเชื้อที่รุนแรงและเกิดภาวะแทรกซ้อนได้

ส่วน การป้องกันอันดับแรกควรเริ่มจากการรักษาสุขภาพให้แข็งแรง โดยการรับประทานอาหารที่มีประโยชน์และพักผ่อนให้เพียงพอ นอกจากนั้นควรดูแลสุขลักษณะของตนเองและคนรอบข้าง เช่น ใส่หน้ากากอนามัยเมื่ออยู่ในสถานที่แออัดเพื่อป้องกันการติดเชื้อและแพร่เชื้อไวรัส รวมไปถึงการล้างมือบ่อย ๆ จะช่วยลดความเสี่ยงจากการติดเชื้อที่ติดอยู่ตามพื้นผิวสิ่งของและเข้าสู่ร่างกายจากการป้ายตา จมูก และปากได้เป็นอย่างดี วิธีสุดท้ายคือแนะนำให้เข้ารับการฉีดวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่เป็นประจำทุกปี

สาเหตุที่ต้องฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ทุกปีนั้น เป็นเพราะการฉีดวัคซีนแต่ละครั้งจะป้องกันได้เฉพาะสายพันธุ์ที่บรรจุอยู่ในวัคซีนเท่านั้น โดยภูมิคุ้มกันที่ร่างกายสร้างขึ้นต่อสายพันธุ์นั้น ๆ จะ ค่อย ๆ ลดลงเมื่อผ่านไป 1 ปี ดังนั้นจึงเป็นเหตุผลที่เราต้องฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ใหม่ในทุกปี เพื่อกระตุ้นให้ร่างกายมีภูมิคุ้มกันอย่างต่อเนื่องและเพื่อสร้างภูมิคุ้มกันต่อไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่ ๆ ที่คาดว่าจะมีการระบาดในปีนั้น ๆ ที่บรรจุในวัคซีนอีกด้วย