“ไขปัญหากับอายุรแพทย์โดยราชวิทยาลัยอายุรแพทย์แห่งประเทศไทย” วันนี้มาคุยกันต่อเรื่องเบาหวานนะครับ สัปดาห์ก่อนเราได้ทราบกันแล้วว่าเมื่อรู้ตัวว่าเป็นเบาหวานแล้วจะต้องควบคุมระดับน้ำตาลให้ดีเพื่อป้องกันการเกิดโรคแทรกซ้อนของเบาหวานทั้งแบบเฉียบพลันและเรื้อรัง โดยเฉพาะโรคแทรกซ้อนทางหัวใจ ไต สมอง และตา วันนี้มาดูกันว่าจะต้องดูแลตนเองอย่างไรจึงจะควบคุมเบาหวานได้ดี

สิ่งที่สำคัญที่สุดในการควบคุมเบาหวานก็คือการควบคุมอาหาร โดยใช้หลัก “ลดหวาน ลดมัน ลดเค็ม” และแบ่งสัดส่วนอาหารในแต่ละจานให้มีสัดส่วนของผักครึ่งจาน โดยมีทั้งใบและก้าน รับประทานผักหลากหลายชนิดและหลากหลายสีในแต่ละวัน อีกหนึ่งในสี่ของจานเป็นอาหารจำพวกเนื้อสัตว์ โดยเลือกเนื้อสัตว์ที่ไม่ติดมัน ไข่ขาว หรือเนื้อปลา หนึ่งในสี่ที่เหลือเป็นแป้ง ได้แก่ ข้าว ขนมปัง และธัญพืช โดยเลือกที่ขัดสีน้อย

ผู้ป่วยเบาหวานควรรับประทานอาหารให้พอดีกับความต้องการของร่างกาย ไม่มากหรือน้อยเกินไปหากรับประทานอาหารมากเกินไปทำให้น้ำตาลในเลือดสูงตรงกันข้ามถ้ารับประทานอาหารน้อยเกินไปก็อาจทำให้น้ำตาลในเลือดต่ำ นอกจากนั้นผู้ป่วยเบาหวานไม่ควรงดเว้นมื้ออาหารหรืออดอาหารจนเกินไปก็ทำให้น้ำตาลในเลือดต่ำได้เช่นกัน

การออกกำลังกายเป็นอีกสิ่งหนึ่งที่ผู้ป่วยเบาหวานควรทำอย่างสม่ำเสมอ โดยออกกำลังกายอย่างน้อยครั้งละ 30 นาที สัปดาห์ละ 3-4 ครั้ง การออกกำลังกายอาจใช้ได้หลายวิธีขึ้นกับความเหมาะสมของแต่ละบุคคล การออกกำลังกายในผู้ป่วยเบาหวานต้องความสมดุลกับการรับประทานอาหาร หากออกกำลังกายมากอาจต้องเพิ่มการรับประทานอาหารเพิ่มเติม ต่างกับผู้ป่วยเบาหวานที่ไม่ได้ออกกำลังกายก็ต้องควบคุมอาหารมากขึ้น

สิ่งสุดท้ายที่ผู้ป่วยโรคเบาหวานต้องดูแลก็คือการรับประทานยาหรือฉีดยาเบาหวานตามที่แพทย์สั่งอย่างสม่ำเสมอและมาตรวจรักษาตามนัด รวมทั้งตรวจเลือดก่อนพบแพทย์ด้วยคราวหน้าเราจะมาพูดถึงการใช้ยารักษาเบาหวานว่ามีสิ่งที่ต้องให้ความสำคัญ และระมัดระวังอย่างไรจึงจะทำให้ควบคุมเบาหวานได้ดี และเกิดภาวะแทรกซ้อนจากยาน้อยที่สุด อย่าลืมติดตามเรื่องเบาหวานตอนต่อไปอังคารหน้ากับ “ไขปัญหากับอายุรแพทย์ โดยราชวิทยาลัยอายุรแพทย์แห่งประเทศไทย” นะครับ

พลอากาศโท นายแพทย์ อนุตตร จิตตินันทน์

ประธานราชวิทยาลัยอายุรแพทย์แห่งประเทศไทย