งานศิลป์ทั้งหมดที่นำมาแสดง ณ พิพิธภัณฑ์ศิลป์แผ่นดิน คือผลงานจากฝีมือของคนไทยทั้งสิ้นเป็นงานที่ชาวไร่ชาวนารังสรรค์ด้วยแรงบันดาลใจเพราะต้องการสืบสานรักษาศิลปะของบ้านเกิดเมืองนอนเอาไว้ นับเป็นพระมหากรุณาธิคุณอย่างหาที่สุดมิได้ของสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวงที่ทรงปรารถนาจะให้ชาวไร่ชาวนาของไทยมีวิชาความรู้ติดตัว นอกเหนือจากการทำอาชีพเกษตรกรรม
แนวหน้าวาไรตี้สัปดาห์นี้ ดร.เฉลิมชัยยอดมาลัย พาคุณไปสนทนาถึงความวิจิตรอลังการของงานฝีมือที่สุดแสนงดงามภายในพิพิธภัณฑ์ศิลป์แผ่นดินกับ คุณสุภมาศ สนิทวงศ์ ณ อยุธยา เจ้าหน้าที่พิพิธภัณฑ์ศิลป์แผ่นดิน เกาะเกิด อำเภอบางปะอินพระนครศรีอยุธยา
l เมื่อทุกท่านมาถึงพิพิธภัณฑ์แห่งนี้ สิ่งใดที่ต้องไปชมก่อนเป็นอันดับแรกครับ
คุณสุภมาศ : อันที่จริงต้องบอกว่าต้องชมทุกชิ้นเลยค่ะ เพราะงดงามทั้งสิ้น เริ่มจากเราเข้ามาถึงทางเข้าของพิพิธภัณฑ์ฯ คุณจะได้พบกับความวิจิตรของห้องปีกแมลงทับ โดยเฉพาะแชนเดอเลียร์(chandelier) ช่อใหญ่มหึมาที่ทำเป็นรูปพญานาคอยู่ในสองชั้นล่าง แล้วชั้นบนสุดคือหงส์ ภายในห้องปีกแมลงทับนี้ ทุกอย่างจะประดับด้วยปีกแมลงทับที่ตายตามอายุขัยของเขา ที่เรียกแมลงทับเข้าพรรษา เพราะปีกของแมลงทับที่ตายตามธรรมชาติจะมีสีสดงดงามมาก เนื่องจากเขาตายตามวงจรชีวิต ในห้องนี้จะมีฉากไม้แกะสลักประดับด้วยปีกแมลงทับ และย่านลิเภาสานประดับด้วยปีกแมลงทับ จุดเด่นของห้องนี้คือความเขียวสดใสงดงามแวววาวของปีกแมลงทับที่นำมาประดับไว้ เมื่อพ้นจากห้องนี้ก็จะเป็นห้องโถงใหญ่ จัดแสดงเรือพระที่นั่งต่างๆ 4 องค์ เช่นเรือพระที่นั่งศรีสุพรรณหงส์จำลอง และยังมีสัปคับพระคชาธาร หรือพระที่นั่งบนหลังช้างทรงของพระมหากษัตริย์ ซึ่งมีองค์หนึ่งจำลองจากที่นั่งพุดตานคชาธารของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ซึ่งทำจากเงินและตกแต่งด้วยแผ่นทองคำฉลุโปร่ง จำหลักลายเทศ และดอกเทศลอยประดับเพชรพื้นที่ประทับปูด้วยเสื้อสานด้วยทองคำ แล้วยังมีงานศิลป์ที่ทำด้วยเงินแท้ และเครื่องถมเงินถมทองรวมถึงคร่ำเงินคร่ำทองอีกด้วย แต่สิ่งที่โดดเด่นมากอีกสิ่งคือแผ่นไม้ขนาดมหึมาที่แกะสลักเป็นสองเรื่องอยู่ในแผ่นเดียวกัน ด้านหน้าเป็นเรื่องสังข์ทอง ด้านหลังเป็นป่าหิมพานต์ โดยแกะสลักทะลุกันเพื่อให้ใช้พลับพลาองค์เดียวกันในสองเรื่อง งานแกะสลักไม้ชิ้นนี้ใช้เวลาทำประมาณ 3 ปี ใช้ช่างฝีมือหลายคนทำงานด้วยกัน เป็นงานที่ต้องทำด้วยความสามัคคีกันเป็นอย่างดี เพราะมีความใหญ่โตมาก แต่ทุกอย่างล้วนละเอียดประณีตบรรจงทั้งสิ้น เช่น ต้นไม้ก็แกะสลักให้เหมือนต้นไม้จริงๆ มีใบ กิ่ง ก้าน ดอกและผล โดยแกะเป็นสามมิติเหมือนจริง
l งานศิลป์ล้ำค่าเหล่านี้มาจากฝีมือของลูกหลานชาวไร่ชาวนาทั้งสิ้นใช่ไหมครับ
คุณสุภมาศ : ใช่ค่ะ งานทุกชิ้นเป็นฝีมือช่างของคนไทยที่เป็นลูกหลานชาวไร่ชาวนา ที่สมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวงพระราชทานความรู้ด้านงานช่างให้ โดยทรงขอให้ชาวไร่ชาวนาเลือกลูกให้ครอบครัวละคน โดยทรงเน้นว่าให้เลือกลูกคนที่ช่วยงานพ่อแม่น้อยที่สุด แล้วทรงนำไปฝึกฝีมือช่างที่สถาบันสิริกิติ์ พระองค์ตรัสไว้ว่า คนไทยมีสายเลือดของช่างฝีมืออยู่ทุกคน ไม่ว่าจะเป็นชาวไร่ชาวนา หรือมีอาชีพใด อยู่สารทิศใด คนไทยมีความละเอียดอ่อนและฉับไวต่อการรับศิลปะทุกชนิด ขอเพียงแต่ให้เขามีโอกาสได้เรียนรู้และฝึกฝน เขาก็จะแสดงความสามารถออกมาให้เห็นได้ พระองค์ทรงปรารถนาให้ชาวไร่ชาวนาหลุดพ้นความยากจน โดยการผลิตงานศิลป์ตามแบบฉบับที่แต่ละท้องถิ่นมีอยู่ เพื่อสร้างรายได้เสริม และช่วยอนุรักษ์มรดกท้องถิ่นไว้ ลูกหลานชาวไร่ชาวนาบางรายอ่านไม่ออก เขียนไม่ได้ แต่ทว่ามีฝีมือด้านศิลปะที่งดงามมาก พระองค์พระราชทานความรู้เพิ่มเติมเพื่อให้เขาเหล่านั้นสามารถรักษางานศิลป์ของแต่ละชุมชนไว้ แล้วยังพระราชทานทุนทรัพย์ส่วนพระองค์เพื่อให้เขาเหล่านั้นได้มีโอกาสเข้ามาฝึกฝนฝีมือจนสามารถสร้างผลงานสุดวิจิตรได้
l เมื่อเราชมของสวยงามในชั้นที่หนึ่งแล้ว ขออนุญาตให้นำชมในชั้นที่สองด้วยครับ ชั้นที่สองมีของสวยงามอะไรบ้างครับ
คุณสุภมาส : บนชั้นสองมีของงดงามอีกมากมาย เช่นภาพปักขนาดใหญ่มากทำจากไหมน้อย ภาพแรกเมื่อขึ้นมาพบคือภาพหิมพานต์ และอีกภาพที่อยู่ตรงข้ามคือภาพจากเรื่องอิเหนา งานปักไหมน้อยหรือเรียกว่าปักซอยคืองานศิลป์ของคนไทยแต่โบราณ ไหมที่ใช้ปักคือเส้นใหม่ที่เล็กละเอียดที่สุดจากชั้นในสุดของเส้นไหม จึงให้สีสันสวยงามมีความเงางามคล้ายกับภาพวาดจากสีต่างๆ นอกจากภาพปักใหม่น้อยแล้ว ยังมีพระราชอาสน์ และพระราชยานต่างๆเช่น บุษบกมาลา วอสีวิกากาญจน์ วานเรศบวรอาสน์หรือพระที่นั่งกง พระราชอาสน์จำลององค์นี้สร้างขึ้นเพื่อเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง เพราะพระองค์ท่านเสด็จพระราชสมภพในปีนักษัตรวอก ซึ่งก็คือวานร และยังมีพระที่นั่งพุดตานถมทอง สัปคับคร่ำ และผอบถมตะทองคำทรงกลีบมะยมประดับเพชรและทับทิม ตลับคร่ำเงินคร่ำทองรูปทรงผลฟักทอง ฉากถมทองเรื่องรามเกียรติ์สุพรรณเภตรา หรือเรือสำเภาจีน และยังมีบทร้อยกรองที่ทำจากงานคร่ำทอง เป็นต้น ทุกชิ้นที่จัดแสดงบนนี้เป็นงานใหม่ที่สรรสร้างขึ้นมาด้วยฝีมือของลูกหลานชาวนาไทยทั้งสิ้น พิพิธภัณฑ์ศิลป์แผ่นดินจัดแสดงงานศิลป์ที่ทำขึ้นใหม่ แต่เป็นงานที่เปี่ยมล้นไปด้วยคุณค่าเชิงศิลป์ชั้นสูง
l พิพิธภัณฑ์แห่งนี้เปิดให้บริการในวันเวลาใดบ้าง ค่าบัตรเข้าชมราคาเท่าไรครับ
คุณสุภมาส : เปิดให้บริการวันพุธถึงวันอาทิตย์ ตั้งแต่เวลา 10 ถึง 15 นาฬิกา 30 นาที ส่วนวันหยุดพิเศษคือช่วงเทศกาลปีใหม่ และสงกรานต์ สำหรับค่าบัตรก็แค่เพียง 150 บาท สำหรับผู้ใหญ่ แต่ผู้สูงอายุ และนักเรียนนักศึกษาลดครึ่งราคาค่ะขอเรียนว่าพิพิธภัณฑ์แห่งนี้อยู่ไม่ห่างจากกรุงเทพฯ ใช้ทางด่วนเส้นแจ้งวัฒนะ บางปะอิน ใช้เวลาเดินทางเพียง 45 นาทีเท่านั้น เรามีบริการเครื่องอิเล็กทรอนิกส์หรือ audio sound ภาษาต่างๆ รวม 10 ภาษาด้วย เช่น อังกฤษ จีน ฝรั่งเศส รัสเซีย อิตาเลียน สเปนเยอรมัน เป็นต้น ดังนั้นหากคุณๆ จะพานักท่องเที่ยวต่างชาติไปชมก็ไม่ต้องกังวลเรื่องคำบรรยาย และเรายังมีบริการอาหารว่างและเครื่องดื่มบริเวณอาคารด้านหน้าพิพิธภัณฑ์ด้วย แล้วที่สำคัญคือเรามีร้านค้าของที่ระลึกสวยงามของพิพิธภัณฑ์ด้วยนะครับขอเชิญชวนทุกท่านมาเที่ยวชมพิพิธภัณฑ์และซื้อหาของดีคุณภาพสูงแต่ราคาย่อมเยาที่ร้านค้าพิพิธภัณฑ์นะคะ เรียนให้ทราบว่าเงินค่าเข้าชมพิพิธภัณฑ์จะถูกนำไปสู่ลูกหลานชาวไร่ชาวนาที่มารับการฝึกฝีมือกับสถาบันสิริกิติ์นะคะ คือเป็นเงินสำหรับสนับสนุนการฝึกอาชีพในการรังสรรค์งานศิลป์แผ่นดินต่อไป
l ทราบว่ามีบางวันในโอกาสพิเศษเปิดให้เข้าชมโดยไม่เสียค่าบัตร วันไหนบ้างครับ
คุณสุภมาส : ปีหนึ่งมี 5 วันที่เปิดให้ชมฟรีคือวันที่เฉลิมพระชนมพรรษาพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว วันเฉลิมพระชนมพรรษาสมเด็จพระนางเจ้าสุทิดา พระบรมราชินี วันเฉลิมพระชนมพรรษาสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง วันพ่อแห่งชาติ และวันเด็ก ค่ะ
l ภายในพิพิธภัณฑ์ศิลป์แผ่นดินมีสิ่งอำนวยความสะดวกสำหรับบริการสำหรับผู้สูงอายุคนพิการ ด้วยไหมครับ
คุณสุภมาศ : มีครบครันเลยค่ะ เริ่มตั้งแต่ เรามีรถรางที่มีระบบไฮดรอลิกสำหรับยกรถเข็น หรือ wheel chair ของผู้พิการ และคนสูงอายุด้วย โดยรับจากจุดจอดรถยนต์แล้วพาเข้าไปยังทางเดินเข้าชมพิพิธภัณฑ์ เรามีทางลาดสำหรับรถเข็นด้วยมีห้องน้ำสำหรับคนพิการและผู้สูงอายุ มีทางลาดเข้าห้องน้ำทุกแห่ง เพราะฉะนั้น ไม่ต้องกังวลเมื่อคุณพาผู้สูงอายุ และคนพิการไปเที่ยวชม และเรายังมีลิฟต์ และบันไดเลื่อนภายในอาคารพิพิธภัณฑ์ไว้บริการด้วยค่ะ เมื่อมาชมพิพิธภัณฑ์ศิลป์แผ่นดินแล้วคุณสามารถอยู่ได้เกือบทั้งวันจนกว่าปิดให้บริการเพราะเรามีร้านอาหารว่างและเครื่องดื่มไว้บริการด้วยขอเรียนเชิญคุณๆ ไปชมความวิจิตรของงานศิลป์ล้ำค่าในพิพิธภัณฑ์ศิลป์แผ่นดิน และขอให้คุณพาสมาชิกในบ้านของคุณไปชื่นชมความงดงามในฝีมือช่างชั้นสูงของแผ่นดินไทย งานศิลป์ทุกชิ้นที่นำมาแสดงคือของใหม่ที่สรรสร้างขึ้นจากฝีมือของคนไทยที่เป็นลูกหลานของชาวไร่ชาวนา งานทุกชิ้นที่นำมาจัดแสดงมาจากผลงานของนักเรียนของสถาบันสิริกิติ์ อันเกิดจากพระมหากรุณาธิคุณอันหาที่สุดมิได้ของสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง พระองค์ตรัสว่านี่คือสมบัติของแผ่นดิน ของลูกหลานต่อไป ที่ให้ลูกหลานของเรายืนอยู่บนแผ่นดินไทยได้อย่างสง่าผ่าเผย ไม่ต้องไปอธิบายใครเลย
คุณจะได้พบกับรายการดีที่ครบครันด้วยสาระและความบันเทิง รายการแนวหน้าวาไรตี้ ออกอากาศทุกวันอาทิตย์ เวลา 16.00-16.30 น. ทางโทรทัศน์ TNN 2 ช่อง 784 ดิจิทัลทีวี หรือ True Visions 8 และชมรายการย้อนหลังได้ที่ YouTube แนวหน้าวาไรตี้
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี