ใครๆ ที่แต่งงานแล้วก็อยากมีลูกน้อย เป็นโซ่ทองคล้องใจคู่สมรสและครอบครัวกันทั้งนั้น ในยุคนี้พ่อแม่อยากเห็นลูกรักเติบโตเป็นคนเก่ง เป็นผู้นำและมีชีวิตที่ประสบความสำเร็จและมีความสุขด้วยกันทั้งนั้น สำหรับผู้ที่มีลูกน้อย ช่วงวันเสาร์ที่จะถึงนี้เป็นวันเด็กแห่งชาติ มีคำขวัญว่า “รู้คิด รอบคอบรับผิดชอบต่อสังคม” ทางกระทรวงศึกษาธิการพร้อมด้วยหน่วยงานและองค์กรทุกภาคส่วน ได้ร่วมกันจัดงานวันเด็กแห่งชาติ เพื่อให้เด็กและเยาวชนทั้งในส่วนกลางและส่วนภูมิภาค ได้เข้าร่วมงานเพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้ในการพัฒนาศักยภาพของตนเองให้เติบโตเป็นพลเมืองของชาติสืบไป พร้อมให้มีการจัดงานฉลองวันเด็กในรูปแบบที่เหมาะสมภายใต้มาตรการของคณะกรรมการโรคติดต่อจังหวัด ที่มีความเข้มงวดและปลอดภัย

พ่อและแม่สามารถกระตุ้นความคิดสร้างสรรค์ของลูกน้อยจากการพาไปสัมผัสกับสิ่งแวดล้อมรอบๆ ตัว ที่หลากหลาย เช่น เมื่อไปสวนสัตว์ พิพิธภัณฑ์ หรือท่องเที่ยวตามธรรมชาติ เป็นต้น โดยในวันเด็กนี้ทั้งสวนสัตว์เปิดเขาเขียว สวนสัตว์นครราชสีมา สวนสัตว์เชียงใหม่ สวนสัตว์สงขลา สวนสัตว์อุบลราชธานี และสวนสัตว์ขอนแก่น จะเปิดให้เด็กๆ เข้าฟรีในวันเด็กตั้งแต่ 08.00-18.00 น. ด้วยความมั่นใจปลอดภัยด้วยมาตรฐาน SHA+ นักท่องเที่ยวชมสวน สวมแมส เว้นระยะห่าง เช็คอินไทยชนะหมั่นล้างมือ

อย่างไรก็ตาม ในสถานการณ์การระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19 นี้ ยังมีอีกหลายคู่ที่แต่งงานแล้วยังไม่มีทายาท อาจมาจากความเครียด จากการธุรกิจการงาน ยุ่งจนไม่มีเวลาหรือสภาพร่างกายของทั้งคู่สามีภรรยา จนอาจเกิด ภาวะการมีลูกยาก ซึ่งหมาย เมื่อสามีภรรยามีความสัมพันธ์ทางเพศเป็นปกติเป็นเวลา 12 – 24 เดือนขึ้นไป แล้วยังไม่มีการตั้งครรภ์เกิดขึ้น โดยในระหว่างนี้ไม่มีการใช้การคุมกำเนิดใดๆ ทั้งสิ้น

ข้อมูลจาก นายแพทย์วรวัฒน์ ศิริปุณย์ สูตินรีแพทย์เฉพาะทางด้านเวชศาสตร์การเจริญพันธุ์ VFC ศูนย์เทคโนโลยีเพื่อการมีบุตร อธิบายว่า ปัจจัยที่ทำให้มีลูกยาก เกิดได้จากทั้งผู้ชายและผู้หญิง โดยในผู้ชายจะเกี่ยวข้องกับน้ำเชื้อเป็นหลัก ส่วนในผู้หญิงมีความเกี่ยวข้องในหลายเรื่อง หนึ่งในนั้นคือ “รังไข่เสื่อมก่อนวัย”

รังไข่ของผู้หญิง เป็นอวัยวะขนาดเล็กที่อยู่บริเวณด้านข้างปีกมดลูกทั้ง 2 ข้าง มีหน้าที่ในการสร้างฮอร์โมนต่างๆ ของผู้หญิงให้สมดุล โดยเฉพาะฮอร์โมนเอสโตรเจนที่ช่วยกระตุ้นให้ประจำเดือนมา และอีกหน้าที่คือ เมื่อถึงวันนั้นของเดือน รังไข่จะปล่อยไข่ที่สุกเต็มที่ผ่านท่อนำไข่เข้าสู่ปีกมดลูกเพื่อเข้ากระบวนการสืบพันธุ์หรือที่เรียกกันว่าการตกไข่นั่นเอง

ในผู้หญิงทั่วไป เมื่อมีอายุประมาณ 50 ปีจะเริ่มเข้าสู่ภาวะรังไข่หยุดทำงาน แต่ปัญหาที่ทำให้ผู้หญิงมีลูกยาก คือ ภาวะรังไข่เสื่อมก่อนวัยซึ่งหมายถึงการที่รังไข่เริ่มทำงานลดลงก่อนอายุ 40 ปี สัญญาณเตือนมักจะเริ่มจากประจำเดือนมาน้อยลง ประจำเดือนห่างออก เช่น 2-3 เดือนมาครั้ง หรืออาจมาปีละ 1 ครั้ง มีอาการที่เกิดจากขาดฮอร์โมนเอสโตรเจน เช่น อาการร้อนวูบวาบตามตัว นอนไม่หลับ หงุดหงิด โมโหง่าย ช่องคลอดแห้ง เจ็บแสบช่องคลอดเวลาที่มีเพศสัมพันธ์ และเมื่อตรวจเลือดก็พบว่ามีความผิดปกติของระดับฮอร์โมนเพศ เข้าข่ายรังไข่เริ่มเสื่อม

โดยสาเหตุที่ทำให้รังไข่เสื่อมก่อนวัยเกิดจากหลายปัจจัย ได้แก่

l มีการทำลายเซลล์รังไข่ ทำให้รังไข่ไม่ทำงาน เช่น การรักษามะเร็งปากมดลูกด้วยการฉายแสงบริเวณอุ้งเชิงกราน การได้รับยาเคมีบำบัดในการรักษาโรคมะเร็งต่างๆ

l เกิดโรคที่ตัวรังไข่เอง เช่น ติดเชื้ออย่างรุนแรงที่รังไข่ทั้ง 2 ข้าง, เป็นเนื้องอกรังไข่ทั้ง 2 ข้าง

l โรคทางพันธุกรรมที่มีความผิดปกติของโครโมโซมเพศ ทำให้อวัยวะบางอย่างรวมถึงรังไข่ทำงานผิดปกติ เช่น ภาวะรังไข่ไม่เจริญเติบโต (Gonadal dysgenesis)

l โรคออโตอิมูนชนิดที่มีการทำลายเซลล์ของรังไข่ทั้ง 2 ข้าง

l ไม่ทราบสาเหตุ

มีการศึกษาว่าถึงแม้รังไข่จะเริ่มเสื่อม แต่มี 5-10% ที่ยังมีการตกไข่และสามารถตั้งครรภ์ได้เอง ขณะที่ในกลุ่มที่พยายามเองแล้วแต่ไม่สำเร็จ ก็สามารถใช้วิธีกระตุ้นไข่เพื่อทำ อิ๊กซี่ (ICSI) หรือกระตุ้นไข่เพื่อแช่แข็งไข่ (Egg freezing)เก็บเอาไว้ก่อนได้ โดยจำเป็นต้องเตรียมตัวก่อนการกระตุ้นไข่ ดังนี้

1.นอนพักผ่อนให้เพียงพอ

2.งดการแต่งหน้าและใส่น้ำหอม เพราะสารระเหยต่างๆ จะมีผลต่อคุณภาพไข่และตัวอ่อน

3.งดใส่เครื่องประดับ เพื่อป้องกันการสูญหาย

4.งดน้ำงดอาหารอย่างน้อย 6 ชั่วโมง นับจนถึงเวลาเก็บไข่ เพื่อป้องกันการสำลักอาหารในช่วงให้ยาสลบ

5.มาถึงก่อนเวลานัดเก็บไข่ประมาณ 1 ชั่วโมง เพื่อไม่รีบร้อน และเผื่อเวลาการจราจรติดขัดด้วย

6.เตรียมนัดสามีหรือญาติมารับกลับบ้าน เพราะถึงจะรู้สึกตัวดีหลังเก็บไข่ แต่ก็ไม่ควรขับรถหรือเดินทางกลับเอง

อย่างไรก็ตาม มีหลายทางเลือกเพื่อเพิ่มโอกาสตั้งครรภ์ ได้แก่

l ตรวจติดตามการอัลตราซาวนด์เพื่อเลือกเดือนที่มีฟองไข่เริ่มต้นมากกว่า ก็จะเพิ่มโอกาสตั้งครรภ์สำเร็จได้มากกว่า

l การกระตุ้นไข่หลายรอบ หรือทำ Double stimulation เพื่อสะสมฟองไข่ ก็เพิ่มโอกาสได้ตัวอ่อนปกติในการทำอิ๊กซี่มากขึ้น ซึ่งการทำอิ๊กซี่เป็นการปฏิสนธิภายนอกร่างกาย โดยการนำอสุจิที่แข็งแรงที่สุด ฉีดเข้าไปในเซลล์ไข่ เพื่อให้ได้ตัวอ่อน และนำเข้าไปเลี้ยงต่อที่ตู้ Embryoscope ซึ่งมีข้อดี คือ เพิ่มความปลอดภัยของตัวอ่อนมากขึ้น ลดการรบกวนตัวอ่อน ช่วยให้ตัวอ่อนมีพัฒนาการที่ดีขึ้นเพิ่มอัตราการความสำเร็จในการตั้งครรภ์มากขึ้น โดยในขั้นตอนการเพาะเลี้ยงตัวอ่อน ของ VFC ศูนย์เทคโนโลยีเพื่อการมีบุตร จะดูแลโดยนักวิทยาศาสตร์ที่ผ่านการรับรองจากสมาคมด้านการเจริญพันธุ์และการเพาะเลี้ยงตัวอ่อนแห่งยุโรป (ESHRE : European Society of Human Reproduction and Embryology)

l การฉีด PRP (platelet-rich plasma)ที่รังไข่ ก่อนเริ่มกระตุ้นไข่ ซึ่ง PRP เป็นส่วนพลาสมาของเลือดที่ประกอบไปด้วยเกล็ดเลือดเข้มข้น เกิดจากการนำเลือดเข้าสู่กระบวนการปั่นแยกส่วนประกอบอื่นที่ไม่ต้องการออก ให้เหลือเกล็ดเลือดซึ่งมีความเข้มข้นกว่าเลือดปกติ 4-5 เท่า โดยมีการศึกษาว่าช่วยเพิ่มปริมาณฟองไข่ และคุณภาพไข่ได้ ซึ่งการฉีด PRP เข้าไปที่เนื้อรังไข่ พบว่ามีผลลัพธ์การตั้งครรภ์ในกลุ่มที่คนไข้อายุน้อยแต่มีภาวะรังไข่เสื่อมก่อนวัยมากกว่าในคนที่อายุมาก

ทั้งนี้ ภาวะรังไข่เสื่อมก่อนวัยนี้ ไม่ใช่ส่งผลต่อแค่ปัญหามีลูกยากเท่านั้น แต่ยังก่อให้เกิดปัญหาสุขภาพอื่นๆ ตามมาได้อีก เพราะฉะนั้น หากพบว่าประจำเดือนผิดปกติ ถึงแม้จะมีอายุน้อย ควรได้รับการตรวจหาสาเหตุ เพื่อวางแผนการรักษาในรายที่ต้องมีการลูกในอนาคตได้ทันท่วงที