ตอนนี้มีการรณรงค์ให้รับวัคซีนโควิด-19 เข็มที่ 3 กัน เนื่องจากชัดเจนว่าวัคซีนเพียง 2 เข็มเมื่อเวลาผ่านไปภูมิต้านทานต่อเชื้อสายพันธุ์โอมิครอนจะลดลงมาก วันนี้มีหลักฐานเรื่องประสิทธิผลของการใช้วัคซีนเข็มกระตุ้นที่ศึกษาในต่างประเทศที่แสดงถึงความจำเป็นที่ควรรับวัคซีนกระตุ้นเข็มที่ 3

บทความตีพิมพ์ออนไลน์เมื่อวันที่ 9 มีนาคม 2565 ในวารสารทางการแพทย์ชื่อดัง New England Journal of Medicine เป็นการศึกษาจากประเทศกาตาร์เพื่อประเมินประสิทธิผลของการรับวัคซีนกระตุ้นเข็มที่ 3 หลังจากได้รับวัคซีนครบ 2 เข็มแล้ว 6-8 เดือนเปรียบเทียบกับการรับวัคซีนเพียง 2 เข็ม ในการป้องกันโควิด-19 ที่มีอาการ มีอาการหนักและเสียชีวิตจากการติดเชื้อสายพันธุ์โอมิครอน ตั้งแต่ 19 ธันวาคม 2564 ถึง 26 มกราคม 2565 ในประชากร 2,239,193 คน ที่ได้รับวัคซีนของบริษัทไฟเซอร์ (BNT162b2) หรือวัคซีนของบริษัทโมเดอร์นา (mRNA-1273) ครบ 2 เข็มแล้ว เปรียบเทียบระหว่างผู้ที่ได้รับวัคซีนกระตุ้นด้วยวัคซีนชนิดเดียวกันเข็มที่ 3 นานกว่า 8 วัน กับผู้ที่ไม่ได้รับวัคซีนเข็มกระตุ้น หลังจากติดตามไป 35 วัน พบว่า

กลุ่มที่ได้รับวัคซีนไฟเซอร์ครบ 2 เข็ม และได้รับการกระตุ้นเข็มที่ 3 มีการติดเชื้อโอมิครอนที่มีอาการ 2.4% แต่ผู้ที่ไม่ได้รับการกระตุ้นเข็มที่ 3 มีการติดเชื้อ 4.5% แสดงว่าการรับวัคซีนกระตุ้นเข็มที่ 3 ช่วยเพิ่มประสิทธิผลในการป้องกันการติดเชื้อโอมิคอนที่มีอาการ เมื่อเทียบกับผู้ที่ไม่ได้รับเข็มกระตุ้น 49.4%

ในกลุ่มที่ได้รับวัคซีนไฟเซอร์ ที่ได้รับวัคซีนเข็มกระตุ้น มีการติดเชื้อโอมิครอน 17,745 ราย มีผู้มีอาการหนัก 12 รายแต่ไม่มีผู้เสียชีวิต ส่วนผู้ที่ไม่ได้รับวัคซีนเข็มกระตุ้น 25,266 ราย 45 รายมีอาการรุนแรง 4 รายรุนแรงมาก แต่ไม่มีผู้เสียชีวิต แสดงว่าการกระตุ้นเข็มที่ 3 ในผู้ที่ได้รับวัคซีนไฟเซอร์ครบ 2 เข็ม เพิ่มประสิทธิผลในการป้องกันการนอนโรงพยาบาลและการเสียชีวิตจากการติดเชื้อโอมิครอนได้ 76.5% เมื่อเปรียบเทียบผู้ไม่ได้รับเข็มกระตุ้น

กลุ่มที่ได้รับวัคซีนโมเดอร์นาครบ 2 เข็ม และได้รับการกระตุ้นเข็มที่ 3 มีการติดเชื้อโอมิครอนที่มีอาการ 1.0% ส่วนผู้ที่ไม่ได้รับการกระตุ้นมีการติดเชื้อ 1.9% การรับวัคซีนกระตุ้นเข็มที่ 3 ช่วยเพิ่มประสิทธิผลในการต่อต้านการติดเชื้อโอมิครอนตามอาการ เมื่อเทียบกับผู้ที่ไม่ได้รับเข็มกระตุ้น 47.3%

กลุ่มที่ได้รับวัคซีนโมเดอร์นาเข็มกระตุ้นที่มีการติดเชื้อโอมิครอน 3,720 ราย ไม่มีอาการรุนแรงและเสียชีวิต ส่วนกลุ่มที่ไม่ได้รับการวัคซีนกระตุ้นเข็มที่ 3 มีการติดเชื้อ 4,590 ราย มีอาการรุนแรงเพียง3 ราย แต่ไม่มีผู้เสียชีวิต

รายงานนี้เป็นการใช้วัคซีนชนิดเดียวกันทั้ง 3 เข็ม และเป็นวัคซีนชนิด mRNA ข้อมูลอาจไม่เหมือนกับสูตรของไทย ที่ใช้วัคซีนต่างชนิดกัน แต่ก็ช่วยพิสูจน์ว่าการรับวัคซีนเข็มกระตุ้นมีประโยชน์ในสถานการณ์การระบาดของสายพันธุ์โอมิครอน

พลอากาศโท นายแพทย์อนุตตร จิตตินันทน์

ประธานราชวิทยาลัยอายุรแพทย์แห่งประเทศไทย