คำถามยอดนิยมตลอดกาลเกี่ยวกับ มะเร็งเต้านมคือ ป้องกันได้ไหม? มีวัคซีนไหม? การตรวจคัดกรองเรื่อยๆ เหมือนรอให้เป็นแล้วค่อยรักษา? อยากมีวิธีป้องกันมากกว่า? ประโยคเหล่านี้เป็นคำถามจากคนไข้ที่มักได้ยินเป็นประจำ
นายแพทย์ปิยศักดิ์ ทหราวานิช แพทย์เฉพาะทางด้านศัลยกรรมเต้านมและเสริมสร้างเนื้อเต้านม ศูนย์ศัลยกรรม (เต้านม)
โรงพยาบาลนวเวช ได้รวบรวมข้อมูลอันเป็นประโยชน์ไว้ในบทความให้ความรู้เรื่อง “มะเร็งเต้านม” มากกว่ารักษาคือการป้องกัน โดยอธิบายข้อสงสัยดังกล่าวข้างต้นดังนี้
มะเร็งเต้านม อาจแบ่งได้เป็น 2 ชนิดใหญ่ๆ ตามการตอบสนองต่อฮอร์โมน ได้แก่ Hormone Receptor Positive และ Hormone Receptor Negative ซึ่งส่วนใหญ่ของมะเร็งเต้านมเป็นชนิด Receptor Positive ฉะนั้นจึงเกิดแนวความคิดว่าถ้าเราลดการตอบสนองต่อฮอร์โมนได้ โอกาสการเป็นมะเร็งเต้านมควรลดลง ซึ่งจากงานวิจัยก็พบว่าข้อสันนิษฐานเป็นความจริง และสามารถนำมาใช้แนะนำเพื่อเป็นแนวทางปฏิบัติในการป้องกันได้จริง (Recommendation Guideline) โดยมี 2 วิธี คือ 1.ใช้ยาทานต้านฮอร์โมน เรียกวิธีนี้ว่า Chemoprevention (แต่ไม่ใช่ยาเคมี) ยาที่ใช้ก็คือ ยาต้านที่เคยนำมาใช้ในการรักษานั่นเอง อาทิ Tamoxifen, Raloxifene และ Aromatase Inhibitor และ 2.การผ่าตัด เพื่อลดการตอบสนอง ด้วยการตัดรังไข่ที่เป็นแหล่งผลิตฮอร์โมนออกทั้ง 2 ข้าง
โดยทั้ง 2 วิธีนี้พบว่า ให้ผลในการป้องกันมะเร็งเต้านมได้60-70% เฉพาะชนิด Hormone Receptor Positive ฉะนั้น จึงต้องเริ่มกลับมาคิดว่าจะทำอย่างไรจึงจะป้องกันมะเร็งเต้านมได้ทั้ง 2 ชนิด ซึ่งคำตอบก็ง่ายมากคือ ไม่มีเต้านม และน่าจะเป็นการป้องกันได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงสุดเกิน 90% และผลการวิจัยก็เป็นเช่นนั้น โดยในช่วงแรกจะเป็นการผ่าตัดเต้านมแบบเรียบๆ ทั้ง 2 ข้าง หรือ Prophylactic Bilateral Simple Mastectomy ซึ่งมีจำนวนเคสที่ทำไม่มาก
ต่อมาได้พัฒนา “เทคนิคการตัดเต้าแบบใหม่ พร้อมกับการเสริมสร้างหน้าอกขึ้นมาใหม่” ในการผ่าตัดคราวเดียวกัน โดยการผ่าตัดนี้จะเก็บรูปลักษณ์ภายนอกของเต้านมไว้ทั้งหมด ตัดออกแต่เฉพาะเนื้อเต้านมข้างใน แล้วเสริมสร้างของใหม่แทนที่ของเดิม ซึ่งจากงานวิจัยก็พบว่าให้ผลเชิงป้องกันได้มากกว่า 90% เช่นเดิม วิธีการนี้จึงเป็นที่นิยมอย่างแพร่หลายในต่างประเทศ เพราะการผ่าตัดในมือศัลยแพทย์ที่มีความเชี่ยวชาญ แทบไม่พบผลข้างเคียงแต่อย่างใด ประกอบกับคนไข้สามารถลดความเสี่ยงมะเร็งเต้านมกว่า 90% และได้หน้าอกใหม่ที่สามารถปรับให้ได้รูปทรงตามต้องการ เรียกวิธีการผ่าตัดนี้ว่า Prophylactic Bilateral Nipple Sparing Mastectomy with Immediate Breast Reconstruction เทคนิคนี้ได้ถูกนำมาพิสูจน์ใช้ในการรักษามะเร็งเต้านม ซึ่งก็ให้ผลการรักษาเทียบเท่าการตัดเต้านมทั้งเต้าแบบเรียบ
ทั้งนี้ จากประสบการณ์ส่วนตัวที่ นายแพทย์ปิยศักดิ์ ได้ใช้เทคนิคนี้ผ่าตัดมาเกือบ 10 ปี ทั้งเคสผ่าตัดเพื่อป้องกันมะเร็งเต้านม (คนไข้มา Request เพื่อผ่าแบบนี้โดยเฉพาะ) การผ่าตัดรักษาผู้ฉีดเสริมเต้านม (Paraffinoma), การผ่ารักษาซิลิโคนแตกรั่วเข้าในเนื้อเต้านม และการผ่ารักษามะเร็งเต้านม ผลด้านความสวยงามเป็นที่น่าพอใจกับคนไข้ ส่วนผลด้านการรักษา และป้องกันได้ออกมาตามข้อมูลงานวิจัยสากล คือ เทียบเท่าการตัดทั้งเต้าแบบเรียบ
ปัจจุบันแพทย์จะแนะนำวิธีการป้องกันต่างๆ ข้างต้นกับคนไข้ที่มีความเสี่ยงต่อการเป็นมะเร็งเต้านมสูง และไม่แนะนำให้กับคนไข้หญิงทั่วไป โดยเฉพาะวิธีการ Chemoprevention
วัคซีนมีไหม? ข่าวดี คือกำลังอยู่ในขั้นตอนการวิจัยและพัฒนา โดยนำเทคโนโลยีการพัฒนาวัคซีนสมัยใหม่ที่ใช้กับ COVID-19 มาพัฒนาวัคซีนป้องกันมะเร็งเต้านมชนิด TRIPLE NEGATIVE เพราะพบว่ามะเร็งชนิดนี้แสดงโปรตีนหนามเฉพาะ จึงนำลักษณะโปรตีนเฉพาะนี้มาผลิตวัคซีน และเมื่อเดือนมกราคมที่ผ่านมา US FDA ได้อนุมัติใช้ในการวิจัยเฟสที่ 1 ซึ่งตามกระบวนการพัฒนาวัคซีน โดยปกติต้องใช้เวลาอีก 5-10 ปี เป็นอย่างน้อย กว่าจะได้นำวัคซีนออกมาใช้ได้ทั่วไป
อย่างไรก็ตาม หากมีข้อสงสัย สามารถสอบถามรายละเอียดและขอรับคำปรึกษาได้ที่ ศูนย์ศัลยกรรม (เต้านม) โทร. 02-4839999 หรือ www.navavej.com
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี