ผมพยายามปั้นพระบรมรูปของในหลวงรัชกาลที่ 9 เพราะผมเห็นมาตลอดว่าพระองค์ท่านทรงมีพระมหากรุณาธิคุณเป็นล้นพ้นต่อแผ่นดินไทย ซึ่งเป็นสิ่งที่ผมสัมผัสได้มาตั้งแต่ผมยังเป็นเด็ก
ไลฟ์ วาไรตี สัปดาห์นี้ ดร.เฉลิมชัย ยอดมาลัย ชวนคุณไปสนทนากับคุณศิวชัย เดชะ ผู้ปั้นพระบรมรูปพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ด้วยความสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณเป็นล้นพ้นหาที่สุดมิได้
● ทำงานปั้นพระบรมรูปในหลวงรัชกาลที่ 9 มานานกี่ปีแล้วครับ
คุณศิวชัย : ผมเพิ่งเริ่มปั้นพระบรมรูปของพระองค์ท่านมาได้ประมาณ 1 ปีเท่านั้นครับ เริ่มจริงๆ จังๆ เมื่อเดือนสิงหาคม 2565 ครับ เพราะผมอยากปั้นพระบรมรูปของพระองค์ท่านเนื่องจากตระหนักมาตลอดว่าพระองค์ท่านทรงทำทุกอย่างเพื่อให้บ้านเมืองของเราร่มเย็นเป็นสุข และทรงอุทิศพระวรกายเพื่อทรงงานหนักตลอดรัชสมัยของพระองค์ท่าน ภาพที่พระองค์ท่านเสด็จพระราชดำเนินทรงงานในท้องถิ่นทุรกันดารทั่วประเทศ เป็นภาพที่อยู่ในความทรงจำของผมมาโดยตลอด
● เรียนด้านประติมากรรมหรือครับ
คุณศิวชัย : ผมเรียนด้านจิตรกรรม และประติมากรรมภาพพิมพ์ จากมหาวิทยาลัยรังสิต เอกจิตรกรรมครับ แต่มีความสนใจด้านประติมากรรมอยู่ด้วยครับ และต้องเรียนหลักสูตรเบื้องต้นการปั้นในสมัยเรียนปริญญาตรีครับ ก็จึงมีเบสิกการปั้นครับ แต่ลึกๆ ก็สนใจงานปั้นด้วยครับ
● ก่อนจะมาจับงานปั้นอย่างจริงจัง ทำงานด้านไหนมาก่อนครับ
คุณศิวชัย : ด้านกราฟิกดีไซน์ เป็นดีไซเนอร์ในวงการโฆษณาครับ แต่ว่าผมก็ยังอยู่ในวงการศิลปะ ทำอาร์ตแกลเลอรีกับอาจารย์ที่ปรึกษาธีสีสสมัยผมเรียนครับ ผมทำกราฟิกดีไซน์ให้หนังสือศิลปะแห่งรัชกาลที่ 9 หนังสือชุดนั้นมีทั้งหมดสามเล่ม เป็นหนังสือที่รวบรวมผลงานศิลปะชิ้นสำคัญๆ ในประเทศไทย โดยเน้นงานศิลป์ในช่วงเวลา 70 ปี แห่งการครองสิริราชสมบัติของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 ทำหนังสือออกมาในช่วงที่พระองค์ท่านทรงครองราชย์ครบ 70 ปี ครับ เป็นการรวบรวมงานศิลป์จากศิลปินผู้มีชื่อเสียงชั้นนำของไทย เช่น อาจารย์ถวัลย์ ดัชนี อาจารย์เฟื้อ หริพิทักษ์ อาจารย์อังคาร กัลยาณพงศ์อาจารย์ปรีชา เถาทอง อาจารย์ประเทือง เอมเจริญเป็นต้น จริงๆ ยังมีศิลปินชื่อเสียงโด่งดังอีกมากครับ ในหนังสือชุดนี้ยังมีงานฝีพระหัตถ์ของในหลวงรัชกาลที่ 9 ด้วยครับ คืองานวาดภาพ หรือ painting ซึ่งอยู่ในหนังสือเล่มที่ 1 แต่ในช่วงที่ผมทำหนังสือ ผมยังไม่ได้จับงานปั้นครับแต่ก็สนใจอยู่นะครับ เพียงแค่ยังไม่ได้ลงมือทำจริงจัง แล้วมีอีกช่วงหนึ่งคือช่วงที่ในหลวง รัชกาลที่ 9 เสด็จสวรรคต ผมก็ทำเสื้อสีขาว-ดำ เพื่อให้ผู้คนได้มีเสื้อสวมใส่เพื่อร่วมรำลึกในพระมหากรุณาธิคุณของพระองค์ท่าน โดย screen หรือประทับคำว่า still on my mind หรือ royal ไว้บนด้านหน้าของเสื้อ แต่ช่วงแรกไม่ได้คิดจะทำเสื้อสีขาว-ดำ เพราะตั้งใจจะทำเสื้อในโอกาส
สำคัญๆ ของพระองค์ท่านมากกว่า เช่น เสื้อวันพ่อแห่งชาติ เป็นต้น แต่เมื่อสถานการณ์เปลี่ยน ก็ต้องปรับไปตามสถานการณ์ หลังจากนั้นผมไม่ได้ทำงานประจำกับบริษัทโฆษณา ก็ออกมาเป็น freelance ในช่วงนั้นเอง ผมจึงได้ทำหนังสืออีกเล่มหนึ่งโดยร่วมงานกับมูลนิธิหอศิลปะแห่งรัชกาลที่ 9 ชื่อหนังสือคือ อัครศิลปินหนังสือเล่มนี้รวบรวมงานฝีพระหัตถ์ของในหลวงในรัชกาลที่ 9 ในแต่ละสาขา เช่น ภาพถ่ายฝีพระหัตถ์ และงานที่ทรงประดิษฐ์ขึ้น รวมถึงโน้ตเพลง และคำร้องบทเพลงพระราชนิพนธ์ โดยทำหนังสือให้มี timeline ของเหตุการณ์สำคัญๆ ของโลกให้ล่อขนานไปกับแต่ละช่วงเวลาในรัชสมัยของพระองค์ท่าน เพื่อให้ผู้อ่านนึกออกว่าในแต่ละยุค แต่ละช่วงเวลานั้น พระองค์ทรงมีพระราชกรณียกิจใดบ้าง แล้วในช่วงนั้นมีเหตุการณ์สำคัญอะไรเกิดขึ้นบนโลกของเรา หนังสือจบลงด้วยช่วง timeline ค.ศ. 2011 หรือพ.ศ. 2554
● ทำงานด้านศิลปะอื่นๆ ที่เกี่ยวเนื่องด้วยรัชกาลที่ 9 มาหลายชิ้นมาก แล้วมาเริ่มงานปั้นพระบรมรูป รัชกาลที่ 9 ประมาณ 1 ปี
อยากทราบว่าเริ่มอย่างไรครับ
คุณศิวชัย : ผมเริ่มงานปั้นพระบรมรูปจริงๆ จังๆ ประมาณ 1 ปีครับ เพราะผมตั้งใจไว้นานแล้วว่าอยากปั้นพระบรมรูปพระองค์ท่าน เมื่อถึงเวลาที่ผมเห็นว่าต้องลงมือทำงานนี้ ก็จึงทำทันทีครับ มันคล้ายๆ กับพันธนาการของนักเรียนศิลปะที่ตั้งใจจะทำงานศิลปะให้ได้ มันเหมือนติดค้างในใจ ถ้าไม่ได้ทำมันก็มีเรื่องติดค้างในใจ โดยส่วนตัวผม ผมก็จะวุ่นวายอยู่กับการอยากวาด อยากปั้น อยากทำงานศิลปะตลอดเวลา
● ผมเข้าใจว่าอาร์ติสท์ จะเน้นไปตามงานที่ตนเองชอบ เช่น ชอบวาดภาพก็จะวาดภาพเท่านั้น ชอบปั้นชอบแกะสลักก็จะทำแบบที่ชอบเท่านั้น แต่คุณศิวชัยทำงานกราฟิกมาก่อน แล้วมาจับงานปั้น แสดงว่าลึกๆ ต้องชอบงานปั้นมากด้วยใช่ไหมครับ
คุณศิวชัย : ใช่ครับ ผมชอบปั้นมาก แล้วตอนเรียนในมหาวิทยาลัยก็ได้เรียนรู้เบสิกเรื่องปั้นเพิ่มเติม แต่ด้วยความชอบ ก็จึงศึกษาหาความรู้เพิ่มเติมเรื่อยมา โดยดูจากงานของอาจารย์ในไทย และจากศิลปินระดับโลก ผมศึกษาไปเรื่อยๆ จนเกิดความเชื่อมั่นว่าเราทำได้ เราอยากจะทำด้วยตัวเอง เราเชื่อว่าเราทำได้ เราได้เห็นผลลัพธ์ว่าเมื่อลงมือทำจริง ๆ เราทำได้
● แล้วทำไมเลือกปั้นพระบรมรูป รัชกาลที่ 9 ครับ
คุณศิวชัย : ในหลวงรัชกาลที่ 9 ทรงเป็นแรงบันดาลใจสำหรับผม ผมเห็นพระราชกรณียกิจของพระองค์ท่านมาโดยตลอด ทุกสิ่งที่ทรงทำนั้น เพื่อผลประโยชน์ของแผ่นดินไทยโดยแท้จริง ผมจึงตั้งใจว่าถ้าผมจะเริ่มปั้น ผมจะต้องเริ่มจากพระบรมรูปพระองค์ท่าน
● จากวันเริ่มต้นจนถึงวันนี้ ปั้นพระบรมรูป รัชกาลที่ 9 มาแล้วกี่องค์ครับ
คุณศิวชัย : 6 องค์ครับ ผมโชคดีที่ได้รับคำแนะนำการปั้นจากอาจารย์อภิชัย ศรีด้วง ท่านแนะนำผมตลอดครับ อาจารย์เป็นศิลปินคนสำคัญคนหนึ่งของไทยครับ
● การปั้นพระบรมรูป รัชกาลที่ 9 ยากมากไหมครับ เพราะเป็นพระบรมรูปที่คนทั่วไปเห็นกันมานานแล้ว เวลาคุณศิวชัยปั้น มีความเกร็งไหมครับ เช่นเกร็งว่าผลงานอาจจะออกมาแล้วไม่ดีตามที่ต้องการ
คุณศิวชัย : มีเกร็งๆ บ้างครับ ก็ยากเหมือนกันนะครับ แต่ส่วนตัวผม ผมจะใช้ความรู้สึกว่าผมปั้นพระบรมรูปตามแบบในมโนคติของผมผมใส่จินตนาการเพิ่มเข้าไปด้วย ผมปั้นพระบรมรูปพระองค์ท่านโดยเริ่มจากผมคิดว่าผมรู้จักพระองค์ท่านในรูปแบบไหน แล้วพยายามถ่ายทอดสิ่งนั้นออกมาเป็นงานของผม
● งานปั้นทั้ง 6 องค์ องค์ไหนใช้เวลาทำงานนานที่สุดครับ แต่ละองค์มีความต่างกันตรงไหนครับ
คุณศิวชัย : ใช้เวลาปั้นองค์แรกค่อนข้างนานครับ ใช้เวลานานพอสมควร แต่ก็ไม่นานมากนัก โดยเฉลี่ยผมใช้เวลาปั้นองค์หนึ่งประมาณ 1 เดือนกว่าๆ ครับ แต่บางองค์ก็ไม่ถึงหนึ่งเดือนครับ ส่วนที่ต่างกันที่เห็นชัดๆ คือพระพักตร์ครับ แต่ละองค์จะแสดงออกถึงแต่ละช่วงพระชนมายุ เช่น ช่วงทรงพระเยาว์ ช่วงทรงเจริญพระชันษาเป็นวัยรุ่น และช่วงที่ทรงราชย์แล้วระยะเวลา 50 ปีพระพักตร์จะมีความต่างกันบ้าง แต่ก็ไม่มากครับ เพราะมีจุดเชื่อมโยงได้ จะเห็นว่าองค์ที่ปั้นช่วงทรงพระเยาว์ พระพักตร์จะทรงยิ้ม พระโอษฐ์จะทรงแย้มเห็นได้ชัด แต่เมื่อปั้นพระบรมรูปไปสักระยะก็จะทำงานได้เร็วขึ้น เพราะเข้าใจสเกลของงานได้ดีขึ้น ผมจะทำงานศิลป์โดยซ่อนความเป็นเอกลักษณ์ของผมไว้ในงานด้วย เช่น สังเกตได้จากช่วงพระศอลงมา จะมีรูปแบบของงานที่แสดงความเป็นตัวตนของผม โดยเป็นเอกลักษณ์เฉพาะคือที่ส่วนบริเวณปกฉลองพระองค์นั้น ผมจะใส่ความเป็นเอกลักษณ์ของผมไว้ เพื่อให้ผู้ดูงานศิลป์รู้ว่านี่คืองานของศิวชัย
● นอกจากพระบรมรูปปั้น รัชกาลที่ 9 แล้ว ยังมีพระบรมรูปปั้นของรัชกาลที่ 5 ด้วย ทำไมจึงเลือกปั้นพระบรมรูปรัชกาลที่ 5 ด้วยครับ
คุณศิวชัย : อาจารย์ที่ปรึกษาของผมคืออาจารย์อภิชัย ท่านแนะนำว่าให้ลองปั้นพระบรมรูปรัชกาลที่ 5 ด้วยครับ และผมก็คิดไว้ในใจว่าจะปั้นพระบรมรูปรัชกาลที่ 5 ไว้บ้างแล้วด้วยครับ
● ระหว่างการปั้นพระบรมรูปรัชกาลที่ 5 กับรัชกาลที่ 9 มีความเหมือน ความต่าง ความยาก ความง่ายอะไรอย่างไรบ้างครับ
คุณศิวชัย : ก็ต่างกันบ้างครับ แต่ก็ไม่มากนัก สำหรับพระบรมรูปรัชกาลที่ 5 ผมเลือกช่วงที่พระองค์ท่านเสด็จประพาสยุโรป เพราะผมเห็นทรงฉลองพระองค์ด้วยสูท และดูจากพระพักตร์แล้ว ผมชอบในช่วงที่เสด็จประพาสยุโรปมาก พระพักตร์ดูไม่ทรงพระเยาว์หรือพระชราภาพมากเกินไป ผมมีภาพจำของพระองค์ท่านในช่วงที่พระองค์ท่านเสด็จประพาสยุโรปครับผมชอบตรงที่ทรงมีพระมัสสุด้วย เป็นความชอบส่วนตัวของคนทำงานปั้นครับ ผมปั้นต้นแบบก่อนแล้วนำไปหล่อด้วยบรอนซ์
● ตอนทำต้นแบบพระบรมรูปรัชกาลที่ 5 ใช้เวลานานกี่เดือนครับ
คุณศิวชัย : ไม่นานมากครับ ประมาณ 1 เดือนกว่าๆ แล้วก็นำไปเป็นต้นแบบสำหรับทำพระรูปหล่อด้วยบรอนซ์ต่อไป
● ถ้ามีผู้ต้องการงานปั้นของคุณศิวชัย จะติดต่อได้ทางไหนบ้างครับ
คุณศิวชัย : ติดต่อผ่าน facebook IG Sivachai Artist ได้ครับ
คุณสามารถรับชมรายการไลฟ์ วาไรตี รายการที่ให้ทั้งสาระและความรู้ ออกอากาศทุกวันเสาร์ เวลา 14.05-14.30 น. ทางโทรทัศน์ NBT ช่องหมายเลข 2 และชมรายการย้อนหลังได้ที่ YouTube ไลฟ์ วาไรตี
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี