สถานการณ์คลัสเตอร์ผู้เสียชีวิตจากเหล้าเถื่อนใน สปป.ลาว ช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมาเริ่มน่าเป็นห่วงมากขึ้น หลังจากมีนักท่องเที่ยวต่างชาติเสียชีวิตเพิ่มรายที่ 6 เป็นหญิงชาวออสเตรเลีย เสียชีวิตขณะรักษาตัวในไทย

ผู้เสียชีวิตรายล่าสุดคือ ฮอลลี โบวล์ส ชาวออสเตรเลีย อายุ 19 ปีเสียชีวิตลงเมื่อวันศุกร์ที่ผ่านมา(22 พ.ย.) หลังจากถูกส่งตัวมารักษาที่โรงพยาบาลในประเทศไทยตั้งแต่กลางสัปดาห์ที่แล้ว พร้อมกับเพื่อนสนิทชาติเดียวกันคือ เบียงกา โจนส์อายุเท่ากัน ที่เสียชีวิตไปเมื่อวันพฤหัสบดีที่21 พ.ย. ทั้งสองล้มป่วยลงหลังดื่มเหล้าเถื่อนที่คนในพื้นที่ลักลอบต้มกันเอง ระหว่างท่องเที่ยวที่เมืองวังเวียงเมืองท่องเที่ยวสำคัญใน สปป.ลาว และอาการป่วยหนักจนต้องถูกส่งตัวมารักษาอาการที่ประเทศไทย โดยมีพ่อแม่เดินทางมาเฝ้าดูอาการอย่างใกล้ชิดและเป็นผู้ยืนยันการเสียชีวิตของทั้งสอง

ช่วงค่ำวันพฤหัสบดีที่ 21 พ.ย. ยังมีการยืนยันการเสียชีวิตของเหยื่อรายที่ 5 เป็นผู้หญิงชาวอังกฤษจากกรุงลอนดอน ชื่อ ซีโมน ไวท์ อายุ 28 ปีได้ร่วมดื่มเหล้าเถื่อนกับผู้เสียชีวิตคนอื่นๆ จากคำบอกเล่ามีผู้ที่ล้มป่วยลงพร้อมกัน 14 คน โดยผู้ที่ยังรักษาตัวในโรงพยาบาล มีทั้งชาวอังกฤษอีก 1 คน ชาวนิวซีแลนด์ และชาวเนเธอร์แลนด์ หลังจากสัปดาห์ที่ผ่านมามีนักท่องเที่ยวอเมริกันวัย 50 ปีเศษ 1 คน และนักท่องเที่ยวชาวเดนมาร์กอายุ 19-20 ปี อีก 2 คน เสียชีวิตจากสาเหตุเดียวกัน ทำให้ตอนนี้ ยอดนักท่องเที่ยวเสียชีวิตรวมแล้วอย่างน้อย 6 ราย

ในส่วนของการสืบสวนสอบสวน ค่อนข้างชัดเจนว่า สาเหตุการเสียชีวิตคือ พิษจากเมทานอล แอลกอฮอล์ที่เป็นพิษ ซึ่งใช้เป็นส่วนประกอบในการทำสุราเถื่อนที่ผู้ตายได้ดื่มกัน ตำรวจที่ทำคดีเชื่อว่า ช่วงที่เกิดเหตุเป็นคืนวันที่ 12 พฤศจิกายนที่ผ่านมา แต่ยังไม่มีความชัดเจนว่ามาจากแหล่งใด ระหว่างโรงแรมที่ผู้ตายพักซึ่งได้แจกเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ฟรีให้กับผู้เข้าพัก หรืออาจเป็นบาร์ที่ผู้ตายเดินทางไปในคืนวันนั้น

ด้าน นานา แบ๊กแพ็กเกอร์ โฮสเทล โรงแรมที่สองนักท่องเที่ยวหญิงออสเตรเลียเข้าพักและล้มป่วยก่อนเสียชีวิต ขณะนี้อยู่ระหว่างปิดทำการและให้ความร่วมมือกับเจ้าหน้าที่ในการสืบสวนเหตุการณ์นี้ เจ้าของโรงแรมบอกว่า นักท่องเที่ยวหญิงทั้ง 2 คน อยู่ในกลุ่มนักท่องเที่ยวต่างชาตินับร้อยคน ที่ได้รับแจกเหล้าขาวพื้นเมือง ที่เรียกว่า “วอดก้าลาว” คนละช็อตเมื่อสัปดาห์ก่อน จากนั้นก็ออกไปท่องราตรีกันต่อ ยืนยันว่านอกจากทั้งสองคนนี้แล้ว นักท่องเที่ยวต่างชาติคนอื่นๆ ที่พักในโรงแรมไม่มีอาการป่วยผิดปกติใดๆ และขอให้ตำรวจเร่งสืบสวนเหตุการณ์นี้ เพื่อช่วยกู้ชื่อเสียงของโรงแรมที่ตอนนี้ถูกมองว่าเป็นสาเหตุทำให้นักท่องเที่ยวต่างชาติเสียชีวิตและล้มป่วย

เมทานอลคืออะไร?

เมทานอล คือแอลกอฮอล์ชนิดเชื้อเพลิง เป็นสารพิษที่ใช้ในงานอุตสาหกรรมและมีบ้างในครัวเรือน อาทิ ทินเนอร์ หรือ วานิชขัดเงา แต่ไม่ควรนำมาบริโภค เมทานอล เป็นสารพิษที่รู้จักกันดีในแทบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มาเป็นเวลานาน แต่ก็ยังมีการซื้อขายให้นักท่องเที่ยวโดยเฉพาะเมื่อมีปาร์ตี้ของเหล่าแบ๊กแพ็กเกอร์ต่างชาติ มักมีการเติมเมทานอลลงในสุรา เพื่อเพิ่มฤทธิ์และดีกรีความเมา อีกทั้งยังมีราคาถูกกว่าแอลกอฮอล์ที่บริโภคได้หลายเท่า

อย่างไรก็ดี เมทานอลมีคุณสมบัติไร้สี ไร้กลิ่น และไร้รสชาติ จึงยากที่จะตรวจสอบและเมื่อดื่มเข้าไปจะไม่แสดงอาการในทันที ต้องรออย่างน้อย24 ชั่วโมง จึงจะเริ่มแสดงอาการ

การดื่มเมทานอลเพียง 25 มิลลิลิตร สามารถทำให้เสียชีวิตได้เริ่มตั้งแต่อาเจียนไปจนถึงหอบหายใจเร็วและลึกเป็นเวลานาน กรณีที่อาการหนักอาจส่งผลให้ตาบอด ตับเสียหาย หากรักษาช้าไปก็มีโอกาสจะเสียชีวิตถึง 20-40% ขึ้นอยู่กับปริมาณเมทานอลที่ดื่ม

เหตุการณ์ที่เกิดขึ้น ทำให้ทั่วโลกเริ่มตั้งคำถามเกี่ยวกับปัญหาเหล้าเถื่อนผสมเมทานอลในประเทศแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เพราะก่อนหน้านี้ก็มีรายงานคลัสเตอร์ยาดองในประเทศไทยมีผู้เสียชีวิตกว่า 10 ราย ล้มป่วยอีกกว่า 20 คน เมื่อช่วงเดือนสิงหาคมและกันยายนที่ผ่านมา

องค์การแพทย์ไร้พรมแดนเผยสถิติว่า เอเชียเป็นภูมิภาคที่มีการลักลอบนำเมทานอลมาผสมในสุราเถื่อนมากที่สุดเมื่อเปรียบเทียบกับทวีปอื่นๆ หลายประเทศในภูมิภาคเกิดเหตุลักษณะนี้ ไม่ว่าจะเป็น กัมพูชาเวียดนาม ฟิลิปปินส์ โดยมีอินโดนีเซียเป็นจุดศูนย์กลางและมีผู้เสียชีวิตมากที่สุด แต่เหตุที่เกิดในเมืองวังเวียงกลายเป็นข่าวดัง เพราะที่นี่เป็นแหล่งยอดนิยมของนักท่องเที่ยววัยหนุ่มสาวชาติตะวันตก ผู้เสียชีวิตและล้มป่วยทั้งหมดเป็นชาวต่างชาติ

ขณะเดียวกัน สปป.ลาว แทบจะไม่มีการบังคับใช้กฎหมายเพื่อควบคุมการผลิตหรือจำหน่ายสารพิษชนิดนี้เลย รวมไปถึงมาตรฐานด้านมาตรฐานอาหารและเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ก็ยังไม่เพียงพอ เพราะส่วนใหญ่ การผลิตเหล้าเถื่อนใน สปป.ลาวเป็นการผลิตในลักษณะต้มและกลั่นกันเองที่บ้านหรือในชุมชน จนนำไปสู่เหตุสลดในครั้งนี้

ที่ผ่านมา บรรดาสถานทูตของชาติต่างๆ พยายามให้ข้อมูลและเตือนนักท่องเที่ยว แต่ก็ไม่ได้ผลเท่าที่ควร จึงมีเสียงเรียกร้องให้เปิดการณรงค์คู่ขนาน เพื่อกำจัดสุราเถื่อนพร้อมกับประกาศเตือนประชาชนและนักท่องเที่ยว

เพราะนี่คือปัญหาใกล้ตัว ที่อาจเกิดขึ้นกับใครก็ได้

โดย ดาโน โทนาลี