โรคเบาหวาน กำลังเป็นความท้าทายด้านสาธารณสุขระดับโลกและในประเทศไทย โดยเฉพาะในกลุ่มเด็กและเยาวชน ซึ่งมีจำนวนผู้ป่วยเพิ่มขึ้นอย่างน่าเป็นห่วง ทั้งจากเบาหวานชนิดที่ 1 ซึ่งเกิดจากภาวะภูมิคุ้มกันทำลายเซลล์ตับอ่อน ต้องการการรักษาหลักด้วยการฉีดยาอินซูลิน และเบาหวานชนิดที่ 2 ที่เกี่ยวข้องกับภาวะอ้วนและพฤติกรรมการดำเนินชีวิตที่ไม่เหมาะสม เช่น การบริโภคอาหารหวาน มัน เค็ม และการขาดการออกกำลังกาย จากข้อมูลสมาพันธ์เบาหวานนานาชาติ (IDF) พบว่าในปีพ.ศ. 2565 เด็กและวัยรุ่นอายุต่ำกว่า 20 ปี กว่า 1.52 ล้านคนทั่วโลก และคาดการณ์ว่าจะเพิ่มสูงขึ้นเป็น 2 ล้านคนภายในปี 2588 ด้วยเหตุนี้ การสร้างความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้องและปลูกฝังพฤติกรรมสุขภาพที่ดีตั้งแต่เยาว์วัยในโรงเรียนและชุมชน จึงเป็นหัวใจสำคัญในการป้องกันและควบคุมโรคนี้เพื่อสร้างอนาคตที่แข็งแรงให้กับเยาวชนไทยอย่างยั่งยืน

วันชัย นนทกิจไพศาล

ด้วยเล็งเห็นถึงความสำคัญดังกล่าว ซาโนฟี่ ประเทศไทย จึงเดินหน้าสานต่อพันธกิจเพื่อสังคมผ่านโครงการ "โรงเรียนสุขสันต์ รู้ทันเบาหวาน" (Kids & Diabetes in Schools: KiDS) เป็นปีที่ 2 โดยล่าสุดได้นำร่องจัดกิจกรรมเวิร์กช้อปให้ความรู้และสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับโรคเบาหวานแก่เด็กนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ถึงมัธยมศึกษาปีที่ 3 ณ โรงเรียนวัดตะพงนอก จังหวัดระยอง  โดยมี คณะผู้บริหารโรงเรียนวัดตะพงนอก พร้อมด้วยคณะครูและนักเรียน ต้อนรับคณะจิตอาสาซาโนฟี่กว่า 80 คน แพทย์ผู้เชี่ยวชาญ และผู้ร่วมงานอย่างอบอุ่น

งานนี้ได้รับเกียรติจาก นายวันชัย นนทกิจไพศาล รองนายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดระยอง กล่าวเปิดงาน เน้นย้ำว่ากระทรวงสาธารณสุขให้ความสำคัญกับโรคเรื้อรัง โดยเฉพาะโรคเบาหวาน ผ่านการเผยแพร่ความรู้ด้านการนับคาร์บแก่อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) ทั้งนี้ ทางกระทรวงฯ ได้มอบทัพพีนับคาร์บมาเป็นของขวัญแก่นักเรียนและคณะครูของโรงเรียนวัดตะพงนอก สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดระยอง (สสจ.ระยอง) ยินดีที่ได้ร่วมเป็นส่วนหนึ่งของกิจกรรมที่เป็นประโยชน์ในครั้งนี้ และได้ส่งทีมงานเข้าร่วมถ่ายทอดความรู้และนำทีมจัดกิจกรรมร่วมกับพนักงานจิตอาสาซาโนฟี่ เพื่อเสริมสร้างศักยภาพและความรู้ด้านสุขภาพที่ถูกต้องให้แก่เยาวชนไทย สร้างภูมิคุ้มกันความรู้ด้านสุขภาพให้แก่ผู้นำเยาวชน

ศ.พญ.ธนินี สหกิจรุ่งเรือง

กิจกรรมทั้งหมดแบ่งออกเป็น 4 ฐาน เน้นการเรียนรู้เชิงปฏิบัติการ ที่สนุกสนานและเข้าถึงง่าย อาทิ ฐานที่ 1: บิงโกนับคาร์บ (Carb it Bingo) – พนักงานจิตอาสาซาโนฟี่สอนการนับและคำนวณปริมาณคาร์โบไฮเดรตที่เหมาะสมในอาหารแต่ละชนิดผ่านเกมบิงโก และแพลตฟอร์ม www.nubcarb.com เพื่อให้เด็กๆ เข้าใจถึงความสำคัญของการควบคุมปริมาณคาร์บในแต่ละวัน ฐานที่ 2: นักสืบฉลากโภชนาการ (Nutrition Label Detectives) – พนักงานจิตอาสาซาโนฟี่ฝึกทักษะการอ่านฉลากโภชนาการบนผลิตภัณฑ์ต่างๆ อย่างละเอียด เพื่อให้เด็กๆ รู้เท่าทันและสามารถตัดสินใจเลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ โดยคำนึงถึงปริมาณแคลอรี่ที่เหมาะสมที่ควรได้รับและควรเผาผลาญในแต่ละวัน ฐานที่ 3: ปันปั่น (Bike & Blend) – พนักงานจิตอาสาซาโนฟี่นำกิจกรรมปั่นจักรยานสุดมันส์เพื่อปั่นน้ำผลไม้สด ช่วยส่งเสริมการออกกำลังกายที่สนุกสนานและปลูกฝังนิสัยรักสุขภาพ ฐานที่ 4: เร่งสูงไว…ไปดื่มนม (Power up with Milk) – จัดโดยสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดระยอง มุ่งรณรงค์การดื่มนมเพื่อเสริมสร้างกระดูกและฟัน พร้อมสอนการอ่านกราฟการเจริญเติบโตของตนเอง เพื่อให้เด็กๆ เข้าใจพัฒนาการทางร่างกาย

มร. ชาร์ลส์ โทลิเอ่ต์ 

มร. ชาร์ลส์ โทลิเอ่ต์ ผู้อำนวยการ กลุ่มธุรกิจยา ซาโนฟี่ ประเทศไทย (หรือ Sanofi Thailand) กล่าวว่า “การรักษาสุขภาพที่ดีนั้น ไม่ใช่เพียงความรับผิดชอบของครู แพทย์ หรือผู้ปกครองเท่านั้น แต่เป็นหน้าที่ร่วมกันที่เราทุกคนมีบทบาทสำคัญในการดูแลสุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดีของตนเอง และเชื่อมั่นว่าการลงทุนในความรู้ด้านสุขภาพของเด็กๆ คือการลงทุนในอนาคตที่แข็งแรงของชาติ โดยโครงการ "โรงเรียนสุขสันต์ รู้ทันเบาหวาน" มีเป้าหมายที่จะสร้างความเข้าใจและทักษะที่จำเป็นในการดูแลตนเองให้กับเยาวชนและในชุมชน เพื่อให้พวกเขาเติบโตขึ้นอย่างมีคุณภาพและห่างไกลจากความเสี่ยงของโรคเบาหวานและโรคเรื้อรังอื่นๆ การให้ความรู้ที่ถูกต้องตั้งแต่เด็กจะช่วยสร้างพฤติกรรมสุขภาพที่ดีติดตัวไปตลอดชีวิต ซึ่งเป็นรากฐานสำคัญในการลดภาระด้านสาธารณสุขในระยะยาว”

ด้าน ศ.พญ.ธนินี สหกิจรุ่งเรือง แพทย์ผู้เชี่ยวชาญสาขาต่อมไร้ท่อ ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และกรรมการสมาคมโรคเบาหวานแห่งประเทศไทย ได้ย้ำถึงความสำคัญของการให้ความรู้เรื่องเบาหวานในเด็กจากสถานการณ์ที่น่าเป็นห่วงว่า "ในช่วง 10-20 ปีที่ผ่านมา เยาวชนไทยมีแนวโน้มเป็นเบาหวานเพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง ปัจจุบันเด็กไทย ในสัดส่วน 1 ใน 6 มีภาวะน้ำหนักเกิน ทำให้ยิ่งเพิ่มความเสี่ยงต่อการเป็นเบาหวาน โดยเฉพาะเบาหวานชนิดที่ 2 ซึ่งมักเกี่ยวข้องกับปัจจัยเสี่ยงด้านพันธุกรรมและพฤติกรรมการดำเนินชีวิตที่ไม่ถูกต้อง การให้ความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้องเกี่ยวกับโภชนาการที่สมดุล การวิ่งเล่นกับเพื่อนๆ ออกกำลังกายที่เพียงพอ และการนอนหลับพักผ่อนที่เหมาะสมตั้งแต่เด็ก จะช่วยลดความเสี่ยงและเสริมสร้างสุขภาวะที่ดีให้กับพวกเขาได้ สร้างอนาคตที่ปราศจากโรคเบาหวานได้ดียิ่งขึ้น"

ตัวแทนนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 จากโรงเรียนวัดตะพงนอก กล่าวถึงความรู้สึกหลังเข้าร่วมกิจกรรมว่า "หนูสนุกกับทุกฐานเลยค่ะ โดยเฉพาะฐานนับคาร์บ ทำให้หนูรู้ว่าอาหารที่เรากินในแต่ละวันมีคาร์บเท่าไร และควรจะกินแค่ไหนถึงจะพอดี ไม่มากเกินไป หนูจะเอาความรู้ที่ได้ไปบอกคุณพ่อคุณแม่และเพื่อนๆ ค่ะ" เช่นเดียวกับคุณครูประจำชั้นที่กล่าวเสริมว่า "กิจกรรมนี้เป็นประโยชน์มากค่ะ เด็กๆ ได้เรียนรู้เรื่องเบาหวานในแบบที่เข้าใจง่ายและสนุกสนาน ทำให้พวกเขาไม่กลัวที่จะเรียนรู้เรื่องสุขภาพที่ซับซ้อน ได้ความรู้ที่ถูกต้องและสามารถนำไปใช้ในชีวิตประจำวันได้จริง ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญมากในการปลูกฝังสุขนิสัยที่ดีให้กับเยาวชน"

มร. ชาร์ลส์ โทลิเอ่ต์  กล่าวปิดท้ายด้วยการขอบคุณกระทรวงสาธารณสุข สมาคมโรคเบาหวานแห่งประเทศไทย สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดระยอง โรงเรียนวัดตะพงนอก และที่สำคัญคือพนักงานจิตอาสาซาโนฟี่ทุกคน ที่ร่วมกันมอบความรู้และแรงบันดาลใจให้กับน้องๆ ในวันนี้เต็มไปด้วยความสนุกสนานและได้รับความรู้ไปพร้อมๆ กัน โครงการ "โรงเรียนสุขสันต์ รู้ทันเบาหวาน" มุ่งส่งเสริมสุขภาพแบบองค์รวม ใน 3 ปัจจัยหลัก คือ โภชนาการที่สมดุล การออกกำลังกาย และการนอนหลับเพื่อวิถีชีวิตที่มีสุขภาพดีขึ้น ทั้งนี้ เพื่อสร้างความตระหนักรู้เกี่ยวกับโรคเบาหวาน ซึ่งสัมพันธ์กับโรคเรื้อรังอื่นๆ โดยได้ขยายโครงการไปยังระดับโรงเรียน ชุมชนท้องถิ่น ทั้งในประเทศไทยและสังคมทั่วโลก โดยการปลูกฝังทัศนคติเชิงป้องกันตั้งแต่เยาว์วัยเพื่อลดความเสี่ยงด้านสุขภาพในระยะยาว ซึ่งต้องอาศัยการมีส่วนร่วมและการแบ่งปันความรู้เพื่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงที่ยั่งยืน

สามารถติดตามแหล่งรวบรวมความรู้เกี่ยวกับโรคเบาหวานและวิธีการดูแลตัวเองเกี่ยวกับเบาหวานและความคืบหน้าของโครงการฯ ได้ที่ www.t2dminsulin.com/Kids/