โศกนาฏกรรมเครื่องบินโดยสารสายการบินแอร์อินเดีย ตกหลังจากบินขึ้นจากสนามบินเมืองอาห์เมดาบัด ทางตะวันตกของประเทศอินเดีย เมื่อเดือน มิ.ย. ที่ผ่านมา ซึ่งคร่าชีวิตบนคนเครื่อง 260 คน รอดชีวิตเพียงคนเดียว แถมยังมีคนบนพื้นดินสังเวยชีวิตด้วยอีกกว่า 20 คน ได้จุดประเด็นถกเถียงที่ดำเนินมานานหลายทศวรรษในอุตสาหกรรมการบินอีกครั้ง เกี่ยวกับการติดตั้งกล้องวิดีโอเพื่อติดตามตรวจสอบการกระทำของนักบินในห้องนักบิน เพื่อเสริมข้อมูลจากเครื่องบันทึกเสียงในห้องนักบินและเครื่องบันทึกข้อมูลการบิน ที่บรรจุแน่นหนาในกล่องเหล็กสีส้มแข็งแรง หรือที่เราเรียกกันว่า ‘กล่องดำ’ ที่เจ้าหน้าที่สอบสวนอุบัติเหตุใช้อยู่ในปัจจุบัน

วิลลี่ วอลช์ ผู้บริหารสมาคมขนส่งทางอากาศระหว่างประเทศ หรือ ไออาตา (IATA) ซึ่งเคยเป็นอดีตนักบินสายการบิน  บอกกับสื่อประเทศสิงคโปร์ในสัปดาห์นี้ว่า มีเหตุผลที่หนักแน่นในการติดตั้งกล้องวิดีโอในห้องนักบินของเครื่องบินโดยสาร เพื่อตรวจสอบการกระทำของนักบิน และเสริมข้อมูลจากเครื่องบันทึกเสียงและข้อมูลการบินที่นักสอบสวนอุบัติเหตุใช้อยู่แล้ว ซึ่งจะให้ข้อมูลที่เป็นประโยชน์ต่อพนักงานสอบสวนในกรณีที่เกิดอุบัติเหตุขึ้น

ผู้เชี่ยวชาญด้านการบินกล่าวว่า รายงานเบื้องต้นจากสำนักงานสอบสวนอุบัติเหตุเครื่องบินโดยสารของอินเดีย ทำให้เกิดคำถามว่า นักบินคนหนึ่งของเที่ยวบิน 171 ซึ่งเชื่อว่าน่าจะเป็น สุมิตร สภาวัล (Sumeet Sabharwal) กัปตันของเครื่องบินลำนี้ ได้ตัดเชื้อเพลิงเครื่องยนต์ของเครื่องบินโบอิ้ง 787 เพียงไม่กี่วินาทีหลังเครื่องขึ้นหรือไม่ ซึ่งการปิดสวิตช์เชื้อเพลิงที่ว่านี้นำไปสู่สถานการณ์ที่ไม่สามารถแก้ไขได้

วอลซ์ กล่าวว่า จากข้อมูลที่ได้ทราบเพียงเล็กน้อยในขณะนี้ เป็นไปได้สูงว่าการบันทึกวิดีโอเพิ่มเติมจากการบันทึกเสียง จะช่วยเหลือนักสอบสวนได้อย่างมากในการดำเนินการสอบสวนเกี่ยวกับประเด็นสุขภาพจิต

ผู้สนับสนุนการติดตั้งกล้องวิดีโอในห้องนักบินกล่าวว่า ภาพวิดีโอสามารถเติมเต็มช่องว่างที่เครื่องบันทึกเสียงและข้อมูลไม่สามารถให้ได้ ขณะที่ฝ่ายคัดค้านกล่าวว่าข้อกังวลเกี่ยวกับความเป็นส่วนตัวและการนำไปใช้ในทางที่ผิดนั้นมีน้ำหนักมากกว่าสิ่งที่พวกเขาโต้แย้งว่าเป็นประโยชน์เพียงเล็กน้อยต่อการสอบสวน

เพียง 18 วันก่อนเกิดอุบัติเหตุแอร์อินเดียโหม่งโลก สำนักงานความปลอดภัยขนส่งออสเตรเลีย (ATSB) ได้เผยแพร่ผลการสอบสวนฉบับสมบูรณ์ต่อเหตุการณ์เฮลิคอปเตอร์ โรบินสัน อาร์ซิกตี้ซิกซ์ (Robinson R66) แตกเป็นเสี่ยงกลางอากาศเมื่อปี 2023 ซึ่งเป็นเหตุให้นักบินที่อยู่คนเดียวบนเครื่องเสียชีวิต โดยผลสอบสวนชี้ว่า คลิปวิดีโอเป็นหลักฐาน ‘อันประเมินค่าไม่ได้’ ที่ช่วยให้พนักงานสอบสวนอุบัติเหตุของออสเตรเลีย สามารถระบุชี้ชัดถึงต้นตอของอุบัติเหตุ ภาพจากคลิปวิดีโอแสดงให้เห็นว่า นักบินวุ่นอยู่กับงานที่ไม่เกี่ยวข้องกับการบินเป็นส่วนใหญ่ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การใช้โทรศัพท์มือถือและการบริโภคอาหารและเครื่องดื่ม สำนักงานความปลอดภัยการขนส่งของออสเตรเลียชื่นชมบริษัท โรบินสัน เฮลิคอปเตอร์ส (Robinson Helicopters) ที่ติดตั้งกล้องมาจากโรงงาน และกล่าวว่า ทางสำนักงานสนับสนุนผู้ผลิตและเจ้าของรายอื่นๆ ให้พิจารณาถึงประโยชน์ด้านความปลอดภัยอย่างต่อเนื่องของอุปกรณ์ที่มีลักษณะเแบบเดียวกันนี้

เมื่อปี 2000 จิม ฮอลล์ ประธานคณะกรรมการความปลอดภัยการขนส่งแห่งชาติของสหรัฐฯ หรือ เอ็นทีเอสบี (NTSB) เรียกร้องให้สำนักงานบริหารการบินแห่งชาติ หรือ เอฟเอเอ (FAA) กำหนดให้เครื่องบินโดยสารเชิงพาณิชย์ต้องติดตั้งเครื่องบันทึกภาพในห้องนักบินด้วย ข้อเสนอแนะของฮอลล์มีขึ้นหลังจากเหตุเครื่องบินโดนสารสายการบินอิยิปต์แอร์ (Egyptair) สายการบินแห่งชาติของอียิปต์ เที่ยวบินที่ 990 ตกกลางมหาสมุทรแอตแลนติกในปี 1999 คร่าชีวิตผู้โดยสารและลูกเรือยกลำ 217 คน ซึ่งตามรายงานของ เอ็นทีเอสบี ระบุว่า นักบินผู้ช่วยได้จงใจทำให้เครื่องบินโบอิ้ง 767 ตก

แอนโธนี บริคเฮาส์ ผู้เชี่ยวชาญด้านความปลอดภัยการบินอีกคนหนึ่ง กล่าวว่าในฐานะนักสอบสวนอุบัติเหตุ เขาเห็นด้วยกับการบันทึกวิดีโอในห้องนักบิน แต่ก็ยอมรับว่านักบินพาณิชย์มีข้อกังวลที่แท้จริง ความเห็นของสหภาพนักบินของสหรัฐฯ เช่น สมาคมนักบินสายการบินและสมาคมนักบินพันธมิตร กล่าวว่า เครื่องบันทึกเสียงและข้อมูลมีข้อมูลเพียงพอที่จะระบุสาเหตุของอุบัติเหตุอยู่แล้ว และกล้องจะเป็นการละเมิดความเป็นส่วนตัวและอาจถูกนำไปใช้ในทางที่ผิดได้

เดนนิส ทาเจอร์ โฆษกของสมาคมนักบินพันธมิตร ซึ่งเป็นนักบินของสายการบิน อเมริกัน แอร์ไลน์ส (American Airlines) กล่าวว่า การเรียกร้องให้ติดตั้งกล้องในห้องนักบินเป็นปฏิกิริยาที่เข้าใจได้จากความเครียดและกดดันของเจ้าหน้าที่สืบสวน ที่ไม่รู้ว่าเกิดอะไรขึ้นทันทีหลังเกิดอุบัติเหตุ เขาระบุว่า เขาเข้าใจปฏิกิริยาเบื้องต้นที่ว่า ยิ่งมีข้อมูลมากเท่าไหร่ยิ่งดี แต่นักสอบสวนมีข้อมูลเพียงพอที่จะระบุสาเหตุของอุบัติเหตุได้อย่างเหมาะสมอยู่แล้ว จึงไม่จำเป็นต้องมีกล้องใด ๆ อีก พร้อมกับเสนอแนะว่า เพื่อให้การบินปลอดภัยยิ่งขึ้น ควรปรับปรุงระบบความปลอดภัยปัจจุบันเพื่อบันทึกข้อมูลที่มีคุณภาพสูงขึ้น แทนที่จะเพิ่มกล้องวิดีโอ

โดยทั่วไปแล้ว การบันทึกเสียงในห้องนักบินจะถูกเก็บเป็นความลับโดยนักสอบสวน โดยจะมีการเผยแพร่ข้อความถอดเสียงบางส่วนหรือทั้งหมดในรายงานฉบับสุดท้าย อย่างไรก็ตาม สหพันธ์สมาคมนักบินสายการบินนานาชาติ (International Federation of Air Line Pilots Associations) กล่าวว่า พวกเขาไม่มั่นใจว่าจะสามารถรับประกันการรักษาความลับของวิดีโอในห้องนักบินได้ ขณะที่ จอห์น ค็อกซ์ ผู้เชี่ยวชาญด้านความปลอดภัยการบิน อดีตนักบินสายการบินเกษียณอายุ และอดีตประธานฝ่ายความปลอดภัยทางอากาศของสมาคมนักบินสายการบิน ยอมรับว่า ยังมีความกังวลว่าภาพวิดีโออาจถูกนำไปใช้โดยสายการบินเพื่อดำเนินการทางวินัย หรือวิดีโออาจรั่วไหลสู่สาธารณะหลังเกิดอุบัติเหตุ

ค็อกซ์ย้ำว่า การนำเสนอข่าวเครื่องบินตกเป็นข่าวใหญ่พาดหัวตอนค่ำ สร้างความโศกเศร้าสะเทือนใจให้กับครอบครัวนักบินและลูกเรือบนเครื่องบินมากพออยู่แล้ว หากมีนำคลิปวีดีโอในห้องนักบิน ที่บันทึกเหตุการณ์ช่วงเกิดอุบัติเหตุเครื่องบินตกมาออกเผยแพร่ คงเป็นสิ่งสุดท้ายที่ครอบครัวของผู้สูญเสียต้องการเห็น

แปลและเรียบเรียงจาก https://edition.cnn.com/2025/07/16/asia/air-india-crash-cockpit-video-camera-debate-intl-hnk

ดาโน โทนาลี