กระทรวง อว. - NSM ประกาศเจตจำนงสร้างพลังขับเคลื่อนสื่อสารวิทยาศาสตร์ระดับชาติในงาน THAILAND SCIENCE COMMUNICATION AWARDS AND NETWORK 2025 พร้อมรวมพลัง 30 องค์กรเครือข่าย สร้างความตระหนักด้านวิทยาศาสตร์

ศ.ดร.ศุภชัย ปทุมนากุล ปลัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) เป็นประธานในพิธีประกาศเจตจำนงค์ของเครือข่ายพลังสื่อสารวิทยาศาสตร์เครือข่ายระดับประเทศ ในงาน THAILAND SCIENCE COMMUNICATION AWARDS AND NETWORK 2025 โดยมี นายวิเชียร สุขสร้อย เลขานุการ รมว.กระทรวง อว. นายสุวรงค์ วงษ์ศิริ รักษาการแทนผู้อำนวยการองค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ (อพวช.) หรือ NSM และผู้บริหารหน่วยงานเครือข่ายสื่อสารวิทยาศาสตร์ เข้าร่วม พร้อมมอบรางวัล Science Communication Award 2025 แก่บุคคลากรหรือองค์กรที่ขับเคลื่อนด้านสื่อสารวิทย์ฯ สู่สาธารณะได้อย่างโดดเด่น นับเป็นก้าวสำคัญที่สร้างรากฐานในการพัฒนาประเทศไทยให้ทัดเทียมไปสู่ระดับนานาชาติต่อไป ณ เวทีกลาง ชั้น LG ศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์ กรุงเทพฯ

ศ.ดร.ศุภชัย กล่าวว่า การแสดงเจตจำนงค์ความร่วมมือระหว่างเครือข่ายพลังสื่อสารวิทยาศาสตร์ของประเทศไทยถือเป็นโอกาสสำคัญในการพัฒนาศักยภาพระดับประเทศ ได้เห็นถึงพลังความตั้งใจของทุกหน่วยงานจากหลากหลายองค์กร ทั้งประชาคมวิทยาศาสตร์ สื่อมวลชน ภาคประชาสังคม  ที่จะช่วยกันสร้างสรรค์ให้ประเทศไทยเข้มแข็งให้เป็นสังคมที่มีความตระหนักรู้ด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรมอย่างเท่าถึงและเท่าเทียม พร้อมกระจายสู่ทุกภาคส่วนทั้งภาครัฐและประชาชน การแสดงเจตจำนงค์ความร่วมมือในครั้งนี้จึงไม่เพียงแต่สร้างสังคมวิทยาศาสตร์ที่เข้มแข็ง แต่ยังถือเป็นก้าวสำคัญที่สร้างรากฐานการพัฒนาประเทศชาติให้ทัดเทียมไปสู่ระดับนานาชาติ ที่สำคัญต้องขอแสดงความยินดีและชื่นชมกับผู้ได้รับรางวัล Science Communication Award 2025 ประกอบไปด้วย รางวัลนักสื่อสารวิทยาศาสตร์ดีเด่น, องค์กรสื่อสารวิทยาศาสตร์ดีเด่น, ผลงานสื่อสารวิทยาศาสตร์ดีเด่น และรางวัลเกียรติยศด้านการสื่อสารวิทยาศาสตร์ ถือเป็นรางวัลเชิดชูเกียรติแก่บุคคลากรหรือองค์กรที่ทุ่มเททำงานด้านการสื่อสารวิทยาศาสตร์ขับเคลื่อนวิทยาศาสตร์สู่สาธารณะได้อย่างโดดเด่น

ด้าน นายสุวรงค์ เผยว่า NSM จัดโครงการ Thailand Science Communication Awards and Network 2025 เพื่อร่วมประกาศเจตนารมณ์ความร่วมมือในการรวมพลังเป็นเครือข่ายในการร่วมสร้างความตระหนักด้านวิทยาศาสตร์ของไทยของพลังสื่อสารวิทยาศาสตร์ในประเทศไทย จำนวน 30 หน่วยงานเพื่อสร้างความร่วมมือและสร้างความตระหนักด้านวิทยาศาสตร์  ถือเป็นภารกิจหลักของ NSM ในการสร้างแรงบันดาลใจและสร้างความตระหนักในคุณค่าและความสำคัญของวิทยาศาสตร์ให้แก่สังคมไทย รวมถึงส่งเสริมการรู้วิทยาศาสตร์สำหรับพลเมือง (Civic Science literacy) โดยการเชื่อมโยงองค์ความรู้ด้านวิทยาศาสตร์กับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในระดับประเทศ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในการสร้างบุคลากรให้มีความรู้และทักษะทางวิทยาศาสตร์ที่แข็งแกร่ง

นอกจากนี้ ภายในงานฯ ยังจัดกิจกรรมการเสวนาพิเศษแลกเปลี่ยนมุมมองและองค์ความรู้ในประเด็นสื่อสารวิทยาศาสตร์ในมิติที่คุณเองก็อาจคิดไม่ถึง ในการเสวนา หัวข้อ “การสื่อสารวิทยาศาสตร์ กับโอกาสที่ท้าไทย” โดย ดร.กรรณิการ์ เฉิน รองผู้อำนวยการ NSM  ดร.แทนไท ประเสริฐกุล ประธานภาคีนักสื่อสารวิทยาศาสตร์ เจ้าของรายการ WiTcast และคุณพันธวัฒน์ เศรษฐวิไล Team lead & Producer The Standard Podcast ที่ชวนสำรวจถึงความต้องการ ทิศทางและแนวโน้มใหม่ ๆ รวมถึงโอกาสที่จะช่วยยกระดับการสื่อสารวิทยาศาสตร์ไทยให้สร้างผลกระทบเชิงบวกต่อสังคมได้อย่างยั่งยืน

ดร.กรรณิการ์ ได้ร่วมแลกเปลี่ยนในงานเสวนาฯ ว่า วิทยาศาสตร์มีหลายมิติทั้ง องค์ความรู้ กระบวนการ และจิตวิทยาศาสตร์ ดังนั้นเป้าหมายของการสื่อสารวิทยาศาสตร์จึงไม่ใช้แค่ทำให้เกิดความรู้ความเข้าใจเท่านั้น แต่ยังเป็นการทำให้ให้เกิดจิตหรือนิสัยของนักวิทยาศาสตร์ ทำให้คนมีความสนใจและติดตามทำความเข้าใจวิทยาศาสตร์ และทำให้เกิดแรงบันดาลใจในการเรียนรู้เรื่องใหม่ ๆ ที่เกิดขึ้นในโลก

ด้าน ดร.แทนไท กล่าวว่า ปัจจุบันจะเห็นว่ามีหลาย ๆ ประเด็นปัญหา เช่น climate change พลังงานทดแทน โรคระบาด ฯลฯ ที่อาจจะเกิดจากการที่ผู้คนไม่เข้าใจวิทยาศาสตร์ หรือผู้มีอำนาจในการตัดสินใจไม่ได้อาศัยข้อมูลทางวิทยาศาสตร์เป็นพื้นฐาน ดังนั้นหากผู้คนมีความเข้าใจที่ถูกต้องและมีส่วนร่วมในเรื่องราวทางวิทยาศาสตร์ จะส่งผลกระทบต่อหลายวงการ รวมถึงการบริหารจัดการประเทศด้วย

ขณะที่นายพันธวัฒน์ กล่าวว่า ทุกคนมีความเป็นนักวิทยาศาสตร์อยู่แล้วในแง่ของการช่างสังเกต ช่างสงสัย และในฐานะผู้ผลิตเนื้อหา (content creator) ก็มองว่า องค์ความรู้ทางด้านวิทยาศาสตร์ หรือคอนเทนต์ทางวิทยาศาสตร์มีความสำคัญต่อสังคมและประเทศชาติเสมอ และหนึ่งในเป้าหมายของการสื่อสาร คือ การถ่ายทอดวิทยาศาสตร์ให้เข้าใจง่าย และคาดหวังว่า เมื่อผู้คนรู้วิทยาศาสตร์ จะทำให้เกิดความเข้าใจโลก เข้าใจชีวิตมากขึ้น” การแลกเปลี่ยนในเวทีนี้ยังสะท้อนให้เห็นถึงบทบาทสำคัญของการสื่อสารวิทยาศาสตร์ต่อการพัฒนาชาติ และความจำเป็นที่ภาคส่วนต่าง ๆ ต้องการนำวิทยาศาสตร์ไปใช้เพื่อขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลง โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากสามารถออกแบบการสื่อสารให้เข้าถึงได้ง่ายและเหมาะสมกับบริบทของแต่ละกลุ่ม ก็จะยิ่งช่วยให้วิทยาศาสตร์กลายเป็นพลังที่ขับเคลื่อนสังคมได้อย่างแท้จริง

และการเสวนา หัวข้อ “อนาคตการสื่อสารวิทยาศาสตร์: แนวโน้มและทิศทางการสื่อสารวิทยาศาสตร์ไทยไม่ตกเทรนด์” โดย คุณสุวัฒน์ อัศวไชยชาญ บรรณาธิการบริหาร นิตยสารสารคดี, รศ. ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ อาจารย์ประจำคณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และคุณภัทรสุดา บุญญศรี Content Creator The Standard ที่มาอัพเดตเทรนด์ใหม่ ๆ ของโลกจะส่งผลต่อการสื่อสารวิทยาศาสตร์ไทย

-(016)