เยือนชุมชนท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถี “บ้านโคกออก” ตรัง สัมผัสแหล่งท่องเที่ยว “ป่าชายเลนชุมชน-ทะเลหน้าบ้าน” มรดกธรรมชาติผลิรายได้สู่ชุมชน
5 พ.ย.61 บ้านโคกออก หมู่ 8 ต.หาดสำราญ อ.หาดสำราญ จ.ตรัง เป็นหมู่บ้านเล็กๆที่ผู้นำชุมชนและชาวบ้านมีความรักความหวงแหนในทรัพยากรหน้าบ้านมายาวนาน ด้วยสภาพของหมู่บ้านเป็นที่ราบเนินและเป็นโคกสูง จรดฝั่งทะเลอันดามัน ชาวบ้านจึงเรียกชื่อหมู่บ้านว่า “บ้านโคกออก” ปัจจุบันบ้านโคกออกแห่งนี้มีแหล่งท่องเที่ยวตามธรรมชาติที่ยังคงความอุดมสมบูรณ์และมีมนต์เสน่ห์ ที่ธรรมชาติปั้นแต่งไว้อย่างลงตัว ไม่ว่าจะเป็น คลองปลักเบน ทะเลหน้าบ้าน สะพานวอร์คเวย์ แหล่งเรียนป่าชายเลนบ้านหินลูกช้างธรรมชาติสรรสร้างไว้คู่ชุมชน และศูนย์เรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงที่ธรรมชาติหยิบยื่นให้กับคนในชุมชน สร้างงาน สร้างรายได้ เลี้ยงตัวเลี้ยงครอบครัวได้อย่างมีความสุข
ชาวบ้านที่อาศัยอยู่ในหมู่บ้านโคกออก นอกจากจะมีอาชีพทำการเกษตร สวนยางพาราปาล์มน้ำมันแล้วยังประกอบอาชีพประมงพื้นบ้านเลี้ยงตัวและครอบครัวอย่างมีความสุขมาแล้ว ยังมีการทำมาหาเลี้ยงชีพยึดตามหลักเศรษฐกิจพอเพียงของในหลวง รัชกาลที่ 9 มีการเนรมิตเนื้อที่ 19 ไร่ จัดตั้งเป็นศูนย์เรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงด้วยการบริหารจัดการพื้นที่ออกเป็นส่วนๆ โดยแยกเป็นปลูกต้นไม้ใหญ่ให้ร่มรื่น ปลูกพืชล้มลุก สระน้ำเลี้ยงปลา ซึ่งนักท่องเที่ยวสามารถเข้าเรียนรู้วิถีชีวิตชาวบ้านโคกออกได้อย่างเป็นกันเอง และอบอุ่น
ด้วยความเป็นอัตลักษณ์ที่มีในชุมชน ส่งผลให้ทางจังหวัดตรัง คัดเลือกให้เป็น หมู่บ้านชุมชนท่องเที่ยว “OTO” นวัตวิถี อีกแห่งหนึ่งของจังหวัด โดยมีสำนักงานพัฒนุมชนจังหวัดตรัง เข้าเป็นพี่เลี้ยงให้คำแนะนำส่งเสริม กระทั้งเป็นที่รู้จักของนักท่องเที่ยว และได้เปิดตัวหมู่บ้านไปเมื่อเร็วๆนี้ …!!!
นายสมภพ ชูเพ็ง ผู้ใหญ่บ้านหมู่ 8 บ้านโคกออก เล่าว่า การจัดตั้งชุมชนท่องเที่ยว OTOPนวัตวิถี บ้านโคกออก ความเป็นมาเมื่อปี พ.ศ.2549 ตนได้รับตำแหน่งเป็นผู้ใหญ่บ้านได้เข้ามาดูแลบริหารจัดการเรื่องอนุรักษ์ป่าชายเลน ด้วยการจัดตั้งเป็นกลุ่มอนุรักษ์ป่าชุมชนขึ้นมาเพื่อจัดการดูแลป่าให้ยั่งยืนเป็นที่อยู่ของสัตว์น้ำ ซึ่งป่าชุมชนบ้านโคกออกเปรียบเสมือนหม้อข้าวของชุมชน ชาวบ้านกว่า 50 % ออกหาสัตว์น้ำระยะแรก ปลา ปู จะมีน้อย จึงมีการรวมกลุ่มชาวบ้านในชุมชนจัดตั้งขึ้นไว้เป็นอาหารอีกด้วย ต่อมาปี พ.ศ. 2556 มีการพูดคุยประสานจัดตั้งคณะกรรมการป่าชุมน และจัดหาการประกอบอาชีพให้เกิดรายได้ต่อกลุ่ม จึงมีการเลี้ยงปลากะพงในกระชัง ปูดำไข่ พัฒนารูปแบบกาท่องเที่ยวเชิงนิเวศ ให้นักเรียนนักศึกษาได้เรียนรู้ระบบนิเวศป่าชายเลน มีการปลูกต้นไม้ เพาะชำต้นกล้า ป่าชุมชนแห่งนี้มีพื้นที่กว่า 800 ไร่
“ทางชุมชนจะจัดแพไว้บริการนักท่องเที่ยวเพื่อล่องไปชมหิวลูกช้างที่ตำบลบ้าหวีประมาณ 4 กิโลเมตร ใช้ระยะเวลา 30 นาที เป็นจุดเชื่อมโยง และมีเรือคยัก และจักรยานไว้บริการนักท่องเที่ยวอีกด้วย กิจกรรมบนป่าชายเลนมีการปลูกต้นกล้า ศึกษาพันธุ์ปูดำไข่ ความสมบูรณ์ของระบบนิเวศป่าชายเลน ในปีพ.ศ. 2562 ทางชุมชนจะก่อสร้างโฮมสเตย์ไว้บริการนักท่องเที่ยว พร้อมเต้นท์สนามด้วย”
ขณะที่ นายจิรศักดิ์ สีหามาตย์ พัฒนาการจังหวัดตรัง บอกว่า โครงการชุมชนท่องเที่ยวหมู่บ้านนวัติวิถี เป็นโครงหนึ่งในไทยนิยมยั่งยืนของรัฐบาลมอบให้กรมการพัฒนาชุมชนรับผิดชอบ จังหวัดตรังมี 40 หมู่บ้าน เป็นหมู่บ้านที่ชาวบ้านมีความต้องการและจัดของบประมาณด้วยตนเอง มุ่งที่จะพัฒนาชุมชนให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวโดยยึดอัตลักษณ์ เสน่ห์ ของดีๆในหมู่บ้านมาขาย กระบวนการจะมีการพัฒนาคนเพื่อให้มีความรู้ด้านการท่องเที่ยว เช่น เป็นนักเล่าเรื่องชุมชน รู้จักการบริหารจัดการท่องเที่ยวของหมู่บ้าน จะมีการเตรียมสิ่งอำนวยความสะดวก จะมีกิจกรรมปรับปรุงภูมิทัศน์หมู่บ้านให้สวยงาม พัฒนาสินค้าโอทอปเพื่อเป็นของฝากสำหรับนักท่องเที่ยว และมีกิจกรรมเปิดตัวกิจกรรมหมู่บ้าน
“ที่ผ่านมามีการประกวดหมู่บ้านนวัติวิถีระดับประเทศ 160 หมู่บ้าน ตรังติด 2 หมู่บ้าน จากนั้นคัดเลือกเหลือ 50 หมู่บ้าน ของตรังก็ติดเช่นกัน สำหรับบ้านโคกออกแห่งนี้มีจุดเด่นความเป็นธรรมชาติที่มีป่าชายเลน มีการจัดตั้งเป็นชมรมอนุรักษ์ฯ มีอาหารพื้นถิ่นที่ชาวบ้านปรุงเอง 5 เมนู เป็นคาว 4 หวาน 1 จากนี้ไปคาดหวังว่ารายได้ของชาวบ้านจะมีนักท่องเที่ยวเพิ่มมากขึ้น ตั้งเป้าว่าน่าจะมีรายได้เพิ่มขึ้น ร้อยละ 10 เป็นความท้าทายที่จะต้องสู้ต่อไป” นายจิรศกดิ์ กล่าว
ด้าน นายอนันต์ พรหมเพียรพงศ์ นายอำเภอหาดสำราญ เผยว่า ในส่วนของอำเภอหาดสำราญ มีอากาศบริสุทธิ์ดีที่สุดในประเทศ โดยกรมควบคุมมลพิษได้นำรถโมบายเคลื่อนที่มาตรวจคุณภาพอากาศตั้งแต่วันที่ 18 กรกฎาคม-21ตุลาคม รวม 3เดือน ผลปรากฏว่าก๊าซคาร์บอนไดอ๊อกไซค์ ค่าเกินมาตรฐาน 150 แต่ที่นี้ วัดได้ 0.2 เท่านั้น ตัวอื่นๆก็ไม่เกินค่ามาตรฐาน ดังนั้นหลักวิชาการสามารถยืนยันได้ว่า อากาศบริสุทธิ์ อีกอย่างที่ทางอำเภอหาดสำราญจะมีการลงนามเป็นเขตปลอดโรงงานอุตสาหกรรม เรื่องการท่องเที่ยวมีนักท่องเที่ยวสนใจมาเที่ยว อากาศดีที่สุดในประเทศ
ทางด้าน นายนฤทธิ์ มงคลศรี ปลัดจังหวัดตรัง ให้รายละเอียดว่า ชุมชนท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถีบ้านโคกออก หมู่ 8 ต.หาดสำราญ อ.หาญสำราญ จ.ตรัง เป็นพื้นที่ติดทะเล มีความอุดมสมบูรณ์อีกแห่งหนึ่งของจังหวัดตรัง ป่าชายเลนแห่งนี้อดีตเคยทรุดโทรมเนื่องจากเป็นแหล่งเผาถ่านใหญ่ที่สุดของภาคใต้ จากนั้นในปี พ.ศ. 2545 ได้มีการฟื้นฟูป่าชายเลนโดยประชาชนในชุมชนร่วมกับผู้นำท้องถิ่นมีการปลูกและห้ามตัดป่าชายเลน ทำให้พื้นที่ป่าชายเลนกว่า 3 หมื่นไร่มีความอุดมสมบูรณ์ ทรัพยกรสัตว์น้ำ ปู ปลา หอยกุ้ง อุดมสมบูรณ์มากมาย นายอนันต์ พรหมพงษ์ นายอำเภอหาดสำราญ เล็งเห็นว่าความสมบูรณ์ของผืนป่าแห่งนี้ควรที่นักท่องเที่ยวจะได้มาสัมผัส จึงร่วมกับพัฒนาชุมชนอำเภอ จัดทำเป็นหมู่บ้าน OTOP นวัตวิถีขึ้นเพื่อให้ประชาชนได้มาสัมผัสทรัพยากรธรรมชาตและสิ่งแวดล้อม และชิมอาหารทะเลที่มีราคาถูกและสด
ชุมชนบ้านโคกออกถูกจัดให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงนิเวศของชุมชน ทุกคนที่มาเที่ยวได้รับประโยชน์ทั้งชาวบ้านในชุมชนมีรายได้จากการจัดการด้านท่องเที่ยว ขายสินค้า เสนอสิ่งดีๆให้ได้รับทราบ อีกทั้งได้สัมผัสอากาศบริสุทธิ์มากที่สุดของประเทศไทย
ท้ายสุด นายลือชัย เจริญทรัพย์ ผู้ว่าราชการจังหวัดตรัง สรุปให้ฟังว่า หมู่บ้านเพื่อการท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถีกรมการพัฒนาชุมชนเป็นแกนในการประสาน แต่ความสำเร็จอยู่ที่พี่น้องประชาชน โดยเฉพาะเจ้าของพื้นที่ ไม่ว่าจะชุมชน ท้องที่ ท้องถิ่น ถ้าได้ทำงานร่วมกัน และนำพาสิ่งที่มีไม่ว่าจะเป็นเรื่องของประเพณี วัฒนธรรม หรือแม้แต่เมนูสำรับอาหาร ถือว่าสุดยอดของพื้นที่ของชุมชนไปแสดงให้คนอื่นได้รับรู้ สิ่งนี้เป็นจุดเริ่มต้นที่ดีที่จะนำไปสู่ความสำเร็จ
"ความสำเร็จของการจัดตั้งหมู่บ้านท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถี หัวใจสำคัญอีกอันหนึ่งก็คือว่า เมื่อนักท่องเที่ยวมาเที่ยวชาวบ้านทุกคนในชุมชนจะต้องมีรายได้ ตนเชื่อว่าในเรื่องของชุมชน OTOP นวัตวิถีก็เป็นส่วนหนึ่ง อย่างน้อยผลิตภัณฑ์ที่ชาวบ้าน นำไปสู่การสร้างงาน สร้างรายได้ สิ่งที่ตนฝากไว้ทุกชุมชนนวัตวิถี ต้องมี Story บอกเล่าเรื่องราวกับนักท่องเที่ยวได้ จังหวัดตรังเรามี Story อยู่มาก แต่เราไม่ได้แนะนำไปสู่คนภายนอก อีกส่วนหนึ่งเรามีรอยยิ้มยังไม่พอ Story ด้วย มัคคุเทศก์น้อยอายุมีอายุน้อย แต่ขอให้มีองค์ความรู้ในหมู่บ้านของเราได้เป็นอย่างดี ถ่องแท้ คนที่มาเยือนเขาฟังแล้วก็จะนำไปสู่ความสำเร็จ" นายลือชัย กล่าว
การจัดตั้งหมู่บ้านท่องเที่ยวOTOP นวัตวิถี ให้เป็นไปตามนโยบายของรัฐบาลนั้น สิ่งสำคัญจะต้องเกิดจากศักยภาพของพื้นที่ต้องมีองค์ประกอบ ของการมีทรัพยกรธรรมชาติสิ่งแวดล้อมอุดมสมบูรณ์ มีความเป็นอัตลักษณ์เด่นของชุมชน ชุมชนมีจุดขายทางกายภาพที่ธรรมชาติปั้นแต่งมาให้อย่างลงตัว ประการสำคัญชาวบ้านในชุมชนต้องมีความรัก ความสามัคคี โอบอ้อมอารียฺต่อกัน มีความตั้งใจที่จะพัฒนาความเจริญให้กับชุมชน จนเกิดความเข้มแข็ง ซึ่ง “บ้านโคกออก” หมู่ 8 ต.หาดสำราญ อ.หาดสำราญ จ.ตรัง เป็นหนึ่งอีกหลายๆหมู่บ้านที่มีความพร้อมในเรื่องดังกล่าว ณ วันนี้ จึงเปิดหมู่บ้านให้เป็น หมู่บ้านเพื่อการท่องเที่ยว นวัตวิถีได้อย่างน่าภาคภูมิใจ
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี