19 กรกฎาคม 2562 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า สภาพแม่น้ำโขงที่บริเวณแก่งคุดคู้ ที่อำเภอเชียงคาน จังหวัดเลย ชาวประมงพื้นบ้านวิกฤติ เนื่องจากแม่น้ำโขงน้ำแห้งลดลงผิดธรรมชาติ ส่งผลกระทบต่อการประมงพื้นบ้านหาปลายาก กระทบต่อระบบนิเวศธรรมชาติที่อาจจะเปลี่ยนไป ปลากว่า 20 สายพันธุ์อาจะผิดธรรมชาติ

นายไทย ชาวประมงพื้นบ้านชาวบ้านโพน กล่าวว่า ตั้งแต่เกิดมาปัจจุบันอายุกว่า 50 ปี ไม่เคยพบเห็นสถานการณ์ของแม่น้ำโขงไม่เคยเปลี่ยนเช่นนี้มาก่อน เมื่อเปรียบเทียบจากช่วงฤดูกาล ตามช่วงเดือนแล้วแล้ว

ลักษณะที่นำโขงแห้งลงขนาดนี้ ส่วนมากจะเป็นช่วงเดือนกุมภาพันธุ์-เมษายน หรือในช่วงสงกรานต์ ที่น้ำโขงจะลดลงแห่งมากขนาดนี้ ซึ่งส่งผลให้การออกเรือจับปลาก็ต่างประสบปัญหาตามไปด้วย อีกทั้งส่งผลให้การออกเรือจับปลาดังกล่าว ต่างประสบปัญหาจับปลาได้น้อยลงตามไปด้วยเช่นกัน

ด้าน นายกมล พงศ์ศรี ชาวประมงบ้านน้อย กล่าวว่า หากในช่วงของเดือนกรกฎาคมนี้ แม่น้ำโขงจะอยู่ที่ระดับตลิ่ง และสีของแม่น้ำโขงจะมีสีขุ่น เมื่อเทียบจากช่วงเข้าพรรษาปริมาณน้ำโขงจะเพิ่มขึ้นไปเรื่อยเรื่อย

ซึ่งกลับตรงข้ามกัน แม่น้ำโขงกลับแห้งลงเรื่อยเรื่อย ตนสังเกตแล้วพบว่าสภาพแม่น้ำโขงที่แห้งลงอย่างรวดเร็วผิดปกติ แห้งลงวันละ 50 เซนติเมตร ถึง 1 เมตร ลดลงเรื่อยๆ จนส่งผลให้ชาวประมงพื้นหลายรายพบกับปัญหาแพประมง และเรือติดค้างอยู่บนริมฝั่งเป็นจำนวนมาก และมีปลาหลายจำพวกที่อาศัยฤดูน้ำมาก ในแม่น้ำโขง เป็นช่วงขยายพันธุ์ของปลา ไม่ว่าจะเป็นปลามางพื้นบ้าน และปลาอื่นๆ กว่า 10 ชนิด จะต้องเสียโอกาสในการวางไข่ และในปีต่อไป ปลาชนิดนี้ก็จะน้อยลง เนื่องจากน้ำโขงลดลงอย่างรวดเร็ว

ขณะที่ ฝนทิ้งช่วงทำให้หลายพื้นที่ใน 14 อำเภอ ได้รับผลกระทบเป็นวงกว้าง ในช่วง 2-3 เดือน ที่ผ่านมา ทำให้ไม่มีน้ำเพียงพอสำหรับการทำเกษตร ปลูกข้าวตามฤดูกาล น้ำหนองคลองบึง เกิดการแห้งขอด โดยเฉพาะบ้านสง่าว ต.ห้วยพิชัย

อ.ปากชม จ.เลย ซึ่งเป็นหมู่บ้านที่ติดริมตลิ่งกับลำน้ำโขงที่ได้เกิดน้ำแห้งอย่างไม่เคยมีมาก่อนในรอบ 40-50 ปี บางบ้านต้องนำกล้าข้าวมาปลูกไว้หน้าบ้าน ใช้น้ำประปาหมู่บ้านรดต้นกล้า หวังสักวันฝนจะตกมาตามฤดูกาล จะนำต้นกล้าไปปลูกในแปลงนา

นางรัตนา ดีมั่น ชาวบ้านสง่าว หมู่ที่ 4 ต.ห้วยพิชัย อ.ปากชม จ.เลย กล่าวว่า ตนมีอาชีพเป็นเกษตรกร ทำไร่ทำนา พ่อแม่พาทำ ปัจจุบันอายุ 50 ปี ยังไม่เคยเห็นสภาพอากาศที่แล้งจัดขนาดนี้ แม่น้ำโขงช่วงหน้าทำนาน้ำจะเต็มตลิ่งทุกปี ไม่เคยเห็นแห้งขนาดนี้ น้ำโขงปีนี้เห็นแต่โขดแต่หิน ผืนไร่ผืนนาได้รับผลกระทบฝนขาดช่วง ฝนไม่ตกมากว่า 2-3 เดือนแล้วน้ำในหนองคลองบึง แห้งขอดไปหมด เพื่อนบ้านปักกล้า และดำนา ฝนทิ้งช่วง ในนาไม่มีน้ำ กล้าข้าวในนาแห้งตาย ตนเองนาข้าวก็ไม่มีน้ำ

นางรัตนา กล่าวอีกว่า อีกสัก 1 สัปดาห์ ตนก็ยังมีความหวังฝนจะตกลงมาน้ำเต็มทุ่งอีกครั้งในปีนี้ แต่ไม่รู้จะมีหรือไม่ เมื่อในนาไม่น้ำ จึงหว่านกล้าต้นข้าวที่ดินว่างหน้าบ้านของตนเอง เนื่องจากที่บ้านมีน้ำประปาหมู่บ้านและนำมารดต้นกล้าข้าว

ยังมีความหวังว่าฝนคงจะตกน้ำเต็มทุ่งก็จะน้ำกล้าข้าวที่หว่านหน้าบ้านไปปักดำในนาตนเอง เนื่องจากเห็นเพื่อนบ้าน

เอาข้าวไปหว่านในนาต้นกล้าก็แห้งตายไปเยอะแล้ว แต่ทุกวันก็ได้เพียงแต่หวังต้องรอฝนอย่างเดียว และยังหวังว่าจะนำไปปลูกในได้ในปีนี้ ความหวังห้าสิบห้าสิบ แต่ถ้าฝนฟ้าเป็นแบบนี้ปีนี้คงหมดหวัง น้ำในห้วยในคลองไม่เคยแห้งก็แห้ง ปีนี้ถือว่าแล้งแบบสุดๆตนเกิดมา 50 ปี ในหมู่บ้านตนไม่เคยแห้งแล้งแบบนี้มาก่อนเลย ต้องขอเสี่ยงดวงกับฝนอีกสักครั้ง