ชาวบ้านในเขตเทศบาลเมืองโพธาราม จังหวัดราชบุรี ร่วมแรงร่วมใจประดิษฐ์กระทงสีกว่า 3,000 ใบสืบสานอนุรักษ์ประเพณีลอยกระทงของชาวไทยมอญ ระหว่าง 9-11 พ.ย.มีกิจกรรมจุดประทีปรอบโบสถ์ ตามประทีปรอบวิหาร บูชาพระสารีริกธาตุ เรือสะเดาะห์เคราะห์ และนมัสการพระอุปคุต

วันที่ 1 พฤศจิกายน 2562 ชาวบ้านหมู่ที่ 1 และพื้นที่ใกล้เคียงในเขตเทศบาลเมืองโพธาราม อ.โพธาราม จ.ราชบุรี ได้ใช้เวลาว่างมาร่วมแรงร่วมใจกันประดิษฐ์กระทงสีซึ่งทำจากกระดาษสีสันสวยงามหลากหลายขนาดเพื่อเตรียมจัดกิจกรรมจัดงานสืบสานอนุรักษ์ประเพณีลอยกระทงของชาวไทยมอญ ระหว่างวันที่ 9 -11 พฤศจิกายนที่วัดไทรอารีรักษ์ มีกิจกรรมจุดประทีปรอบโบสถ์ ตามประทีปรอบวิหาร บูชาพระสารีริกธาตุ เรือสะเดาะห์เคราะห์ นมัสการพระอุปคุต ซึ่งได้มีการสืบทอดการจัดงานของชาวไทยเชื้อสายไทย-มอญยาวนานหลายสิบปีแล้ว

นายอภิชาต ศิริอุดมเศรษฐ อายุ 59 ปี ประธานชมรมอย่าลืมโพธาราม เปิดเผยการจัดกิจกรรมว่า วัดไทรอารีรักษ์มีวัฒนธรรมประเพณี มีการจุดประทีปรอบโบสถ์ยาวนานมาหลาบสิบปีแล้วในช่วงเทศกาลลอยกระทงมีที่เดียว อีกทั้งวัดไทรฯ เป็นวัดมอญที่ตั้งอยู่ในเขตเทศบาล แต่มีเก๋งจีนที่ครอบรอยพระพุทธบาทที่อยู่ในวิหารทรงลาว อดีตที่มีชาวจีนอาศัยอยู่จำนวนมาก ทำให้มีวัฒนธรรมที่ผสมผสานกัน จึงมีแนวคิดอยากช่วยพัฒนาให้มีการเจริญเติบโตดึงสิ่งดีออกมา 

"มีโอกาสได้พูดคุยกับเจ้าอาวาสวัดไทรฯ ท่านอนุญาตให้จัดงานประเพณีลอยกระทงได้ จึงจัดตั้งเป็นชมรมอย่าลืมโพธารามขึ้น หลังเคยเห็นแบบอย่างของชาวมอญที่พระธาตุอินแขวน คนมอญจะบูชาประทีปมีลักษณะสวยงาม จึงนำแบบอย่างประทีปแบบมอญมาใช้ที่วัดไทรอารีรักษ์ซึ่งเป็นวัดมอญมาพัฒนาให้เกิดความสวยงาม มีการเอาน้ำมันมาใส่ ทำตีนกาไว้ตรงกลาง อีกทั้งยังได้รับคำแนะนำจากวัดม่วงบน อ.บ้านโป่ง มีการทำกระทงแบบหนึ่งใช้กระดาษ มีแนวคิดมาจากหลวงพ่ออุตมะ ที่ จ.กาญจนบุรี คนมอญจะมีกิจกรรมช่วงวันออกพรรษาที่จะทำเรือสะเดาะห์เคราะห์ และจะทำกระทงใส่ลงไปในเรือ ด้วยวิธีการพับกระดาษของคนมอญมาใช้ เป็นกระดาษขาวธรรมดาพับเสร็จแล้วก็ใส่ลงในเรือไม่ได้ลอยและจะเอาเรือไปลอยอีกทีหนึ่ง" นายอภิชาต กล่าว

นายอภิชาต กล่าวต่อว่า สมัยก่อนจะลอยขณะคนไม่มากก็จะลอยกระทงโดยที่พอลอยเสร็จใส่ไปในถาดก็จะจุ่มลงในน้ำแล้วดึงถาดออกกระทงก็จะลอยไปในน้ำ แต่เขาจะเอากระบอกไม้ไผ่ไปวางปิดไม่ให้ลอยไปทีเดียวเพราะยังมีจำนวนน้อยอยู่ แต่จะรอให้มีจำนวนมากแล้วค่อยดึงไม้ไผ่ออกไปอีกครั้งหนึ่ง ทำให้ลอยเป็นสายออกไปเลยเรียกว่ากระทงสาย พอเรามาใช้ที่วัดไทรฯ ตอนแรกจะเรียกกระทงสาย แต่จะไปซ้ำกับที่อื่น จึงคิดความแตกต่างเรียกกระทงที่ทำจากกระดาษโปสเตอร์ว่ากระทงสี และมีชาวบ้านเห็นด้วยกับการเรียกชื่อนี้ จึงจัดกิจกรรมต่อเนื่องมาทุกปี มีการพัฒนาการพับแบบกระทงของชาวมอญที่สวยงามแปลกตา บริเวณกลีบมีการตัดฉลุลวดลายที่สวยงามออกมาทั้งขนาดใหญ่ กลาง และเล็ก มีชาวบ้านคนไหนว่างก็จะมาช่วยกันทำไว้จำหน่ายในงานลอยกระทง ส่วนรายได้จากการจำหน่ายกระทงสีจะนำเงินเข้าวัด

อีกทั้งกระทงสีนี้ยังทำจากวัสดุที่ย่อยสลายง่าย ส่วนข้อดีของการใช้กระดาษโปสเตอร์มาประดิษฐ์เป็นกระทงนั้นคือ ในตัวกระดาษจะมีน้ำมันผสมอยู่และยังมีน้ำมันที่ใส่ไว้ตรงกลางอยู่ร่วมด้วย สามารถลอยน้ำได้นานนับชั่วโมงหรือจนกว่าน้ำมันหมด กระทงจึงจะจมน้ำ ปีแรกเคยจัดแค่วันลอยกระทงเพียง 1 วัน แต่เมื่อ 2 -3 ปีที่แล้ว มีนักท่องเที่ยวหลั่งไหลมาลอยกระทงที่ริมท่าน้ำวัดที่ตั้งอยู่ริมแม่น้ำแม่กลองเพิ่มมากขึ้นทุกปี ทำให้เกิดปัญหากับสถานที่จุดลอยกระทง ทำให้ปีนี้วัดไทรอารีย์รักษ์ได้จัดสถานที่แปลกใหม่เพื่อดึงดูดให้นักท่องเที่ยวได้เดินเที่ยวชมซุ้มพวงมะโหตร สักการะพระบรมสารีริกธาตุจำลอง มีเรือสะเดาะห์เคราะห์ไว้ริมแม่น้ำแม่กลอง พร้อมทั้งอุปคุตเพื่อให้นักท่องเที่ยวได้ร่วมทำบุญนอกเหนือจากมาเที่ยวงานลอยกระทงอีกด้วย

"นอกจากนี้ ทางเข้าวัดยังมีโคม 12 ราศี และมีโคมสุริยันจันทราด้วย เนื่องจากในโบสถ์มีภาพเขียนสี 12 ราศี มีที่นี่แห่งเดียวเนื่องจากเป็นวัดมอญ สำหรับวัดไทรอารีย์รักษ์ เป็นวัดมอญมีสิ่งแปลกประหลาด คือ ราศีปีกุน ตามปกติจะเป็นหมู แต่ที่นี่กลับเป็นช้าง ซึ่งเป็นคติของทางภาคเหนือ ภายในอุโบสถยังมีภาพวาดของ รัชกาลที่ 5 เสด็จพระราชประพาสต้นที่ อ.โพธาราม มีจำนวน 2 รูป นอกจากนี้ ยังมีภาพเขียนของพระพุทธเจ้า ภาพเขียนเทวดาถือเครื่องดนตรีไทยอยู่ด้านในถือเป็นโบสถ์ที่ศักดิ์สิทธิ์และมีความแปลกที่จะห้ามผู้หญิงเข้าไปด้านในด้วย ซึ่งคาดว่าปีนี้จะมีนักท่องเที่ยวจากทั่วสารทิศหลั่งไหลมาเที่ยวงานประเพณีลอยกระทงกันอย่างคึกคัก" นายอภิชาต กล่าว