วันที่ 8 พฤศจิกายน 2562 พระวรญาณมุนี หรือ "หลวงตาละมัย" อดีตผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดพระศรีรัตนมหาธาตุวรมหาวิหาร และอดีตผู้รักษาการแทนเจ้าอาวาสวัดอรัญญิก อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก ได้มรณภาพลงแล้วเมื่อเวลา 05.30 น.วันที่ 8 พฤศจิกายน 2562 สิริอายุ 90 ปี 70 พรรษา

สำหรับ พระวรญาณมุนี หรือ หลวงตาละมัย ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดพระศรีรัตนมหาธาตุวรมหาวิหาร หรือวัดใหญ่ อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก และรักษาการเจ้าอาวาสวัดอรัญญิก บวชเป็นพระภิกษุมาตั้งแต่อายุครบ 20 ปีที่วัดจอมทอง ตำบลจอมทองอำเภอเมืองจังหวัดพิษณุโลก ซึ่ง มีนามเดิมว่า แจ่ม เอมหยวก เกิดเมื่อวันที่ 1 สิงหาคม 2473 ท้องที่ตำบลบ้านกร่าง อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก

ภายหลังจากอุปสมบทได้รับฉายาว่า "สุธมฺโม"ได้ศึกษาเล่าเรียนพระธรรมวินัย ปริยัติธรรม จนได้นักธรรมเอก และได้สนใจทางด้านประพฤติปฏิบัติธรรมทางกรรมฐานวิปัสสนา ปลุกเสก น้ำมนต์ ลงอักขระเครื่องรางของขลัง นั่งปรก โยกย้ายกระแสจิตพอร่ำเรียนวิชาอาคมสำเร็จ จึงออกเดินธุดงค์ไปในป่าพื้นที่จังหวัดต่างๆ 

จนกระทั่งวันหนึ่งขณะนั่งกรรมฐานเรียกว่าสมถะภาวนาภายในถ้ำน้ำปัง จังหวัดเพชรบูรณ์ เวลาประมาณ 10.00 น.มีภิกษุรูปหนึ่ง เข้าไปกราบ 3 ครั้ง พร้อมกับเอ่ยปากเรียกว่า "หลวงปู่ครับ หลวงปู่อยู่ที่นานหรือยัง" "หลวงตาครับ หลวงตาอยู่ที่นี่นานหรือยัง" "หลวงพ่อครับ หลวงพ่ออยู่ที่นี่นานหรือยัง" โดยที่ท่านไม่ยอมตอบทั้ง 3 ครั้ง เพราะคิดว่าพระภิกษุรูปนั้นเสียสติหรือถูกผีเข้าสิง

อย่างไรก็ตามท่านจะหยุดภาวนาเรียกว่า "มนต์คลาย"แล้วลืมตาดูพระรูปนั้นแล้วถามว่า "ทำไมท่านจึงพูดอย่างนี้กับฉัน" พระภิกษุรูปนั้นตอบว่า "ฉันเห็นหลวงพี่แก่หง่อมเลยครับ" จึงเป็นจุดเริ่มต้นที่บุคคลใกล้ชิด พากันเรียกขานว่า "หลวงตา"มาตั้งแต่มีอายุ 25 ปีและบวชมาได้เพียง 5 พรรษาเท่านั้น

เนื่องจาก"หลวงตาละมัย"เป็นพระที่มีวัตรปฏิบัติพระธรรมวินัยของสงฆ์อย่างเคร่งครัด จึงได้รับแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดใหญ่ เมื่อปี 2516 และอีก 2 ปีต่อมาได้เลื่อนสมณศักดิ์เป็น"พระครูประสาทธรรมวัตร" ในปี 2518 

ทำให้มีบุคคลทั่วไปให้ความศรัทธามักจะมีกิจนิมนต์ไปเจิมป้าย ดูฤกษ์ยาม บริษัท ห้าง ร้าน สร้างบ้าน อาคาร โดยเฉพาะน้ำมนต์เชื่อกันว่ามีอิทธิฤทธิ์และศักดิ์สิทธิ์ยิ่งนัก พุทธคุณสามารถขจัดปัดเป่าอันตรายทั้งปวง 

จึงมีบุคคลระดับเข้าไปขอให้ท่านอาบน้ำมนต์ทั้งข้าราชการ พ่อค้า ประชาชนจนถึงระดับนักการเมืองชื่อดังนายทหารระดับ "บิ๊ก"ทั้งกองทัพบก และกองทัพอากาศ 

ประการสำคัญยังได้รับการยอมรับจากพระเกจิอาจารย์ที่มีพรรษาอาวุโสกว่า และมีชื่อเสียงในสายกรรมฐานค่อนข้างแนบแน่น และร่วมพิธีพุทธาภิเษกวัตถุมงคลต่างๆ อยู่เสมอ อาทิ พระราชอุดมมงคล หรือหลวงพ่ออุตมะ พระราชพรหมญาณ หลวงปู่โง่น.โสรโย หลวงพ่อฤาษีลิงดำ เป็นต้น สิ่งหนึ่งที่เป็นวัตรปฏิบัติเคร่งครัด นับตั้งแต่ปี 2515 ไม่เคยขาดกล่าวคือ ในฤดูการทอดกฐินและเข้าพรรษา ท่านจะกลับไปรับกฐินและจำพรรษาที่วัดใหญ่อันเป็นวัดที่ประดิษฐานหลวงพ่อพระพุทธชินราช 

จึงนับว่าพระวรญาณมุนี เป็นพระภิกษุที่จรรโลงและเผยแผ่พระพุทธศาสนาอย่างแท้จริง มั่นคงต่อการบำเพ็ญตนอยู่ในกรอบของผู้ทรงศีลประพฤติปฏิบัติพระธรรมวินัยของสงฆ์ดุจดังคำสั่งสอนแห่งพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ซึ่งสืบทอดความเป็นศิษย์ตถาคตภายใต้ร่มกาสาวพัสตร์มายาวนาน 70 พรรษา