6 เมษายน 2563 ที่วัดพระธาตุขิงแกง หมู่ 5 ตำบลธาตุขิงแกง อำเภอจุนจังหวัดพะเยา พระภิกษุสงฆ์-สามเณรและผู้สูงอายุ ได้ร่วมกัน ทำต๋าแหลว และพิธีกรรม ต๋าแหล๋ว ขึ้น เพื่อ เป็นการสร้างขวัญและกำลังใจ อีกทั้งยังเป็นการ ให้ชาวบ้าน ได้ตระหนักถึงการแพร่ระบาดของเชื้อโรคโควิด-19 ที่กำลังแพร่ระบาดอยู่ในขณะนี้ และยัง พบว่าในเขตพื้นที่อำเภอจุนก็ได้มีผู้ติดเชื้อไปแล้ว 1 ราย จึงได้ ร่วมแรงร่วมใจกัน ทำเครื่องหมาย ต๋าแหลว 7 ชั้น หรือ(เฉลียง) ขึ้น

ทั้งนี้ เพื่อเป็นการสร้างขวัญและกำลังใจ และตามความเชื่อ ที่สืบทอดกันมาตั้งแต่โบราณกาล ของชาวล้านนา ที่สามารถป้องกัน สิ่งอัปมงคล ไล่ผีสาง โรคห่า รวมทั้งโรคโดวิด -19 ที่กำลังแพร่ระบาดไปทั่วโลก และเพื่อเป็นการป้องกัน ไม่ให้เชื้อโรคโควิด-19 แพร่ระบาดเข้ามาในหมู่บ้านชุมชน ตามความเชื่อของชาวล้านนา ที่สืบทอดกันมาจนถึงปัจจุบันและปัจจุบัน มักจะไม่ค่อยได้พบเห็น และหาดูได้ยาก กับพิธีกรรมของล้านนาแบบนี้เชื้อไวรัสโควิด-19 ทำไห้ชาวบ้านหวาดผวาและหาวิธีป้องกันตัวเองและครอบครัวจึงใช้วิธีแบบโบราณนำมาเป็นเครื่องรางในการป้องกันเชื้อโรคโควิด-19 และควบคู่กับการดูแลตัวเอง โดยสวมใส่หน้ากากอนามัย ล้างมือบ่อยๆ ไม่ออกจากบ้านและอื่นๆที่เกี่ยวข้องกับโรคโควิด-19 ตามคำแนะนำของแพทย์

พระครูนิปุณพัฒนกิจ เจ้าอาวาสวัดพระธาตุขิงแกง รองเจ้าคณะอำเภอจุน กล่าวว่า ต๋าแหลว หรือ เฉลวมีมาตั้งแต่อดีตยุคสมัย ที่โรคห่าลงมาชาวบ้านก็ขาดกำลังใจ พระสงฆ์ทั้งหลายก็เลยจะทำพิธี ทางเหนือล้านนาเรียกว่าต๋าแหล 7 ชั้น เป็นเครื่องสานทำด้วยไม้ไผ่ หรือไม้ไผ่ที่ จักสานเป็น เส้นๆ นำมามัดไขว้ รวมกันหรือสานให้เป็นตาข่าย ในรูปแบบต่างๆ ซึ่งชาวล้านนา จะให้ความสำคัญ ใช้ ต๋าแหลว นำมาประกอบในพิธีกรรมต่างๆ ต๋าแหลวมีความสำคัญ ที่ทำขึ้นมีสิ่งของหรือวัสดุ ที่เป็นมงคล นำมา ประกอบ ในการทำ อาทิหญ้า คาเขียว เป็นหญ้าที่ตายยาก ทำให้ชีวิตเราอายุยืน ด้ายขาว ทำให้ชีวิตมีความสดใสบริสุทธิ์ และสายศิลป์เป็นสิ่งมงคล ส้มป่อยเป็นเครื่องหอม เพื่อจะบรรเทาเคราะห์ต่างๆโรคภัยไข้เจ็บ ที่มาก่อกวนชาวบ้านและทำให้ชาวบ้าน มีขวัญกำลังใจในการทำมาสัมมาชีพและอยู่อย่างมีความสุข และเป็นทางหนึ่ง ที่พระสงฆ์จะต้องดูแลและเอาใจใส่ให้ชาวบ้านให้มีความสุข

ถ้าตามความเชื่อคือป้องกันเสนียดจัญไรผีร้ายต่างๆ ที่มารบกวนในครอบครัวในชีวิต ของชาวบ้าน โดยรวมแล้วคือเป็นสิ่งที่ทำให้เป็นมงคลแก่ตนเองเวลาลอดผ่านต๋าแหลวแล้วจะทำให้สิ่งที่เป็นอัปมงคลในตัวของเรานั้นหมดไป และจะได้รับสิ่งที่เป็นมงคลเข้ากับตัวเองให้ชีวิตดีขึ้น ตามความเชื่อของชาวล้านนา ที่สืบทอดกันมาตั้งแต่โบราณกาลจนถึงปัจจุบัน ซึ่งทางคณะพระ ภิกษุสงฆ์ สามเณรและผู้สูงอายุก็ได้ทำต๋าแหล๋ว ขึ้น และที่ได้ผ่านกรรมพิธี นำมามัดติดกับประตูทางเข้าวัดหริอทางประตูเข้าบ้าน เพื่อเป็นการป้องกัน สิ่งอัปมงคล ตลอดจนโรคร้ายไม่ให้เข้ามากำกาย ไม่ใช่พื้นที่ อาคาร บ้านเรือน ตามความเชื่อ ของชาวล้านนา

นาง เจ็ง ธนะวงศ์ อายุ 59 ปี ชาวบ้าน หมู่ 5 บ้านพระธาตุขิงแกง อำเภอจุนจังหวัดพะเยา กล่าวว่า การ นำต๋าแหลวมาติดไว้หน้าบ้านตามความเชื่อว่าช่วยเป็นเครื่องลางที่กันสิ่งอัปมงคลชั่วร้ายและปกป้องคุ้มครองภัยต่างๆ และเพื่อความเป็นสิริมงคลและสร้างขวัญกำลังใจแก่ชาวบ้านในช่วงสถานการณ์ช่วงเกิดวิกฤตโรคโควิด-19 ที่กำลัง แพร่ระบาดอยู่ในขณะนี้ ตามความเชื่อ เพื่อเป็นการป้องกันเชื้อโรค ไม่ให้เข้ามาในอาคารบ้านเรือนและใกล้ตัวเอง มาทางพระสงฆ์ ได้นำมาผูกมัดทางเข้าบ้านเรือนร้านค้า เป็นเครื่องที่ยึดเหนี่ยวจิตใจของชาวบ้านได้อีกอย่างหนึ่ง

มีต๋าแหลว จะช่วยปัดเป่าเรื่องโรคภัยไข้เจ็บ และสิ่งไม่ดีให้พ้นไปได้เนื่องจากเป็นความเชื่อ ยิ่งช่วงนี้อยู่ในช่วงกักตัวอยู่กับบ้าน ถือว่าเป็นที่สร้างขวัญกำลังใจให้เกิดขึ้นมาในหมู่บ้าน ตามบ้านต่าง ๆ ของหมู่บ้าน จะมีต๋าแหลวแขวนอยู่ ซึ่งชาวบ้านก็ไม่ได้เชื่อการติดต๋าแหลวแล้วจะไล่ไวรัสโควิด-19 ได้เท่านั้น แต่ก็ใส่หน้ากากอนามัยและล้างมือเป็นประจำตามที่แพทย์แนะนำด้วย

จากการสังเกตดู การทำพิธีกรรมการทำต๋าแหลว ล้านนา ทางคณะสงฆ์สามเณรและชาวบ้านก็ได้ทำการสวมใส่หน้ากากอนามัยกันทุกรูป และยังนั่งห่างกันคนละ 1 เมตร รวมทั้งชาวบ้านที่ร่วมพิธีด้วย และพบว่าในหมู่บ้านธาตุขิงแกงไม่มีผู้ใดที่ ถูกกักตัวหรือว่าจะติดเชื้อโรคโควิด-1 9 แต่อย่างใด เพื่อเป็นการป้องกันเชื้อโรคโควิด- 19 ดังกล่าวทางคณะสงฆ์และชาวบ้านจึงได้ร่วมกันจัดทำต๋าแหลวเพื่อนำไปติดประตูบ้าน ทุกหลังคาเรือนตามความเชื่อของล้านนาที่สืบทอดกันมาตั้งแต่โบราณกาลว่าป้องกันโรคได้อย่างหนึ่ง