"สมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์" (ช่วง วรปุญฺโญ) หรือ "สมเด็จช่วง" อดีตเจ้าอาวาสวัดปากน้ำ สมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์ มีนามเดิมว่า ช่วงสุดประเสริฐ เกิดเมื่อวันพุธที่ 26 สิงหาคม พ.ศ. 2468 ขึ้น 9 ค่ำ เดือน 10 ปีฉลู บ้านเลขที่ 32 ตำบลราชาเทวะ อำเภอบางพลี จังหวัดสมุทรปราการ โยมบิดาและโยมมารดา ชื่อนายมิ่ง และนางสำเภา สุดประเสริฐ (อ่านข่าวที่เกี่ยวข้องที่นี่ : อาลัย! 'สมเด็จช่วง' มรณภาพอย่างสงบ สิริอายุ 96 ปี)

เมื่ออายุได้ 14 ปี "สมเด็จช่วง" จึงได้บรรพชา เมื่อวันจันทร์ที่ 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2482 ณ วัดสังฆราชา เขตลาดกระบัง กรุงเทพมหานคร โดยมีพระครูศีลาภิรัต (ทอง) วัดลาดกระบัง กรุงเทพมหานคร เป็นพระอุปัชฌาย์

ต่อมาในปี พ.ศ.2488 ได้อุปสมบท ณ พัทธสีมาวัดปากน้ำ ภาษีเจริญ กรุงเทพมหานคร โดยมีพระครูบริหารบรมธาตุ (ป่วน เกสโร) วัดนางชี เป็นพระอุปัชฌาย์ พระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) เมื่อครั้งดำรงสมณศักดิ์ที่พระครูสมณธรรมสมาทาน เป็นกรรมวาจาจารย์ ได้รับฉายานามว่า “วรปุญฺโญ” 

ด้านการศึกษา
นอกจากจบประถมศึกษา จากโรงเรียนประชาบาลวัดสังฆราชา เมื่อบรรพชาเป็นสามเณร และอุปสมบทเป็นพระภิกษุ ได้เรียนปริยัติธรรม และสอบได้ชั้นสูงสุดคือ เปรียญธรรม 9 ประโยค โดยมีเพื่อนร่วมเรียนอีก 5 รูป ที่อาจารย์ น.อ.แย้ม ประพัฒน์ทอง เรียกว่าพระเจ้า 5 พระองค์ ได้แก่ เกี่ยว นิยม พลอย ช้อย ช่วง เพราะเรียนจบ ป.ธ.9 ไล่เลี่ยกัน (เป็นสมเด็จพระราชาคณะ 3 รูป คือ  สมเด็จพระพุฒาจารย์ (เกี่ยว)  สมเด็จพระมหาธีราจารย์ (นิยม) สมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์ (ช่วง)

อย่างไรก็ตาม ที่ผ่านมา "สมเด็จช่วง"  มีปฏิปทาและจริยาวัตรงดงาม จึงได้รับมอบหมายให้ทำงานในตำแหน่งสำคัญต่าง ๆ  เช่น  
พ.ศ. 2508 เป็นเจ้าอาวาสวัดปากน้ำ (พระอารามหลวง)
พ.ศ. 2508-2516 เป็นเจ้าคณะภาค 3 รวม 2 สมัย
พ.ศ. 2537-2558 เป็นเจ้าคณะใหญ่หนเหนือ
พ.ศ. 2548 เป็นคณะผู้ปฏิบัติหน้าที่สมเด็จพระสังฆราช 
พ.ศ. 2556 เป็นประธานคณะผู้ปฏิบัติหน้าที่สมเด็จพระสังฆราช  
พ.ศ. 2557-2560 เป็นผู้ปฏิบัติหน้าที่สมเด็จพระสังฆราช และตำแหน่งสุดท้ายก่อนจะมรณภาพดำรงตำแหน่ง ประธานสมัชชามหาคณิสสร

งานเผยแพร่ศาสนาในต่างประเทศ 
"สมเด็จช่วง" ได้เริ่มสร้างวัดไทยในสหรัฐอเมริกา ตั้งชื่อวัดว่า "วัดมงคลเทพมุนี" เมืองฟิลาเดลเฟีย ประเทศสหรัฐอเมริกา เป็นที่เผยแผ่และปฏิบัติธรรมของชาวไทยและชาวต่างชาติมาถึงปัจจุบัน สิ้นค่าก่อสร้างประมาณ 50 ล้านบาท รวมทั้ง ก่อสร้างวัดไทยแห่งแรกในประเทศญี่ปุ่นตั้งชื่อว่า "วัดปากน้ำญี่ปุ่น" เมืองชิบะ ประเทศญี่ปุ่น เพื่อเป็นที่เผยแผ่และปฏิบัติธรรมของชาวไทยและชาวญี่ปุ่นภายในวัดมีเสนาสนะบริบูรณ์ และได้สร้างอุโบสถสถาปัตยกรรมไทย ประกอบพิธีผูกสีมาฝังลูกนิมิต เมื่อวันที่ 9-10 เมษายน พ.ศ. 2548 

นอกจากนี้ ยังได้ริเริ่มก่อสร้างวัดไทยในประเทศนิวซีแลนด์ ตั้งชื่อว่า "วัดปากน้ำนิวซีแลนด์" เมืองทัวรังง่า ประเทศนิวซีแลนด์ เพื่อเป็นที่เผยแผ่ และปฏิบัติธรรมของชาวไทย และชาวนิวซีแลนด์ ปัจจุบันกำลังดำเนินการสร้างอุโบสถ และเสนาสนะ

ด้วยความเป็นพระสงฆ์ที่มีพระสังฆคุณ ในปี พ.ศ. 2499 ได้รับพระราชทานตั้งสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นสามัญที่ พระศรีวิสุทธิโมลี จากนั้นได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นราชที่ พระราชเวที ตรีปิฎกภูสิต ธรรมบัณฑิต ยติคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี

พ.ศ. 2510 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นเทพที่ พระเทพวรเวที นรสีห์ธรรมานุนายก ตรีปิฎกบัณฑิต มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี
พ.ศ. 2516 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นธรรมที่ พระธรรมธีรราชมหามุนี ตรีปิฎกโกศล วิมลคัมภีรญาณ วิศาลปริยัติกิจ มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี
พ.ศ. 2530 ได้รับพระราชทานสถาปนาสมณศักดิ์ขึ้นเป็นพระราชาคณะเจ้าคณะรองที่ พระธรรมปัญญาบดี ศรีวิสุทธิคุณ สุนทรวรนายก ดิลกธรรมนุสิฐ ตรีปิฎกบัณฑิต มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี
พ.ศ. 2538 ได้รับพระราชทานสถาปนาสมณศักดิ์ขึ้นเป็นสมเด็จพระราชาคณะที่ สมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์ ไพศาลหิตานุหิตวิธาน ปฏิภาณสุธรรมภาณี ศรีสังฆโสภณ วิมลศีลาจารย์นิวิฐ ตรีปิฏกบัณฑิต มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี อรัญวาสี

การดำรงตำแหน่งผู้ปฏิบัติหน้าที่แทนสมเด็จพระสังฆราช "สมเด็จช่วง" ได้เริ่มดำรงตำแหน่งเมื่อปี 2556 หลังจากที่ สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สิ้นพระชนม์ จนถึงปี 2560 ตำแหน่งผู้ปฎิบัติหน้าที่แทนสมเด็จพระสังฆราช ได้สิ้นสุดลง เมื่อ สมเด็จพระมหามุนีวงศ์ (อัมพร อมฺพโร) ได้รับการสถาปนาเป็นสมเด็จพระสังฆราช จนถึงปัจจุบัน

และวันที่ 9 ธ.ค.2564 "สมเด็จช่วง" มรณภาพลงด้วยอาการสงบ สิริอายุ 96 ปี 76 พรรษา ซึ่งนับเป็นการสูญเสีย "พระผู้ใหญ่" ในวงการพระพุทธศาสนาของประเทศไทย. -008 

ขอบคุณข้อมูลจาก : วิกิพีเดีย
ขอบคุณภาพจาก : เพจเฟซบุ๊ก "โบราณนานมา"