พลังศรัทธาชาวผู้ไทยเรณู จัดประเพณีบวงสรวงปู่ถลา บรรพบุรุษชนเผ่า เชือดวัวแก้บนปีละกว่าพันตัว ฮือฮาประทับร่างทรง ถวายเครื่องเซ่นไหว้สุดโปรด ก้อยดิบใส่เลือดสด เลขเด็ด 84 เกลี้ยงแผง

ที่ศาลเจ้าปู่ถลา ในเขตเทศบาลตำบลเรณู อ.เรณูนคร จ.นครพนม เมื่อวันที่ 9 ธ.ค.65 ที่ผ่านมา ชนเผ่าผู้ไทยเรณูนครร่วมประกอบพิธีศักดิ์สิทธิ์บวงสรวงเจ้าปู่ถลา ซึ่งเป็นผีบรรพบุรุษของเผ่าผู้ไทยหรือภูไท เคารพนับถือที่สุด ได้มีนางสุเพ็ญศรี ยิ่งผล อายุ 79 ปี ที่เรียกว่าเจ้าจ้ำ หรือร่างทรงปู่ถลา และนายสุเมธ แก้วมณีชัย อายุ 60 ปี ผู้ดูแลประกอบพิธีกรรมความเชื่อ นำชาวบ้านลูกหลานชนเผ่าผู้ไทยเรณูนคร พร้อมด้วยประชาชน นักท่องเที่ยว จากทั่วสารทิศ ได้เดินทางมาร่วมพิธีศักดิ์สิทธิ์ในครั้งนี้

โดยการประกอบพิธีบวงสรวงเซ่นไหว้เจ้าปู่ถลา สิ่งที่ขาดไม่ได้และเชื่อกันว่าเป็นของโปรดเจ้าปู่ถลา คือ เนื้อวัวสด จึงต้องมีหัววัว ขาวัว ทั้ง 4 ขา และหางวัว นำมาจัดวางใส่ถาดถวาย รวมถึงเมนูจากเนื้อวัว ประกอบด้วย ก้อยดิบ ใส่เลือด ลาบเนื้อ ย่างเครื่องใน ต้มเนื้อ นอกจากนี้ยังมีบุหรี่ เหล้าขาว ส่วนดอกไม้ที่จะถวายต้องเป็นสีแดงจึงเน้นดอกกุหลาบเป็นหลัก และหลังจัดเครื่องสักการะบูชาถวายเจ้าปู่ถลาแล้ว ถือเป็นไฮไลท์สำคัญที่ทุกคนรอคอยกลายเป็นที่ฮือฮาเสมอคือเจ้าปู่ถลา ได้ประทับร่างทรงนางสุเพ็ญศรี  ยิ่งผล อายุ 79 ปี ที่ชนเผ่าผู้ไทยเรณุนคร ภาษาถิ่นเรียกว่าเจ้าจ้ำหรือร่างทรงปู่ถลา มีอาการสั่นนั่งชันเข่าเหมือนคนแก่ และพูดคุยสื่อสารกับชาวบ้าน ระบุว่า เจ้าปู่ถลามารับเครื่องเซ่นไหว้ โดยเฉพาะก้อยดิบ ลาบเลือดวัวสดๆ ซดกินจนหมดถ้วย สูบบุหรี่พร้อมกันครั้งละ 2 มวน และยกขวดเหล้าขาวดื่มเป็นอึกๆ พร้อมอวยพรให้ลูกหลาน มีความร่มเย็นเป็นสุข เจริญรุ่งเรือง

และที่ขาดไม่ได้อีกหนึ่งอย่าง คือทางลูกหลานเผ่าผู้ไทย ได้ขอเลขมงคลประจำงวดวันที่ 16 ธันวาคม 65 เจ้าปู่ถลาไม่ทำให้ผิดหวังได้บอกเลขมงคล 84 ทุกคนต่างพากันไปเสี่ยงโชคซื้อลอตเตอรี่จนเกลี้ยงแผง

ด้าน นายสุเมธ แก้วมณีชัย อายุ 60 ปี เจ้าจ้ำ ผู้ดูแลการประกอบพิธีแก้บน เซ่นไหว้บวงสรวงเจ้าปู่ถลา กล่าวว่า สำหรับเจ้าปู่ถลาเป็นมเหศักดิ์หลักเมือง บรรพบุรุษ ผู้ปกปักรักษา ชนเผ่าผู้ไทยมาแต่อดีต ตามประเพณีความเชื่อ โดยจากตำนานชนเผ่าผู้ไทย มีการอพยพย้ายถิ่นมาจากเมืองวังอ่างคำ สปป.ลาว ข้ามน้ำโขงมาก่อตั้งบ้านเมือง ในพื้นที่ อ.เรณูนคร จ.นครพนม และมีความเชื่อว่าเจ้าปู่ถลาคือบรรพบุรุษ เป็นทหารนักรบผู้กล้าที่ต่อสู้ดูแลชนเผ่าผู้ไทย ดูแลบ้านเมืองมาแต่อดีต หลังมีการอพยพย้ายถิ่นฐานมาก่อตั้งที่ อ.เรณูนคร จึงมีการปั้นรูปเหมือนเจ้าปู่ถลา ตามประเพณีความเชื่อ โดยมีคนได้นิมิตเห็นรูปร่างหน้าตา ก่อนนำมาประดิษฐานไว้ที่ศาลเจ้าปู่ถลาแห่งนี้ ตั้งแต่ก่อตั้งเมืองอายุนานเกือบ 200 ปี ทำให้เกิดความเคารพศรัทธามาถึงปัจจุบัน

 ทั้งนี้ เจ้าปู่ถลาชาวผู้ไทยเชื่อกันว่าเป็นทหารกล้า ที่มีความศักดิ์สิทธิ์ มีหูทิพย์ ตาทิพย์สร้างปาฏิหาริย์ให้กับลูกหลานที่มาขอพรบนบานศาลกล่าว ทั้งให้โชคลาภ คุ้มครองให้แคล้วคลาดปลอดภัย จึงมีการสืบทอดประเพณีบวงสรวงเจ้าปู่มาทุกปี โดยลูกหลานชาวผู้ไทย ประชาชน นักท่องเที่ยว จะมากราบไหว้บูชา นำเครื่องราง วัตถุมงคล ไปเก็บรักษาตามความเชื่อ และเป็นสิริมงคล

นายสุเมธ แก้วมณีชัย กล่าวต่อว่าที่ขาดไม่ได้ในการถวายเครื่องสักการบูชาเจ้าปู่ถลา หรือการแก้บนจะต้องมีการนำวัวที่ชำแหละสดๆ นำเนื้อมาทำลาบดิบ ก้อยดิบ ใส่เลือดสด จะต้องนำส่วนหัวของวัว หาง และขา 4 ขามาถวายด้วย โดยจากข้อมูลการลงทะเบียน พบว่าในแต่ละปีจะมีคนที่นำวัวมาเชือดแก้บน หลังประสบความสำเร็จตามที่บนบานไว้ และเป็นเครื่องเซ่นไหว้ถวาย ปีละไม่ต่ำกว่า 1,000 ตัวถือเป็นพลังศรัทธาความเชื่อของชนเผ่าผู้ไทยที่มีมาแต่อดีต จากเดิมจะนำมาเชือดในพื้นที่ศาลเจ้าปู่ถลา ปัจจุบันจะนำไปเชือดชำแหละที่โรงฆ่าสัตว์เทศบาลตำบลเรณูนคร เพื่อป้องกันโรคติดต่อ ตามสถานการณ์ปัจจุบัน ที่สำคัญปีนี้ทางอำเภอเรณูนคร ได้ร่วมกับหน่วยงานเกี่ยวข้อง และชนเผ่าผู้ไทย จัดสร้างหอเจ้าปู่ถลาหลังใหม่ ตั้งเป้างบประมาณกว่า 20 ล้านบาท โดยมาจากเงินปัจจัยที่เกิดจากพลังศรัทธาไม่ใช้งบประมาณภาครัฐ คาดแล้วเสร็จในปี 2569 เพื่อเฉลิมฉลองครบ 200 ปี อ.เรณูนคร ไปในคราวเดียวกัน 

ด้าน นางสุเพ็ญศรี ยิ่งผล อายุ 79 ปี ที่ชนเผ่าผู้ไทยเรณูนครเรียกว่า เจ้าจ้ำ หรือร่างทรงปู่ถลา กล่าวว่าศาลเจ้าปู่ถลา ถือเป็นที่ยึดเหนี่ยวจิตใจชาว อ.เรณูนคร ที่เป็นชนเผ่าผู้ไทย เชื่อว่าสามารถคุ้มครองปกปักษ์รักษาให้ประชาชน มีความร่มเย็นเป็นสุข แคล้วคลาดปลอดภัย รวมถึงขอพรให้สมหวังได้ มีหลายคนที่มาขอพรแล้วประสบความสำเร็จ อาทิ การขอให้ลูกหลานสอบเรียนต่อ หรือสอบเข้าทำงานได้ ซึ่งเป็นเรื่องเหลือเชื่อมีหลายคนได้ตามคำขอพรมาแล้ว ทำให้ในทุกปีจะมีผู้ที่เลื่อมใสศรัทธานำวัวเป็นตัวๆมาเชือดถวายแก้บนตามที่ได้ขอพรเจ้าปู่ถลา สมความปารถนา เฉลี่ยวันละไม่ต่ำกว่า 1 -2 ตัว ยกเว้นวันพระ โดยจะนำมาชำแหละสดๆ นำหัววัว พร้อมด้วยขาวัว 4 ขา รวมกับหางด้วย ถวายเจ้าปู่ถลาพร้อมทั้งมีลาบเนื้อสดใส่เลือดสดสีแดง จัดพาอาหาร หลังถวายปู่ถลาเรียบร้อย ส่วนที่เหลือจะนำไปแจกจ่ายให้ชาวบ้านลูกหลานกิน ถือเป็นสิริมงคล ตามความเชื่อที่มีมาแต่อดีต ที่สำคัญตามความเชื่อของชาวเรณูผู้ไทย เจ้าปู่ถลายังเป็นที่พึ่งทางจิตใจชองชาวผู้ไทยเรณูนคร และประชาชนทั่วไป ในเรื่องของการขอโชคลาภ ไปจนถึงการขอพรอื่นๆ มักมีคนมาบนบาลศาลกล่าว แล้วแต่ความประสงค์ต้องการ แต่เมื่อได้ดังประสงค์แล้ว ต้องมีการแก้บนด้วยการนำวัวเป็นตัว มาเชือดชำแหละกราบไหว้บูชาแก้บน 

นางสุเพ็ญศรี ยิ่งผล กล่าวอีกว่า ส่วนการที่จะเป็นตัวแทน หรือเจ้าจ้ำของปู่ถลา จะต้องสืบทอดมาจากปู่ย่าตายาย และสืบทอดมาจากพิธีกรรมความเชื่อเท่านั้น ขณะที่ตนไม่คิดว่าจะได้มาเป็นตัวแทนเจ้าปู่ถลา แต่เกิดขึ้นจากเรื่องปาฏิหาริย์ ที่เกิดจากความเชื่อ ปกติตนไม่ดื่มเหล้า ไม่สูบบุหรี่ ไม่กินเนื้อดิบ แต่พอปู่ประทับทรง จะกินทุกอย่างแบบไม่รู้ตัว ถือเป็นประเพณีความเชื่อชนเผ่าผู้ไทยที่อธิบบายยาก ขึ้นอยู่กับแต่ละบุคคลจะมีความเชื่อ ความศรัทธา

ทั้งนี้ กลุ่มชาติพันธุ์ผู้ไทย ถือเป็น 1 ใน 9 ชนเผ่าของ จ.นครพนม ได้ร่วมกันประกอบพิธีบวงสรวงในช่วงเดือนธันวาคมของทุกปี ปีนี้จัดขึ้นระว่างวันที่ 8-10 ธันวาคม 2565 โดยเจ้าปู่ถลา ถือเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมืองของชาวเรณูผู้ไทย เป็นมเหศักดิ์หลักเมืองที่ชาวผู้ไทยให้ความเคารพศรัทธามาแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน เชื่อว่าปู่ถลาเป็นเจ้าเมืองทหารกล้า ที่มีวิชาอาคมแก่กล้า ดูแลปกปักษ์รักษาบ้านเมือง และดูแลชาวผู้ไทยมาแต่อดีต ทางอำเภอเรณูนครได้มีการก่อตั้งศาลเจ้าปู่ถลาหรือหอเจ้าปู่ถลา ตั้งอยู่ท้ายเมืองเรณูไปทางตะวันตก ห่างจากวัดปัจฉิมวาส 200 เมตร เพื่อให้ประชาชน นักท่องเที่ยวได้กราบไหว้บูชา เพื่อเป็นสิริมงคล เชื่อกันว่าหากใครได้มีโอกาสมาร่วมงานบวงสรวงบูชางานเจ้าปู่ถลา จึงถือเป็นมงคลแก่ชีวิตมีความร่มเย็นเป็นสุข ทำให้ทุกปีจะมีลูกหลาน สายเลือดชาวผู้ไทย ที่เดินทาง ไปทำงานต่างจังหวัดกลับมาร่วมงาน ทุกคืนจะมีการจัดมหรสพคบงันตามประเพณี ทั้งดนตรีลูกทุ่งหมอลำ รวมถึงการแสดงฟ้อนรำศิลปวัฒนธรรมประเพณีท้องถิ่น เพื่อถวายเจ้าปู่ถลา และส่งเสริมการท่องเที่ยว

สำหรับเครื่องเซ่นไหว้ก็มี ช้าง (เหล้าไห) ม้า (สุรา) และวัว จะนำวัวเป็นไปเชือดสังเวยที่ศาลเจ้าปู่ถลา แล้วทำลาบเลือด ซึ่งเป็นอาหารโปรด  ส่วนเนื้อให้นำไปทำแกง การเซ่นไหว้เจ้าปู่ถลาชาวผู้ไทย เรียกว่าแก้บ๊ะหรือแก้บน เมื่อผู้ใดได้มาบนกับเจ้าปู่ถลาไว้ จะต้องมาแก้บนทุกครั้ง ส่วนอาหารที่เหลือจากการเซ่นไหว้เจ้าปู่ เมื่อเจ้าปู่ฯอิ่มแล้ว สามารถนำมากินต่อได้ ประเพณีใหว้ปู่ถลา ปู่ถลา คือ ความเชื่อของชาวเรณูนครว่าเป็นวิญญาณของบรรพบุรุษชาวผู้ไทย ซึ่งเป็นผู้ก่อตั้งเมืองเว เรณูนคร และปกป้องดูแลให้ความช่วยเหลือชาวผู้ไทยในการกระทำ กิจใดๆ ทุกอย่าง ถ้าใครยกมือไหว้ร้องขอบนบานให้ปู่ช่วยเหลือ เมื่อได้สิ่งที่ต้องการแล้วจะต้องแก้บนตามที่บอกกล่าว ในทุกๆ ปี ชาวผู้ไทยทั้งเมืองเรณูนคร จึงร่วมใจกันเลี้ยงปู่ถลาในวันขึ้น 6 ค่ำ เดือน 12 และจะมีมหรสพคบงัน -003