เด็กๆบ้านหนองบัวขาว ต.หนองบัวขาว อ.บ้านเขว้า จ.ชัยภูมิ เข้าเรียนรู้ วิถีรู้จักประดิษฐ์ว่าว ธนูติดว่าว วิ่งเล่นชักว่าวให้ขึ้นสูงบนท้องฟ้า ช่วยกันนวดข้าว ซัดมัดฟางข้าวสู่เหลาไม้ ตามฉบับดังเดิมมาตั้งแต่สมัยโบราณ สืบสานอนุรักษ์วัฒนธรรมประเพณีพื้นบ้านชาวอีสาน

(11ธ.ค.67) ในวันหยุดเรียน ไม่ว่าจะเป็นวันหยุดเสาร์ อาทิตย์ หรือวันหยุดนักขัตฤกษ์ต่าง ๆ เด็กๆในเมืองตามจังหวัดต่างๆ รวมถึงในกรุงเทพฯ ส่วนใหญ่จะพากันเล่นเกมส์ต่าง ๆตามความชอบของแต่ละคน แต่ที่ทุ่งนาปลูกข้าวศูนย์เรียนรู้เกษตรพอเพียง บ้านหนองบัวขาว ต.ชีลอง อ.เมือง จ.ชัยภูมิ อาจารย์โสโชค สู้โนนตาด ข้าราชการครูบำนาญ ได้ชักชวนญาติพี่น้อง และชาวบ้านใกล้เคียงบ่นหนองบัวขาว รวมถึงเด็กทั้งชาย หญิง ออกมาร่วมสืบทอดประเพณีบุญล้อมข้าว หลังช่วยกันเกี้ยวข้าว มัดรวงข้าวเป็นฟ่อนช่วยกันมาทำลอมข้าวไว้ ตั้งแต่ตอนเช้าเด็ก ๆ ทั้งชาย หญิง จะได้เรียนรู้และช่วยกันทำว่าวแบบ ขนาดต่าง ๆ ร่วมกัน และทำคันธนูติดว่าว ไว้ติดกับตัวว่าว เสร็จเรียบร้อยเด็กๆ จะได้เล่นวิ่งชักว่าวสู่ท้องฟ้าอย่างสนุก สนาน

บางตัวเมื่อวิ่งว่าวแล้วว่าวตกลงทุ่งนา ได้เก็บว่าวมาแก้ไขใหม่ให้ว่าวขึ้นสู่ท้องฟ้า เป็นที่ไพเราะของเสียงคันธนูติดว่าว สนุกสนานตามประสาเด็กในชนบท ส่วนประเพณีสำคัญก่อนจะมีการนวดข้าวจะมีพิธีการที่สำคัญคือการทำบุญล้อมข้าวและเลี้ยงผีตาแฮง ที่เฝ้าไร่นาข้าวให้มีความอุดมสมบูรณ์

โดยผู้สูงอายุในหมู่บ้านและหมอพราหมณ์มาประกอบพิธีเรียกขวัญข้าว เลี้ยงผีตาแฮก ให้ช่วยปกปักรักษาพื้นที่นาปลูกข้าว ซึ่งประเพณีบุญล้อมข้าวใหญ่ ในอดีตหลังการเก็บเกี่ยวข้าวแบบดั่งเดิม จะใช้คนเกี่ยว หาบข้าวมากองไว้ สร้างเป็นลอมข้าว ตากข้าวให้แห้งไม่ให้มีความชื้น

ก่อนการทำพิธีทำบุญลอมข้าว และไหว้ผีตาแฮก หรือผีไร่ผีนา ก่อนจะมีการนวดข้าวให้เป็นเมล็ดข้าวเปลือกนำไปใสไว้ในยุ้งฉางเก็บข้าวภายในหมู่บ้าน เป็นวิถีเกษตรกรรมของชาวอีสานมาช้านาน มีนักเรียนชายหญิงที่ได้มาเรียนรู้การเล่นดนตรีอีสาน ทั้งดีดพิณ เล่นเบส โปรงลาง เป่าแคน เป่าโหวด ตีกลอง รวมถึงหนูน้อยมารำถวายพระแม่โพสพ ด้วยสำนึกในบุญคุณของข้าวที่ได้หล่อเลี้ยงชีวิตคนทุกคน นอกจากนี้ยังเป็นการ แสดงออกถึงพลังความสามัคคี ความร่วมมือ ร่วมแรง ร่วมใจ ของชุมชน 

เพื่อสืบทอดจิตวิญญาณที่กล้าแกร่งของชาวนา มีการทำพิธีพราหมณ์บายศรีสู่ขวัญข้าวทุกปี เพราะชาวนาเชื่อว่า แม่พระโพสพมีอำนาจที่สามารถดลบันดาล ให้ข้าวเจริญงอกงามและนำความอุดมสมบูรณ์มาให้ชาวนาที่บูชาเทวีแห่งข้าว ตั้งแต่ลงมือทำนา ตกกล้าจนข้าวตั้งท้องออกรวงไปจนถึงการเก็บเกี่ยว การทำพิธีบูชาพระแม่โพสพ จึงมีความจำเป็นที่จะต้องร่วมทำพิธีบูชาแม่พระโพสพเพื่อขอขมาจะได้เป็นสิริมงคลแก่ตนเอง และครอบครัวให้มีแต่ความสุข 

งานนี้เห็นจะไม่พลาดได้จัดให้มีการประลองฝีมือในการนวดข้าวแบบประเพณีโบราณ นวดข้าวเสร็จต้อง ซัดมัดฟางข้าว ไปยังเหลาไม้ไผ่ที่ปักไว้ด้านหน้าบริเวณนวดข้าว ที่ดูแล้วเหมือนจะง่าย แต่เมื่อดูแต่ละคนที่นวดข้าวเสร็จได้ซัดฟางข้าว ส่วนใหญ่จะไม่ตรงไปยังเหลาไม่ไผ่ที่ปักไว้ แต่ก็บางคนซัดมัดฟางข้าวตรงเป้าพอดี เรียกเสียงฮื้อฮาของผู้ร่วมนวดข้าวได้เป็นอย่างดี แต่ส่วนใหญ่จะไม่ตรงเป้าเหลาไม่ไผ่ที่ปักไว้ สร้างความสนุกสนานให้กับผู้ร่วมในประเพณีบุญล้อมข้าวเป็นอย่างดี 

หลังนวดข้าวเสร็จยังได้จัดแข่งขันเป่าปี่ตอซังข้าวด้วย มีผู้แข่งขัน 5 คน กติกาเป่าปีตอซังข้าวพร้อมกัน ใครเป่าปีตอซังข้าวมีเสียงดัง นานที่สุดในลมหายใจเดียว คนนั้นชนะ ไปชมบรรยากาศความสนุกสนาน ทั้งการนวดข้าว ซัดมัดฟางข้าวไปยังเหลาไม่ไผ่ และข่างขันเป่าปีต่อซังข้าวอีกด้วย