วันที่ 11 พฤษภาคม ของทุกปี ถือเป็นวันพิเศษวันหนึ่งของมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ด้วยเป็นวันคล้ายวันเกิดของ ศาสตราจารย์ ดร.ปรีดี พนมยงค์ ผู้ก่อตั้ง และเป็นผู้ประศาสน์การคนแรกและคนเดียวของมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

หอสมุดปรีดี พนมยงค์ เป็น1 ใน 11 ห้องสมุดสาขาของมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ จัดตั้งเพื่อเป็นเกียรติแก่อาจารย์ปรีดี พนมยงค์ และรำลึกถึงท่านหอสมุดปรีดี พนมยงค์ แห่งนี้ยังสะท้อนถึงเจตนารมณ์อันแน่วแน่ของมหาวิทยาลัยที่จะเป็นประตูสู่เสรีภาพแห่งความคิดทางการศึกษาของสังคมไทย โดยตั้งอยู่ที่อาคาร 60 ปี ธรรมศาสตร์ เปิดให้บริการอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 27 มิถุนายน พ.ศ. 2541 ในโอกาสครบรอบ 64 ปี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เป็นห้องสมุดใต้ดินแห่งแรกในประเทศไทย

ตลอดเวลาเกือบ 20 ปีที่ผ่านมา หอสมุดปรีดี พนมยงค์ได้พัฒนาในด้านต่างๆ มากมาย เช่น การให้บริการด้วยเทคโนโลยีห้องสมุดที่ทันสมัย ทั้งในเรื่องระบบห้องสมุดอัตโนมัติ การใช้ประตูอัตโนมัติ บริการยืม-คืนหนังสือด้วยตนเอง การปรับปรุงกายภาพและสิ่งแวดล้อมเพื่อส่งเสริมบรรยากาศแห่งการเรียนรู้ จนได้รับการจัดอันดับจากนิตยสาร BK Magazineเป็น 1 ใน 10 ห้องสมุดในกรุงเทพมหานครที่น่าเข้าใช้และมาเยี่ยมชม ความโดดเด่นของ หอสมุดปรีดี พนมยงค์ มิใช่แต่เพียงเป็นหอสมุดใต้ดินเท่านั้น แต่เป็นห้องสมุดที่รวบรวมหนังสือ ตำรา และทรัพยากรต่างๆ ทางด้านสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ที่ดีที่สุดแห่งหนึ่งของไทย

นอกจากนี้ หอสมุดปรีดีฯ ยังมีห้องนิทรรศการบุคคลสำคัญของมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ที่น่าสนใจ ได้แก่

ห้องอนุสรณ์ 100 ปี ปรีดี พนมยงค์ จัดแสดงหนังสือและผลงานของอาจารย์ปรีดี พนมยงค์ รวมทั้งการแสดงนิทานภาพเรื่อง “เรือกับรั้ว” ผลงานภาพโดยอาจารย์เทพศิริ สุขโสภา เรื่องราวที่ถ่ายทอดในนิทานนั้นได้แรงบันดาลใจมาจากอาจารย์ปรีดี พนมยงค์  ห้องอนุสรณ์ 100 ปี ปรีดีฯ ตั้งอยู่บริเวณชั้นใต้ดิน 1 (U1) ติดกับประตูเข้า-ออกอัตโนมัติ

มุมป๋วย เพื่ออุษาคเนย์และอาเซียน จัดแสดงนิทรรศการประวัติอาจารย์ป๋วย อึ๊งภากรณ์ พร้อมกับรวบรวมหนังสือวิชาการด้านต่างๆ ของกลุ่มประเทศเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มาไว้เป็นพิเศษให้ผู้สนใจศึกษาข้อมูล ตั้งอยู่บริเวณชั้นใต้ดิน 1 ติดกับชั้นหนังสืออ้างอิง

ห้องชาญวิทย์ เกษตรศิริ เป็นห้องที่เก็บหนังสือส่วนตัวของอาจารย์ชาญวิทย์ อดีตอธิการบดีมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ที่มอบให้แก่หอสมุดแห่งมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เพื่อผู้ที่สนใจศึกษาชีวิตและผลงานของท่านผ่านหนังสือและตำราวิชาการที่มีหลากหลายประเภท อยู่บริเวณชั้นใต้ดิน 1 (U1) ใกล้กับจุดบริการถ่ายเอกสารของห้องสมุด

ห้องสารนิเทศดนตรีเรวัต พุทธินันทน์ (พี่เต๋อ) ซึ่งได้รับการสนับสนุนจากมูลนิธิเรวัต พุทธินันทน์ และบริษัทจีเอ็มเอ็ม แกรมมี่ จำกัด (มหาชน) ตั้งอยู่ชั้นใต้ดิน 2 (U2)ภายในบริเวณห้องดังกล่าวจะมีการจัดแสดงนิทรรศการผลงานและประวัติของพี่เต๋อ นักร้อง/นักดนตรีที่มีชื่อเสียงของไทย รวมทั้งจัดเป็นพื้นที่ให้บริการสื่อการศึกษา และโสตทัศนวัสดุต่างๆ พร้อมกับห้องกิจกรรมเรวัต พุทธินันทน์ ที่ใช้สำหรับ

จัดกิจกรรมต่างๆ ซึ่งปัจจุบันได้รับความอนุเคราะห์จากอาจารย์ทรงยศ แววหงษ์ ในการจัดกิจกรรม “คุยกับหนัง”ทุกวันพฤหัสบดี และวันเสาร์เว้นเสาร์กับรายการ “เสาร์สะดวก”ซึ่งมีผู้สนใจแวะเวียนเข้ามาร่วมกิจกรรมอย่างต่อเนื่อง

ห้องหนังสือหายาก ซึ่งอยู่บริเวณชั้นใต้ดิน 1 (U1)ติดกับมุมชาญวิทย์ เกษตรศิริ เป็นห้องที่รวบรวมหนังสือหายากของไทย หนังสือต้องห้าม หนังสือเก่า หนังสือที่จัดพิมพ์ในโอกาสพิเศษต่างๆ รวมถึงหนังสืออนุสรณ์งานศพ ซึ่งในขณะนี้มีให้บริการกว่า 3,000 รายการ

หอสมุดปรีดี พนมยงค์ มีพื้นที่ทั้งหมด 11,460 ตารางเมตรแบ่งออกเป็น 3 ชั้น ปัจจุบันมีทรัพยากรสารสนเทศให้บริการกว่า6.5 แสนรายการ ทั้งหนังสือ ตำราวิชาการ วิทยานิพนธ์ รวมทั้งวรรณกรรม นวนิยายและสื่อบันเทิงคดี มีพื้นที่นั่งอ่านพร้อมให้บริการแก่ผู้ใช้ 1,291 ที่นั่ง โดยเปิดให้บริการทุกวันยกเว้นวันหยุดราชการ วันจันทร์-ศุกร์ เปิดให้บริการตั้งแต่ 08.00-21.30 น.วันเสาร์-อาทิตย์ เปิดบริการตั้งแต่เวลา 09.00-21.30 น. บุคคลทั่วไปคิดค่าเข้าใช้บริการ 20 บาทต่อวัน