2 ก.ย.59 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ได้รับแจ้งจากชาวบ้านร่องแก้ว ต.นานวล อ.สนม จ.สุรินทร์ ว่าในหมู่บ้านมีสระน้ำกลางทุ่งนา ไม่ห่างจากหมู่บ้าน เป็นสระน้ำขนาดปานกลาง มีน้ำขังอยู่ตลอดเวลา ไม่แห้งแล้ง น้ำในสระน้ำใสสะอาด ไม่มีสารเคมีใดๆ ทำให้มีไข่น้ำสีเขียวเป็นจำนวนมาก หรือมีชื่อเรียกทั่วไปว่าไข่มรกต ชาวอีสานเรียกว่าไข่ผำ เป็นเม็ดเล็กๆ สีเขียวหรือสาหร่ายน้ำจืดชนิดหนึ่ง

ผู้สื่อข่าวรุดลงพื้นที่ตรวจสอบข้อเท็จจริง เมื่อไปถึงพบชาวบ้านได้นำตะกร้าไม่ไผ่ ห่อด้วยผ้าขาวม้าและใช้ตะกร้าที่ห่อด้วยผ้าขาวม้า ตัก แกว่งไปทางซ้ายที ขวาที เม็ดไข่ผำจะเข้ามาติดผ้าขาวม้าที่ห่อตะกร้าไว้เป็นจำนวนมาก ทำให้ความหนาแน่นของเม็ดไข่ผำในสระน้ำ เริ่มเคลื่อนตัวเข้ามาตรงจุดที่มีการตักไข่ผำ

จากนั้นชาวบ้านได้นำไข่ผำที่ห่อด้วยผ้าขาวม้าขึ้นมาจากสระน้ำและทำความสะอาดนำกลับบ้านเพื่อนำมาปรุงเป็นอาหาร จากนั้นใช้ผ้าขาวบางสำหรับกรองน้ำมาตักเม็ดไข่ผำและบีบเอาน้ำจากเม็ดไข่ผำออก เทลงในหม้อที่เตรียมไว้สำหรับหุงต้มเมื่อ นำไข่ผำลงหม้อแล้วก็นำต้นตะไคร้มัดเป็นก้อนลงไปหมักไว้ในไข่ผำที่พร้อมประกอบอาหาร

เมนูที่ชาวบ้านเตรียมประกอบอาหารด้วยไข่ผำ เรียกว่า 'อุไข่ผำ' หรือจะเรียกว่าอบไข่ผำก็ได้ โดยที่หม้ออุไข่ผำ ไม่ต้องใส่น้ำลงไปแต่อย่างใด เมื่อนำไข่ผำลงหม้อและใส่ต้นตะไคร้หมักไว้แล้ว จากนั้นก็ตำพริก หอมแดง กระเทียม ใส่เกลือนิดหน่อย มาตำให้ละเอียดแล้วใส่ลงไปในหม้อและเด็ดใบกระเพราใส่ลงไป แล้วก็คนคลุกเคล้าเครื่องเทศเหล่านี้ให้เข้ากันดี จากนั้นก็นำหม้ออุไข่ผำไปตั้งบนเตาร้อนๆ ปิดฝาหม้อ ใช้เวลาสัก 10 นาที  เมื่อไขผำสุกแล้วก็จะมีสีซีดลงออกเทาๆนิดหน่อยแสดงว่าสุกแล้ว พร้อมเสิร์ฟเมนูเด็ดรับประทาน

สำหรับไข่ผำ มีการศึกษา พบว่าผำ หรือ ไข่แหน เป็นต้นไม้ขนาดเล็ก มีการขยายพันธุ์อย่างรวดเร็ว สามารถนำมาปลูกเลี้ยงไว้ในพื้นที่มีขนาดเล็กได้ จึงเหมาะแก่การนำมาใช้เป็นอุปกรณ์ในการศึกษา เช่น การศึกษาอิทธิพลของสารที่ควบคุมการขยายพันธุ์ของพืช

ด้านโภชนาการ ผำหรือไข่แหน เป็นอาหารของสัตว์น้ำและสัตว์ปีกหลายชนิด นอกจากนี้ ไข่แหนยังมีแคลเซียมและเบต้าแคโรทีนสูงมาก คนในภาคเหนือ และภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย ยังได้นำผำหรือไข่แหนมาประกอบเป็นอาหารอีกด้วย ผำหรือไข่แหนมีสารพิษต้านฤทธิ์สารอาหาร จึงต้องนำผำหรือไข่แหนมาทำให้สุกก่อนรับประทาน