นักวิชาการชี้อย่าโยนบาปให้แพะ ยัน‘เผาป่าล่าเห็ด’ต้นเหตุไฟป่า ไม่มีจริง
8 เม.ย.62 นายไชยณรงค์ เศรษฐเชื้อ อาจารย์สาขาวิชาการพัฒนาชุมชน ภาควิชาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา คณะสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊คส่วนตัว “Chainarong Setthachua” กล่าวถึงกระแสสังคมที่โจมตีชาวบ้านว่าเป็นผู้เผาป่าเพื่อหา “เห็ดถอบ” จนทำให้เกิดวิกฤติหมอกควัน ว่า เป็นความเข้าใจที่ถูกจริงหรือ? และอยากให้พิจารณาปัจจัยอื่นด้วย เช่น การลงทุนทำเกษตรของทุนใหญ่ในประเทศเพื่อนบ้าน รวมถึงการเผาเพื่อหางบประมาณ เผาเพื่อกลั่นแกล้งกัน ดังนี้
“อย่าโยนบาปให้แพะ..บ่อยครั้งที่เกิดวิกฤตสิ่งแวดล้อม พวกคนเมืองก็จะชี้นิ้วไปที่ชาวบ้าน คนยากคนจนทันทีว่าเป็นต้นเหตุ เช่นเดียวกับการเกิดไฟป่าในปีนี้ที่ชี้นิ้วว่าชาวบ้านเผาป่าเพื่อหาเห็ด ถึงขั้นโพสต์แบนเห็ดถอบและเรียกว่าเห็ดนรก อย่าเก็บ เช่าซื้อ อย่าขาย อย่ากิน”
“ผมไม่รู้ว่าทัศนะแบบนี้มาจากไหน หรือว่าอาจเห็นว่าเห็ดถอบสีคล้ำๆ ดำๆ เหมือนถูกไฟไหม้หรือเปล่า เลยจินตนาการว่าชาวบ้านเผาป่าเพื่อหาเห็ดถอบ จากที่ผมลงสนาม ชาวบ้านที่ชัยภูมิบอกกับผมว่าชาวบ้านไม่เผาป่าเพื่อหาเห็ดหรอกครับ เพราะการเผาป่าจะทำให้ใบไม้ที่เป็นแหล่งเพาะเห็ดเมื่อฝนมาถูกทำลาย และเห็ดจะไม่โต ชาวบ้านจึงชอบป่าที่มีใบไม้ทับถมมากกว่า”
“ส่วนที่กล่าวหาว่าเผาป่าเพื่อให้หาเห็ดได้ง่ายขึ้น ผมก็ไม่รู้ว่าเอามาจากไหน เพราะชาวบ้านที่เก็บเห็ดเขามีความรู้ท้องถิ่นว่าฤดูไหน ที่ไหน มีเห็ดอะไร ชาวบ้านบางที่เช่นที่ป่าแม่ยมจะมีความรู้เรื่องเห็ดที่ลึกซึ้งมาก รู้ว่าหากลมพัดมาแบบไหน จะมีเห็ดลมออก และก็รู้ด้วยว่าเห็ดลมจะเกิดตรงไหน เดินไปก็เก็บได้ทันทีไม่มีพลาด กรณีเห็ดถอบก็เช่นกัน ชาวบ้านหลายที่ในภาคอีสานและภาคเหนือระบุว่าหากปีไหนมีลูกเห็บตกมาก เห็ดถอบจะออกมากเพราะพื้นดินจะเย็น หากไม่มีลูกเห็บตก เห็ดถอบก็จะออกน้อย ความรู้นี้สืบทอดมาหลายชั่วอายุคน”
“การชี้นิ้วด่าชาวบ้านว่าเป็นสาเหตุไฟป่าจากการอธิบายโดยหยิบยกวิถีชีวิตแต่ผิวเผินมันง่ายมากครับ และยากที่ชาวบ้านจะตอบโต้เพราะชาวบ้านไม่ได้มีสื่อ หรือพูดได้แต่เสียงไม่ดัง ขณะเดียวกัน ปัญหาไฟป่าก็ไม่ค่อยถูกพิจารณาในมิติเศรษฐกิจการเมือง เช่น การเผาเอางบ การเผากลั่นแกล้ง การเผาจากนโยบายการปลูกพืชเชิงเดี่ยวเพื่อผลิตวัตถุดิบให้กับอุตสาหกรรม โดยเฉพาะอ้อยและข้าวโพด และการเผาที่เป็นปัญหาข้ามพรมแดน เช่น ทุนจีนเผาป่าเพื่อปลูกล้วยหอมในลาว หรือทุนไทยข้ามแดนไปส่งเสริมการปลูกข้าวโพดในพม่าเพื่อส่งออกไปจีน”
“มันมักง่ายและหยาบคายมากครับที่ชี้นิ้วด่าชาวบ้าน แต่ไม่แตะต้องตอใหญ่ เช่น รัฐและทุน”
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
+ เผาป่าล่างบ! นักวิชาการย้อนประวัติศาสตร์ 'ไฟป่า'ซับซ้อนกว่าที่คิด
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี