เปิดนิยามอันตราย‘ซูเปอร์สเปรดเดอร์’แพร่โควิด ‘เสี่ยหนู’วอนหยุด‘โปรไฟไหม้’

26 กุมภาพันธ์ 2563 ที่กระทรวงสาธารณสุข จ.นนทบุรี นายอนุทิน ชาญวีรกูล รองนายกรัฐมนตรีและรมว.สาธารณสุข พร้อมด้วยนายสาธิต ปิตุเตชะ รมช.สาธารณสุข พร้อมด้วยผู้บริหารระดับสูงกระทรวงฯ ร่วมแถลงข่าวความคืบหน้าสถานการณ์โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ประจำวันนี้ (อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง : สธ.ยันไทยยังอยู่ระดับ2 หลังพบติด'โควิด-19'เพิ่ม วอนอย่าเที่ยวตปท.)

นพ.สุขุม กาญจนพิมาย ปลัดกระทรวงสาธารณสุข กล่าวช่วงหนึ่งในการแถลงข่าวว่า วันนี้ผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการทั้ง 2 แห่งของกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย พบผู้ป่วยโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 เพิ่ม 3 รายมาจากครอบครัวเดียวกัน โดยเป็นชายไทยอายุ 65 ปี ซึ่งมีประวัติไปเที่ยวเมืองฮอกไกโด ประเทศญี่ปุ่น และได้เข้ามารับการรักษาที่โรงพยาบาลเอกชน เมื่อวันที่ 23 กุมภาพันธ์ ที่ผ่านมา ซึ่งภายหลังมีอาการไข้ ไอ เป็นเวลา 3 วันแล้ว ทำให้แพทย์วินิจฉัยว่าปอดบวมอักเสบ ส่วนภรรยากลับมาจากญี่ปุ่นแล้ว 3 วันจึงมีอาการไข้ ก็ได้ไปพบแพทย์ในวันแรกที่มีอาการไอ น้ำมูก จึงทำให้ป่วยไม่มาก ขณะที่หลานชายอายุ 8 ปี ติดเชื้อจากการสัมผัสใกล้ชิดกับปู่-ย่า แต่ป่วยเล็กน้อย

“ผู้ป่วยอายุ 65 ปี ยังไม่เป็นซูเปอร์สเปรดเดอร์ เนื่องจากกลับมาแล้วยังไม่ได้เดินทางไปไหน อยู่แต่ในบ้าน นอกจากเดินทางไปโรงพยาบาลเมื่อมีอาการป่วย เจ้าหน้าที่สาธารณสุขได้ติดตามผู้ในข่ายสัมผัสผู้ป่วย รวมทั้งผู้ร่วมทริปกับ 2 ปู่-ย่า และทุกคนบนเครื่องบิน ตอนนี้ติดตามคนสัมผัสสูงได้แล้ว รวมถึงคนร่วมเที่ยวบิน ซึ่งมีเจ้าหน้าที่บีแคร์ที่ดูแลคนป่วยประมาณ 40 คน นักเรียนร่วมห้องกับหลาน 50 คน รวมทั้งผู้โดยสารในเครื่องบินลำดังกล่าว ซึ่งเจ้าหน้าที่จะติดต่อทุกคนเป็นเวลา 14 วันเพื่อติดตามอาการ

อย่างไรก็ตาม ขณะนี้ทุกคนยังอาการปกติ แม้ขณะนี้ประเทศไทยจะมีผู้ป่วยเพิ่มขึ้น 3 คน แต่ยืนยันว่าสถานการณ์ผู้ติดเชื้อไวรัสโควิด-19 ไทยยังอยู่ในระยะที่ 2 เพราะยังไม่เกิดระบาดในประเทศ ไม่มีผู้ป่วย Super Spreader เพราะผู้ที่ติดเชื้อมีต้นกำเนิดจากต่างประเทศ(Index case) ตอนนี้ติดตามคนสัมผัสสูงได้แล้ว รวมถึงคนร่วมเที่ยวบิน

ด้านนายอนุทิน กล่าวถึงกรณีบีแคร์ ว่า ต้องตำหนิชายสูงอายุไทยที่กลับจากฮอกไกโดแล้วป่วยไวรัสโควิด-19 ที่ไม่ยอมทำตามคำแนะนำ ปกปิดไม่ยอมทำตามขั้นตอนการควบคุมโรค หากเราไม่เจอก่อนจะมีโอกาสเป็นซูเปอร์สเปรดเดอร์(Super Spreader) หรือคนที่มีความสามารถในการแพร่โรคได้จำนวนมากได้ ที่ผ่านมา เราเห็นมนุษย์ป้าที่เกาหลี แล้วเราก็ไม่อยากมีมนุษย์ปู่ เรื่องนี้ต้องพูดกันตรงๆ ไม่ต้องมาเกรงใจกัน ทำให้คนเดือดร้อนต้องติดตามตรวจคนอีกเป็นร้อย ทั้งคนที่รพ. และโรงเรียนของหลาน เราไม่ปิดข่าว ตอนนี้เรามีประวัติทุกคนหมดแล้ว ทั้งลูกเรือ และผู้โดยสารในเครื่องบิน

“ขอวิงวอนสายการบินหยุดออกตั๋วราคาถูก ส่วนคนที่ไปเที่ยวก็มีความเสี่ยงมากมาย หากติดเชื้อกลับมาจะต้องเสียค่ารักษา เสียโอกาสมหาศาล และอาจจะกลายเป็นการเที่ยวครั้งสุดท้ายก็ได้ ขอให้ไทยเที่ยวไทย เงินหมุนสะพัดในประเทศไทย เพื่อช่วยเพื่อนร่วมชาติ ช่วยเศรษฐกิจไทยด้วย  แทนที่จะบ่นว่าต่างชาติไม่มาเที่ยวไทย แต่เรากลับจะยังออกไปเที่ยวเมืองนอกอีก เรื่องนี้ต้องร่วมมือกันทุกฝ่าย ไม่ใช่ให้ฝ่ายสาธารณสุขไล่เก็บอย่างเดียว อย่าทำเป็นไม่รู้สึกรู้สา อย่าคิดว่าตัวเองแข็งแรง ยืนยันแม้มี 3 รายนี้ แต่เรายังอยู่ระดับ 2 ไม่ใช่ระดับ 3 เรายังไม่มีผู้ป่วยซูเปอร์สเปรดเดอร์ ผู้ป่วยล่าสุดไม่ได้เดินทางไปไหน ขอย้ำว่าต้องแจ้งการเดินทางด้วยความเป็นจริง หากไม่แจ้งจะทำให้คนใกล้ชิด คนที่รักเสี่ยงที่สุดเหมือนรายนี้ ซึ่งถ้าตามประกาศโรคอันตรายจะต้องแจ้งภายใน 3 ชั่วโมง” นายอนุทิน กล่าว

นายอนุทิน ยังกล่าวถึงกรณีที่คณะกรรมการโรคติดต่อแห่งชาติ มีมติให้มีการประกาศให้โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 เป็นโรคติดต่ออันตราย ตาม พ.ร.บ.โรคติดต่อ พ.ศ.2558 เพื่อตัดไฟแต่ต้นลม เพื่อให้บุคลากรเปลี่ยนสภาพจากเจ้าหน้าที่ เป็นเจ้าพนักงาน ทำงานโดยมีกฎหมายรองรับ สามารถปฏิบัติการหลายเรื่องโดยไม่ต้องผ่านกระบวนการตามปกติ ข้อจำกัดหลายอย่างจะถูกยกเว้นได้ เช่นยารักษาโรค คาดภายในบ่ายวันนี้ร่างประกาศฯ นี้จะแล้วเสร็จ ตนพร้อมลงนามและประกาศในราชกิจจานุเบกษาซึ่งอาจจะต้องใช้เวลา 2-3 วันจึงประกาศใช้

นายอนุทิน ยังกล่าวถึงกรณีที่มีผู้อยู่ในเรือไดมอนด์ปริ๊นเซส จำนวน  2 ราย เข้ามาไทยต้องการจะเดินทางไปเที่ยวเชียงใหม่นั้น  ซึ่งจริงๆแล้ว สายการบินไม่ควรให้ขึ้นเครื่องมาแต่แรก ควรกักตัว 14 วัน เราห้ามไม่ได้ ถ้าหากไม่มีกฎหมายพ.ร.บ.โรคติดต่อ ก็เหนื่อย อย่างไรก็ตาม เจรจากับเขาเป็นที่เข้าใจกันและยอมที่จะเดินทางกลับประเทศญี่ปุ่น แต่พิสูจน์ได้ว่าความสามารถในการคัดแยกคนไข้ยังมีประสิทธิภาพ ทั้ง 2 ราย ได้รับการสื่อสารที่ดีพร้อมเข้าใจ และบอกว่าหากหายแล้วจะกลับมาเที่ยวเมืองไทยใหม่ เมื่อส่งกลับใหม่มีการนั่งพื้นที่จัดให้พิเศษ เลี่ยงการสัมผัสคนอื่นๆให้มากที่สุด

ขณะที่ นายสาธิต กล่าวว่า ตอนนี้มีแพคเกจเดินทางราคาถูก แต่ถึงจะถูกอย่างไร ก็ขอว่าอย่าเพิ่งเดินทางไป เพราะโอกาสเสี่ยงมากที่จะทำให้เกิดการติดเชื้อและแพร่ระบาดเชื้อในประเทศ นอกจากนี้ เมื่อไปไปอยู่ที่มีความเสี่ยง คนหนาแน่น ก็ให้ปฏิบัติตามคำแนะนำอย่างเคร่งครัดเพื่อตัวท่านเองเป็นสำคัญและประเทศ

ทางด้าน นพ.ธนรักษ์ ผลิพัฒน์ รองธิบดีกรมควบคุมโรค กล่าวว่า นิยามของคำว่า “สเปรดเดอร์” นั้นคน 1 คน ที่สามารถแพร่ระบาดโรคไปยังผู้อื่นได้อีกมากกว่า 2 คน ขณะที่คนที่เป็น “ซูเปอร์สเปรดเดอร์” ก็จะเป็นบุคคลที่แพร่ระบาดเชื้อติดต่อไปยังคนอื่นได้มากกว่าสเปรดเดอร์หลายเท่า โดยคนดังกล่าว 1 คน จะแพร่การติดเชื้อต่อได้ 10-20 คน อย่างไรก็ตาม ตอนนี้ผู้ป่วยติดเชื้อไวรัสโควิด -19 ยังเป็นผู้ป่วยนำเข้า

ขณะสถานการณ์ทั่วโลกใน 38 ประเทศ ข้อมูลตั้งแต่ 5 มกราคม – 26 กุมภาพันธ์ 2563 (07.00 น.) พบผู้ป่วยยืนยันติดเชื้อจำนวน 80,427 ราย เสียชีวิต 2,712 ราย ส่วนประเทศจีนพบผู้ป่วย 77,666 ราย เสียชีวิต 2,664 ราย