โครงการร่วมใจแก้จนชุมชนชาติพันธุ์ สหกรณ์พัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงพบพระ จำกัด จังหวัดตาก 1 ใน 4 ผลงานที่ผ่านการคัดเลือกเข้ารับรางวัลเลิศรัฐ ระดับดีส่งเสริมการปลูกพืชเมืองหนาว ทำเกษตรแบบปลอดภัยมาตรฐาน GAP ลดใช้สารเคมี ทำให้ชาวบ้านมีรายได้เพิ่ม ลดหนี้สิน บริหารจัดการคนอยู่ร่วมกับป่าได้อย่างเกื้อกูล และเป็นต้นแบบขยายผลไปยังพื้นที่ใกล้เคียง
นายวิศิษฐ์ ศรีสุวรรณ์ อธิบดีกรมส่งเสริมสหกรณ์ เปิดเผยว่า การส่งผลงานเข้าประกวดเพื่อขอรับรางวัลเลิศรัฐ ถือเป็นช่องทางหนึ่งที่จะสร้างหรือกระตุ้นให้หน่วยงาน
เกิดการพัฒนาการให้บริการ การบริหารราชการแบบมีส่วนร่วม ซึ่งกรมฯ มีนโยบายให้ทุกหน่วยงานในสังกัด คัดเลือกผลงานที่ปฏิบัติและมีความโดดเด่น มีผลสำเร็จ
ของงานที่เป็นรูปธรรม เข้าประกวด อย่างน้อยหน่วยงานละ 1 เรื่อง
สำหรับ “โครงการร่วมใจแก้จน ชุมชนชาติพันธุ์ สหกรณ์พัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงพบพระ จำกัด” ที่กรมฯ ส่งเข้าประกวด มีจุดต้นเริ่มจากปัญหาของชุมชนชาติพันธุ์ซึ่งใช้วิถีชีวิตแบบชนเผ่า มีความเกี่ยวพันกับยาเสพติด เกิดปัญหาเชื่อมโยงต่อความมั่นคงชายแดน และทำกินด้วยการบุกรุกป่า ทำไร่เลื่อนลอย ทำการเกษตรแบบใช้สารเคมีและปลูกพืชเชิงเดี่ยว แม้ต่อมาจะมีการปลูกพืชแบบเกษตรพันธสัญญา แต่ต้นทุนก็ยังสูง ถูกกดราคา และผูกขาดจากนายทุน เกษตรกรไม่มีทางเลือกมากนัก ทำให้รายได้ไม่เพียงพอ เกิดหนี้สินพอกพูน สำนักงานสหกรณ์จังหวัดตาก ได้เล็งเห็นปัญหาดังกล่าว จึงผลักดันให้ชุมชนร่วมกันวิเคราะห์ถึงปัญหา เพื่อหาทางออก โดยรวมกลุ่มเป็นสหกรณ์ พร้อมกับนำแนวคิดการบริหารราชการแบบมีส่วนร่วมมาใช้อย่างเต็มรูปแบบ สำนักงานสหกรณ์จังหวัดตากเป็นผู้ส่งเสริม สนับสนุน ประสานและอำนวยความสะดวก สนับสนุนองค์ความรู้ งบประมาณและบุคลากรในการขับเคลื่อนโครงการฯ ร่วมกับหน่วยงานต่างๆ จนทำให้สมาชิกปรับเปลี่ยนแนวความคิดการทำการเกษตรเชิงเดี่ยว เรียนรู้การทำการเกษตรที่ถูกวิธีจัดหาตลาดรองรับที่แน่นอน ส่งผลให้สมาชิกมีรายได้ ทำให้มีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น
“โครงการร่วมใจแก้จน ชุมชนชาติพันธุ์ สหกรณ์พัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงพบพระ จำกัด ถูกยกให้เป็นต้นแบบในการแก้ไขปัญหาความยากจน พร้อมทั้งขยายผลไปสู่ชุมชนในพื้นที่ใกล้เคียง เนื่องด้วยมีการนำศักยภาพในชุมชนมาสร้างรายได้ผ่านสหกรณ์อย่างยั่งยืน โดยยังคงไว้ซึ่งสังคมและวัฒนธรรมท้องถิ่น การรวมกลุ่มจัดตั้งสหกรณ์เพื่อเป็นศูนย์กลางในการแก้ไขปัญหาให้กับชาวบ้าน ก่อให้เกิดการแลกเปลี่ยนเรียนรู้และการถ่ายทอดแนวคิดเกี่ยวกับการทำเกษตรผสมผสานและเกษตรอินทรีย์ เป็นการทำเกษตรแบบยั่งยืนส่งผลต่อรายได้ที่มั่นคงของเกษตรกร ปลดวงจรหนี้ และยกระดับคุณภาพชีวิต ควบคู่กับการดำรงอยู่ตามวิถีชีวิตที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม จึงถือเป็นสหกรณ์ต้นแบบในการแก้ไขปัญหาความยากจนผ่านการมีส่วนร่วมของชุมชนและสังคม จนอาจกล่าวได้ว่า แก้จนได้อย่างแท้จริง” อธิบดีกรมส่งเสริมสหกรณ์ กล่าว
นายนิรันดร์ มูลธิดา สหกรณ์จังหวัดตาก เปิดเผยว่า ในพื้นที่ดังกล่าว ประกอบด้วยกลุ่มชาติพันธุ์ 4 ชนเผ่า คือ จีนฮ่อ ม้ง ลีซอ และกะเหรี่ยง มีการทำเกษตรในรูปแบบที่ค่อนข้างผิดวิธี ไม่มีการรวมกลุ่มกัน ต่างคนต่างทำ ทำให้ไม่มีอำนาจต่อรองราคากับพ่อค้าได้ ทำให้ปัญหาความยากจนทวีความรุนแรงยิ่งขึ้น
ในปี พ.ศ. 2558 สำนักงานสหกรณ์จังหวัดตาก จึงได้ร่วมกับสถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง (องค์การมหาชน) ผลักดันให้มีการแก้ไขปัญหาดังกล่าว กระทั่งเกิดการจัดตั้งเป็นสหกรณ์ผู้ปลูกเฮมพ์พบพระ จำกัดส่งเสริมและพัฒนาพืชเศรษฐกิจที่มีบทบาทต่อการดำรงชีวิตและวัฒนธรรมของชุมชนอย่างกัญชงหรือเฮมพ์ ให้เป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆ เพื่อเพิ่มมูลค่า ต่อมาจึงได้ส่งเสริมให้สมาชิกปลูกพืชชนิดต่างๆ และต่อมาในปี พ.ศ.2561 ได้เปลี่ยนชื่อเป็น สหกรณ์พัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงพบพระ จำกัด
ด้านนางสินีนาถ อ่อนนวลผู้อำนวยการกลุ่มจัดตั้งและส่งเสริมสหกรณ์ สำนักงานสหกรณ์จังหวัดตาก กล่าวเพิ่มเติมว่า สำนักงานสหกรณ์จังหวัดตาก ทำหน้าที่เชื่อมประสานทั้งภาครัฐ เอกชนและชุมชน โดยเฉพาะสถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง (องค์การมหาชน) ทำงานอย่างมีกระบวนการที่ชัดเจนเป็นขั้นตอน โดยเริ่มจากให้ปรับเปลี่ยนวิธีทำเกษตรกรรม เลือกปลูกพืชให้เหมาะสมกับสภาพของพื้นที่ ปลูกพืชแบบทำน้อยได้มาก เลี้ยงสัตว์เพื่อสร้างรายได้และบริโภคในครัวเรือน จากนั้นให้ชาวชุมชนเข้ามามีส่วนร่วมในการแก้ไขปัญหา และเข้ามาร่วมทำกิจกรรมกับสหกรณ์ เช่น การเพิ่มพื้นที่ป่าในชุมชน เน้นการอนุรักษ์ป่าต้นน้ำ จนเกิดเป็นการทำงานในลักษณะของภาคีเครือข่าย
นายทรงพล อาชาวัฒนกุล ประธานกรรมการสหกรณ์พัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงพบพระ จำกัด เปิดเผยว่า ระบบสหกรณ์ทำให้ทุกคนในชุมชนได้ร่วมกันแสดงความคิดเห็นเพื่อแก้ไขปัญหาต่างๆโดยมีกรมส่งเสริมสหกรณ์เข้ามาเป็นพี่เลี้ยงช่วยวางแผนการดำเนินงานในรูปแบบสหกรณ์ ช่วยวางแผนการผลิตสินค้าและการตลาด ซึ่งเป็นสินค้าอินทรีย์ ไม่มีการใช้สารเคมี ทำให้สหกรณ์ฯ สามารถไปต่อรองราคากับพ่อค้าให้มีราคาสูงขึ้นกว่าราคาตลาดทั่วไปได้
ณ วันนี้ สหกรณ์พัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงพบพระ จำกัด เป็นเสมือนศูนย์กลางของชุมชนในตำบลคีรีราษฎร์และตำบลรวมไทยพัฒนา เป็นต้นแบบในการขับเคลื่อนการแก้ไขปัญหาความยากจน ควบคู่ไปกับวิถีชีวิตที่เป็นมิตรกับผืนป่าอย่างยั่งยืน
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี