ชุมชนบ้านทัพคล้าย ตำบลทัพหลวงอำเภอบ้านไร่ จังหวัดอุทัยธานี เป็นชุมชนหนึ่งที่ยังคงสืบสานวัฒนธรรมการทอผ้าแบบไทขาว ที่มีอัตลักษณ์โดดเด่นบ่งบอกถึงความเป็นไทขาวหรือลาวพุทธ สืบทอดกันมาจากบรรพบุรุษตั้งแต่ครั้งถูกกวาดต้อนมาจากนครหลวงพระบาง นครเวียงจันทน์ประเทศลาวในสมัยกรุงธนบุรีตอนปลายและมายังประเทศไทย จากอดีตถึงปัจจุบันการทอผ้าได้ถูกถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่นมาหลายชั่วอายุคน ยาวนานกว่า 200 ปีโดยยังคงเอกลักษณ์ลวดลายผ้าทอโบราณที่เสมือนเป็นการเล่าเรื่องราวต่างๆ บนลายผ้า เช่น ลายนาคลายสอยสา ลายบัวเคีย ลายทางเกวียน ลายหัวช้าง ลายเอี้ยตุ้ม เป็นต้น

กัญญา เพ็งอุ่น ประธานกลุ่มทอผ้าบ้านทุ่งนา สังกัดสหกรณ์การเกษตรบ้านทัพคล้าย จำกัด อ.บ้านไร่ จ.อุทัยธานี เล่าว่าในสมัยก่อนผู้หญิงต้องทอผ้าห่มให้เป็นเพื่อใช้เอง และไว้รับไหว้พ่อแม่ของฝ่ายชายเมื่อมีการแต่งงาน เพื่อแสดงให้เห็นถึงการเป็นผู้หญิงที่ดี มีความละเอียด มีความสามารถ พร้อมที่จะมีครอบครัวแล้ว ซึ่งนอกจากจะเป็นผ้าทอเพื่อใช้สอยและเป็นผ้าทอตามประเพณีการเลือกคู่แล้ว การทอผ้ายังมีบทบาทในทางพุทธศาสนาอีกด้วย “งานจุลกฐิน” เป็นประเพณีประจำปีของชุมชนบ้านทัพคล้าย ชาวบ้านจะรวมตัวช่วยกันทอ ธุงหรือธงประดับวัด ด้วยลวดลายที่บันทึกเรื่องราวในชุมชนไว้บอกเล่าให้คนรุ่นหลังได้รู้ รวมถึงทอจีวรหรือสบง เพื่อถวายแด่พระสงฆ์

การทอผ้าของชุมชนบ้านทัพคล้ายไม่เพียงเป็นวิถีชีวิตของคนที่นี่ ยังเป็นอาชีพที่สร้างรายได้ให้กับคนในชุมชน ซึ่งจุดเด่นของสินค้าจากผ้าทอลาวเวียง คือ ลวดลายและขั้นตอนการผลิตที่ยังคงความถูกต้องตามประเพณีดั้งเดิมรวมถึงความประณีตในการทอ ที่ทำให้ผ้าทอนั้นทนทานในการใช้งานและในทุกขั้นตอนการผลิตยังมาจากธรรมชาติอีกด้วย

“สินค้าจากชุมชนทัพคล้ายจะพยายามรักษาไว้เรื่องความถูกต้องของลายผ้า ของใช้แต่ละประเภทมันก็มีลายของมัน เช่น ลายสำหรับผ้าถุง ลายสำหรับผ้าห่มจะแตกต่างกันเราจะไม่นำมาใช้ปนกัน เพื่อคงไว้ซึ่งความเชื่อของปู่ย่าตายายของเราด้วย นอกจากนี้ สินค้าทุกชิ้นจะมีลวดลายที่สวยงามและประณีต มีลวดลายใหม่ๆ ซึ่งจะทำตามออเดอร์เท่านั้น” คุณกัญญา กล่าวย้ำ

ผลิตภัณฑ์ผ้าทอของชุมชนทัพคล้ายมีหลากหลาย อาทิผ้าถุง ย่าม ผ้าคลุมไหล่ ผ้าขาวม้า ไปจนถึงผ้าแขวนตกแต่งผนัง สนนราคาตั้งแต่ 200-7,000 บาท ซึ่งตอบโจทย์สำหรับลูกค้าที่รักผ้าทอโบราณที่มีเอกลักษณ์เฉพาะถิ่นท่านใดสนใจสามารถแวะไปเลือกซื้อสินค้าได้ที่ชุมชนบ้านทัพคล้าย ต.ทัพหลวง อ.บ้านไร่ จ.อุทัยธานี หรือติดต่อสอบถามเพิ่มเติมได้ที่ คุณกัญญา เพ็งอุ่น ประธานกลุ่มทอผ้าบ้านทุ่งนา เบอร์โทรศัพท์ 08-9679-7234