สาธารณสุขจังหวัดลำปางประกาศนโยบายไม่กินหวานทั้งจังหวัด เน้นทุกภาคส่วน ร่วมรณรงค์ลดการบริโภคหวาน ขณะที่เครือข่ายเด็กไทยไม่กินหวานเผยว่า มีร้านกาแฟเมืองลำปาง 745 ร้าน เข้าร่วมโครงการ “หวานน้อยสั่งได้” ลูกค้ากว่า 60% กินหวานลดลงชี้เจ้าของร้านทำหน้าที่เป็นสื่อบุคคล สื่อสารความรู้สุขภาพแก่ชุมชนได้ดี

นพ.ประเสริฐ กิจสุวรรณรัตน์ นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดลำปาง เปิดเผยว่า จากข้อมูลสำคัญของจังหวัดลำปาง พบว่ามีเด็กอ้วนประมาณ 10 เปอร์เซ็นต์ เด็กผอมประมาณ 7 เปอร์เซ็นต์ ขณะเดียวกัน ในเด็กเล็กยังพบปัญหาสุขภาพในช่องปาก เช่น ฟันผุ ส่วนวัยผู้ใหญ่คนลำปางเกือบ 50 เปอร์เซ็นต์ มีดัชนีมวลกายสูงเกินกว่าค่าที่ควรจะเป็น คือเกินกว่า 25 และด้วยยุทธศาสตร์และนโยบายของจังหวัดลำปางที่มุ่งดูแลสุขภาพตามกลุ่มวัย ดังนั้น จึงเน้นไปที่การสร้างความรอบรู้ทางสุขภาพ คือให้พี่น้องประชาชนชาวลำปางอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่เอื้อต่อสุขภาพ มีความรู้ความเข้าใจและนำไปสู่การปฏิบัติ แล้วบอกต่อได้ นี่คือประเด็นสำคัญ เป็นหัวใจของนโยบาย ซึ่งสิ่งที่มุ่งเน้นในขณะนี้ คือ การกินหวาน ซึ่งเป็นที่ทราบกันดีว่าจะทำให้เกิดภาวะอ้วน เกิดปัญหาการสะสมของแบคทีเรียในช่องปาก นำไปสู่ปัญหาฟันผุได้

นพ.ประเสริฐ ย้ำถึงนโยบายไม่กินหวานของจังหวัดลำปางว่า นี่คือนโยบายของจังหวัดในทุกระดับไม่ใช่เฉพาะของสาธารณสุข และได้เน้นที่การมีส่วนร่วมของผู้ที่มีส่วนได้ส่วนเสียในทุกภาคส่วน ทั้งราชการ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และภาคประชาชน ให้เข้าร่วมกับจังหวัดในการพยายามเชิญชวนลูกค้าให้บริโภคหวานแต่น้อยๆ ซึ่งแต่ละร้านก็จะมีเมนูให้เลือกและพยายามแนะนำลูกค้าว่าไม่ควรจะกินหวานมากเกินไป

“อยากจะเชิญชวนพี่น้องชาวไทย ถ้าหากมาเที่ยวที่ลำปาง ผมมั่นใจว่าถ้าท่านเข้าร้านกาแฟที่เข้าร่วมโครงการกับเรา ก็จะพบสัญลักษณ์มดตัวน้อยๆ ในการที่จะเชิญชวนให้ไม่กินหวาน ท่านจะได้บริโภคเครื่องดื่มและอาหารว่างเพื่อสุขภาพของท่านเอง” นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดลำปาง กล่าวเชิญ

สำหรับการรณรงค์ลดการบริโภคหวานของจังหวัดลำปางเริ่มมาตั้งแต่ปี 2562 ภายใต้ชื่อ “หวานน้อยสั่งได้” และ “สั่งหวานน้อยร้านนี้ดีต่อใจ” ดำเนินการโดยเครือข่ายเด็กไทยไม่กินหวานและเครือข่ายคนเวียงละกอนกินอ่อนหวาน ซึ่งเป็นการเข้าไปขอความร่วมมือและให้ความรู้แก่ร้านกาแฟในจังหวัดลำปาง เพื่อสื่อสารและสร้างทางเลือกแก่ผู้บริโภคให้ลดการบริโภคหวานลง

ทพญ.ลลนา ถาคำฟู หัวหน้ากลุ่มงานทันตสาธารณสุข สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดลำปาง ในฐานะผู้ประสานงานเครือข่ายเด็กไทยไม่กินหวานจังหวัดลำปาง กล่าวว่า ร้านกาแฟในจังหวัดลำปางมีทั้งหมดประมาณ 1,500 ร้าน ในจำนวนนี้มีร้านเข้าร่วมโครงการ 745 ร้าน กระจายอยู่ทั่วทุกอำเภอ แต่ที่กระจุกตัวหลักๆ คือในเขตอำเภอเมือง โดยร้านค้าที่เข้าร่วมจะได้รับความรู้เกี่ยวกับการบริโภค มีสื่อความรู้ เช่น ป้ายผลเสียของการกินหวานติดในร้าน มีตุ๊กตามดน้อยหน่อยคอยกระตุกเตือนเมื่อสั่งเครื่องดื่มรสหวานจัด และที่สำคัญคือทางโครงการขอความร่วมมือกับร้านที่เข้าร่วมโครงการ ช่วยเก็บข้อมูลเกี่ยวกับลูกค้าที่เข้ามาสั่งเครื่องดื่มด้วย

ผลจากการเก็บข้อมูลเมื่อเวลาผ่านไป 3 เดือน พบว่าก่อนที่แต่ละร้านจะเข้าร่วมโครงการนั้น มีการสั่งเครื่องดื่มหวานน้อยประมาณ 30 เปอร์เซ็นต์ แต่หลังจากมีการสื่อสารประชาสัมพันธ์ ให้ความรู้แต่ลูกค้าแล้ว พบว่ามีคนสั่งหวานน้อยเพิ่มเป็น 60 เปอร์เซ็นต์

“ตอนนี้เราอยากให้เจ้าของร้านพูดให้เรา กระตุ้นให้คนกินหวานน้อยๆ ในขณะที่คุณก็ขายได้ด้วย เช่น เชียร์ให้ลองเมนูใหม่ๆ ที่มีความหอม แต่หวานลดลง หรือ ลองบอกกล่าวกับลูกค้า เช่น ไม่ลองหวานน้อยลงอีกนิดเหรอ คืออยากให้เจ้าของร้านเป็นสื่อบุคคลด้านสุขภาพให้คนในชุมชน เพราะลำพังป้ายหรือสื่อของเครือข่ายที่ติดอยู่ในร้าน ไม่เพียงพอ จึงจำเป็นต้องมีสื่อบุคคลที่มีความเป็นธรรมชาติเข้าไปช่วย” ทพญ.ลลนา กล่าว