ปัญหาเกษตร ที่นี่มีคำตอบ : เทคนิคการขยายพันธุ์หม้อข้าวหม้อแกงด้วยวิธีปักชำ

ถาม  :  ผมปลูกหม้อข้าวหม้อแกงลิงไว้ที่บ้านหลายกระถางซื้อมาจากงานเกษตรแฟร์ เมื่อ 2 ปีก่อน ผมสนใจต้องการขยายพันธุ์ให้มีจำนวนมากขึ้น มีวิธีใดบ้างที่ทำง่ายและได้ผลดี จึงขอความกรุณาช่วยแนะนำวิธีปฏิบัติให้ด้วย ผมขอขอบคุณมา ณ โอกาสนี้ครับ

ด้วยความเคารพอย่างสูง

จากคุณวิทย์   ทองภักดี

เลขที่ 37 หมู่ที่ 4 ต.คลองตะเกรา

อ.ท่าตะเกียบ  จ.ฉะเชิงเทรา 24160

ตอบ  :  คุณวิทย์    ทองภักดี

                หม้อข้าวหม้อแกงลิง (Nepenthes) หรือไม้กินแมลง ก็เรียกกัน การขยายพันธุ์หม้อข้าวหม้อแกงลิง ทำได้ทั้งเพาะเมล็ดและการปักชำ แต่วิธีปักชำเป็นที่นิยมมากกว่า กรณีวิธีเพาะเมล็ดมีปัญหาเนื่องจากบางสายพันธุ์ติดเมล็ดยาก หรือกว่าจะติดเมล็ดต้องใช้เวลาหลายปี  ข้อดีของการปักชำคือ ทำง่ายและโอกาสรอดตายสูง ด้วยหม้อข้าวหม้อแกงลิงมีลำต้นยืดตามความสูง คล้ายกล้วยไม้ฟ้ามุ่ย มีใบแตกออกจากลำต้นไปทางซ้ายและขวาสลับกัน เลือกลำต้นหรือกิ่งที่สมบูรณ์กำลังเติบโตเป็นหนุ่มเป็นสาวเต็มที่ แต่ไม่ควรแก่เกินไปจนเนื้อไม้แข็ง ใช้มีดคมและสะอาดตัดต่ำกว่าใบที่ 4 นับจากยอดลงมา ตัดครั้งเดียวให้ขาดอย่าให้มีรอยช้ำ และห้ามใช้กรรไกรตัดด้วยเหตุผลเดียวกัน นำส่วนที่ตัดออกมาแล้วซอยให้สั้นลงเป็นท่อนๆ มีข้อ 2-3 ข้อ หรือยาวประมาณ 4-5 เซนติเมตร ทารอยแผลที่ต้นและส่วนที่ตัดออกมาด้วยปูนแดง ผึ่งให้แห้งก่อนนำไปปักชำในวัสดุเพาะชำ อาจใช้ขี้เลื่อยหรือขุยมะพร้าวที่สะอาดและใหม่ตามที่หาได้   ใส่ลงในกระถางหรือถุงเพาะชำ ขนาดพอเหมาะ แช่น้ำจนชุ่ม นำขึ้นวางไว้จนสะเด็ดน้ำ ปักท่อนพันธุ์ลงในภาชนะที่ใส่ขุยมะพร้าวหรือขี้เลื่อยลงตอนกลางของกระถางหรือถุงเพาะชำ กดพอแน่น ปักหลักไม้ขนาดเล็ก ผูกเชือกกันกิ่งล้มหรือเอียง แล้วนำเข้ากระโจม หรือถุงพลาสติกขนาดใหญ่ ป้องกันกิ่งพันธุ์คายน้ำออกมามากอาจเหี่ยวเฉาตายเนื่องจากรากยังไม่งอกออกมาดูดน้ำและอาหารได้

                อีกทั้งภายในถุง เมื่อปิดปากถุงแล้วอุณหภูมิภายในจะร้อนกว่าภายนอก จะช่วยกระตุ้นให้เกิดรากและใบอ่อนเร็วขึ้น เก็บถุงอบในโรงเรือน ผูกโยงปากถุงอย่าให้ล้มทับลงมา ใช้เวลา 21-30 วัน กิ่งชำจะผลิใบและงอกรากออกมา จากนั้นจึงเปิดแง้มปากถุงให้กิ่งชำปรับตัวกับสภาพบรรยากาศภายนอกทีละน้อยสัก 1-2 วัน จากนั้นเปิดปากถุงนำกิ่งชำออกมาวางไว้ในร่มรำไรหมั่นดูแลรักษาและรดน้ำอย่างสม่ำเสมอ เมื่อแข็งแรงดีแล้วจึงถ่ายลงปลูกในกระถางที่มีวัสดุปลูก ประกอบด้วย กาบมะพร้าวสับ ขุยมะพร้าว เพอไลต์ แกลบดิน และเปลือกถั่ว อัตรา 3:5:1:1:3 คลุกเคล้าให้เข้ากันหากต้องการให้เจริญเติบโตดีขึ้น ควรใส่ปุ๋ยละลายช้าเพียงเล็กน้อย 2-3 เดือนครั้ง สิ่งสำคัญ หม้อข้าวหม้อแกงลิง ต้องการความชื้นในบรรยายสูงถึง 80 เปอร์เซ็นต์ ดังนั้น จำเป็นต้องเตรียมภาชนะใส่น้ำสะอาดไว้ใกล้ๆ กับหม้อข้าวหม้อแกงลิง พร้อมกำบังลมด้วยซาแรนสีดำด้านข้างของโรงเรือน ส่วนแสงแดดต้องการเพียง 60-80 เปอร์เซ็นต์เพียงเท่านั้น คุณก็สามารถขยายพันธุ์หม้อข้าวหม้อแกงลิง เพิ่มจำนวนได้ตามที่ต้องการ

ต้นข้าว