ยังคงมีการสู้รบอย่างหนักในรัฐคะยาตรงข้ามอำเภอเมืองแม่ฮ่องสอนและอำเภอขุนยวม ส่งผลให้มีผู้อพยพเข้ามาบริเวณชายแดนติดกับไทยกว่า 1,200 คน ด้านเครือข่ายสภาวัฒนธรรมจังหวัดแม่ฮ่องสอน เครือข่ายชาวไตในแม่ฮ่องสอนเปิดรับบริจาคสิ่งของเพื่อช่วยเหลือผู้ลี้ภัยเป็นการด่วน

วันที่ 5 ก.ค.66 นายประเสริฐ ประดิษฐ์ ประธานสภาวัฒนธรรมจังหวัดแม่ฮ่องสอน เปิดเผยว่า จากการสู้รบที่บ้านใหม่ยัวติ๊ดทำให้มีราษฎรชาวกะเหรี่ยงเผ่าปะต่อง (คอยาว) ในหมู่บ้านหนีเข้ามาอาศัยอยู่ที่บ้านห้วยโปงเลา ตรงข้ามช่องทางบ้านน้ำเพียงดิน ต.ผาบ่อง กว่า 100 คนและอีกประมาณ 1,000 คนเป็นชาวคะยาได้พากันหนีไปอาศัยอยู่ที่บ้านใหม่ ดอยยามู ตรงข้ามบ้านแม่ส่วยอู ต.ผาบ่อง สำหรับชาวไทใหญ่ ทหารเมียนมาที่เข้ามาควบคุมหมู่บ้านใหม่ยัวติ๊ด จ.บอลาแคะ รัฐคะยา ได้ทำการคัดแยกราษฎรในหมู่บ้านที่เป็นคนเชื้อสายไทใหญ่กว่า 400 คนให้ไปอาศัยอยู่ที่วัดจำนวน 3 แห่งคือ วัดจองคำ ป๊อกเหนือ, วัดหย่องคำ บ้านหอ และวัดจองหนองแสง ป๊อกตะวันออก ซึ่งจากสถานการณ์สู้รบที่เกิดขึ้นในหมู่บ้านใหม่ยัวติ๊ดของ จ.บอลาแคะ รัฐคะยา

ทำให้ราษฎรในหมู่บ้านดังกล่าว ซึ่งเป็นบ้านพี่เมืองน้องของชาวแม่ฮ่องสอน และเป็นญาติกันกับคนในฝั่งไทยพื้นที่บ้านห้วยเดื่อ ทางเครือข่ายสภาวัฒนธรรมจังหวัดแม่ฮ่องสอน และเครือข่ายชาวไต (ไทใหญ่) ในแม่ฮ่องสอน ขอเปิดรับบริจาคข้าวสารอาหารแห้ง และสิ่งของเครื่องใช้สำหรับเด็กและผู้หญิง ที่ประสบกับภาวะสงคราม โดยสามารถบริจาคได้ที่ บ้านของอาจารย์เก หรือนายประเสริฐ ประดิษฐ์ ที่บ้านห้วยเดื่อ หรือโทร 080-130-4141 เพื่อที่จะได้รวบรวมสิ่งของที่รับบริจาคส่งไปให้ราษฎรในรัฐคะยาที่กำลังประสบกับภาวะสงครามและต้องหนีมาอยู่ใกล้เขตไทย ทั้งนี้ยอดผู้ลี้ภัยในไทยล่าสุดอยู่ที่ 4,877 คน

ขณะที่แหล่งข่าวของกองกำลังกะเหรี่ยงคะยา KA เปิดเผยว่า ขณะนี้ทหารเมียนมาได้ถูกส่งเข้ามาในพื้นที่ อ.แม่แจ๊ะ และ จ.บอลาแคะ จำนวน 2 กองพลทหารราบ ประกอบด้วยกองพลทหารราบเบาที่ 44 (พล.ร.เบา 44) และกองพลทหารราบเบาที่ 77 (พล.ร.เบา 77)  และมีการสู้รบกันระหว่างกองกำลัง KA , KNDF และ PDF กับทหารเมียนมาที่เข้ามาใหม่ บริเวณบ้านแม่แจ๊ะ และบ้านใหม่ยัวติ๊ด 

อย่างไรก็ตาม ถนนที่เชื่อมระหว่าง จ.บอลาแคะ ไปจนถึง จ.ลอยก่อว์ ขณะนี้กองกำลัง KA , KNDF และ PDF สามารถควบคุมได้แล้วทำให้ทหารเมียนมาไม่สามารถส่งกำลังบำรุงเข้ามาในพื้นที่ฝั่งตะวันออกของแม่น้ำสาละวิน และรวมไปถึงในฝั่งรอยต่อรัฐคะยากับรัฐฉานตรงข้ามบ้านรักไทย ต.หมอกจำแป่ อ.เมือง จ.แม่ฮ่องสอน ทหารเมียนมาในภาคตะวันออกเขตรัฐฉาน ได้พยายามส่งกำลังเข้ามาช่วยเหลือ แต่ยังไม่สามารถเข้ามาในพื้นที่รัฐคะยาได้ การส่งกำลังบำรุงให้กับทหารเมียนมา ทำได้คือใช้เฮลิคอปเตอร์แต่เพียงอย่างเดียว

สำหรับทหารเมียนมาในด้านทิศตะวันออกของรัฐคะยาติดกับรัฐฉาน ประกอบด้วย พัน คร.514 ฐานดอยสามเมือง, พัน.ร.เบา134, พัน.คร.337 และพัน.คร.429 ตั้งฐานปฏิบัติการ ตั้งแต่ตรงข้ามช่องทางบ้านดอยแสง ต.ปางหมู ไปจนถึงตรงข้าม ดอยสามเมือง ตรงข้ามบ้านรักไทย ต.หมอกจำแป่ ซึ่งคาดว่าทางทหารกะเหรี่ยงคะยาจะทำการเข้าโจมตีเพื่อกวาดล้างให้ออกไปนอกพื้นที่รัฐคะยาโดยฝ่ายชนกลุ่มน้อยแต่ละรัฐกำลังพยายามที่จะผลักดันทหารเมียนมาออกจากพื้นที่ของตนเองให้หมดในสิ้นปีนี้

ขณะเดียวกันตั้งแต่เดือนมิถุนายน 2566 เป็นต้นมา กองกำลังทหารกะเหรี่ยงคะยาและพันธมิตร สามารถยึดฐานที่มั่นของทหารเมียนมาได้จำนวน 8 ฐานที่มั่น และสามารถยึด ปืน ค. 120 มม.ของ ทหารเมียนมาสังกัดกองพัน ป.356 ได้จำนวน 6 กระบอก พร้อมด้วยกระสุนค.ขนาด 120 มม. จำนวน 12,000 นัด (ค.120 มม.1 กระบอกมีกระสุนพิกัดโหลดจำนวน 200 นัด) ประกอบด้วยฐานแม่แจ๊ะ ปืน ค.120 มม. 2 กระบอก, ฐานฯ ดอยน้ำพอง ตรงข้ามช่องทางห้วยต้นนุ่น จำนวน 2 กระบอก, ฐานฯแม่ตะนอย ใกล้กับผาตั้ง จำนวน  2 กระบอก 

ในส่วนของข่าวที่ว่ามีการยิงเครื่องบินเฮลิคอปเตอร์ของทหารเมียนมาตกบริเวณพื้นที่ บ้านใหม่ยัวติ๊ด โดยกลุ่ม KNPLF (กาลาลาต๊ะ หรือดาวแดง ) เป็นข่าวปล่อยทางโซเชียลเท่านั้น เนื่องจากได้มีการสอบสวนและใช้โดรนบินตรวจสอบจุดที่คาดว่า เฮลิคอปเตอร์ตกไม่พบซากเครื่องบินแต่อย่างใดเมื่อสอบสวนไปยังทีมหน่วย KNPLF แล้วได้อ้างว่าใช้ปืนพกสั้นขนาด .38 มม.ยิงเฮลิคอปเตอร์ทำให้การค้นหาต้องยุติลง

สำหรับสถานการณ์ที่บ้านใหม่ยัวติ๊ด พบว่ากองทัพอากาศเมียนมาได้ทิ้งระเบิดใส่บ้านเรือนประชาชน ทำให้มีผู้เสียชีวิตจำนวน 4 รายทำให้มีผู้อพยพหนีเข้าสู่ไทย บริเวณช่องทางบ้านน้ำเพียงดิน (เนิน 585) กว่า 100 คนแต่ทางการไทยปฏิเสธ ทำให้ผู้อพยพเหล่านั้นได้พักหลบภัยที่บริเวณที่ราบเชิงเขา เขตพื้นที่บ้านห้วยโปงเลา รัฐคะยา ห่างจากฐานที่มั่นทหารไทยลงไปในเขตรัฐคะยาประมาณ 5 กม. - 003