ในพื้นที่จังหวัดอำนาจเจริญ เกษตรกรผู้ทำนาปลูกข้าว อยู่ระหว่างการเก็บเกี่ยวผลผลิตข้าว บางคน ว่าจ้างรถเกี่ยวข้าว ราคาไร่ละ 600-700 บาท บางคนว่าจ้างแรงงานคน วันละ 300 บาท ถ้าเป็นครอบครัวใหญ่ จะมีลูกหลานหลายคน ช่วยกันเก็บเกี่ยวข้าวเอง เพราะผลผลิตได้เต็มที่ แถมได้กำไรแบบเต็มๆ อีกต่างหาก

นายทองดี ชมชอบ อายุ 52 ชาวนา ต.โคกก่ง อ.ชานุมาน จ.อำนาจเจริญ ชาวนาคนขยัน เล่าว่า ทำนาปลูกข้าวมาตั้งแต่บรรพบุรุษ คลุกคลีกลิ่นโคลนสาบควายมาโดยตลอด เมื่อเรียนจบภาคบังคับแล้ว ได้ทำนาปลูกข้าวกับพ่อ-แม่ทุกฤดูทำนา ไม่เคยขาด จนพ่อ-แม่ เสียชีวิต ตนพร้อมภรรยาและบุตร 2 คน รับมรดกตกทอดการทำนาปลูกข้าว จาก พ่อ-แม่ ด้วยความเต็มใจและภาคภูมิใจ ที่ได้ชื่อว่า ชาวนา ซึ่ง เข้าใจ อยู่เสมอว่า การทำนาปลูกข้าว ไม่ทำให้รวย แต่หวังอย่างเดียว ให้ฝนตกตามฤดูกาลก็พอแล้ว เพื่อจะได้มีข้าวกิน ไม่ต้องไปซื้อข้าวตลาด

นายทองดี ชมชอบ อายุ 52 ปี ผู้ยึดอาชีพทำนาตั้งแต่เกิด บอกว่า มีที่นาจำนวน 6 ไร่ ซึ่งเป็นที่นามรดกตกทอดจาก พ่อ-แม่ โดยแบ่งเป็นปลูกข้าวเหนียว 4 ไร่ เหลืออีก 2 ไร่ ปลูกข้าวเจ้า และการทำนาที่นี่ ใส่ปุ๋ยอินทรีย์ทุกแปลงนา เรียกว่า นาข้าวอินทรีย์ทั้ง 6 ไร่ ผลิตข้าวอินทรีย์ตั้งแต่ พ่อ-แม่  ถึงแม้จะไม่เคยขายข้าวให้กับโรงสีเลย แต่ก็มีผู้นิยมบริโภคข้าวอินทรีย์ มาขอแบ่งซื้อข้าวไปบริโภค โดยจะแบ่งขายให้ เพื่อคนรักสุขภาพ

นายทองดี ชมชอบ ซึ่งรับจ้างเกี่ยวข้าว เสริมรายได้ กล่าวว่า ช่วงฤดูกาลเกี่ยวข้าวของทุกปี ประกอบกับ มีที่นาไม่กี่ไร่ ข้าวไม่มาก พร้อมภรรยาและลูกๆ จึงเร่งช่วยกันเกี่ยวข้าวของตนเอง ให้เสร็จก่อนใคร จากนั้น จะไปรับจ้างเกี่ยวข้าว ให้กับ ผู้ที่มาติดต่อไว้ ในอัตราค่าจ้างวันละ 300 บาท/คน 4 คน ได้เงินรวม 1,200 บาท/วัน พร้อมเลี้ยงอาหารเที่ยง 1 มื้อ ซึ่งมีผู้มาติดต่อล่วงหน้าแล้วกว่า 10 ราย ถึงแม้จะมีรถเกี่ยวข้าวเข้ามามีบทบาทสำคัญ เข้ามาแย่งงาน ทำงานรวดเร็ว ครบวงจร เจ้าของที่นาหรือผู้ว่าจ้าง เตรียมรับเงินขายข้าวอย่างเดียว จึงเป็นที่นิยมมาก แต่ก็มีข้อเสีย คือ หากต้องการรถเกี่ยวข้าว ต้องรอคิวนาน เพราะรถเกี่ยวข้าวมีน้อย ไม่พอกับความต้องการ ผลเสียอีกอย่างคือรถเกี่ยวข้าวคัดเลือกเมล็ดข้าวเองไม่ได้ จะเกี่ยวได้ทั้งต้นหญ้าและวัชพืชอื่น ต้องเสียเวลา คัดเลือกออกให้เหลือแต่เมล็ดข้าว ที่สำคัญ ช่วงนี้รถเกี่ยวข้าวมีคิวยาว หลายคน รอไม่ไหว จึงหันมาใช้บริการเกี่ยวข้าวด้วยแรงงานคนแทน เพราะเกรงว่า จะมีฝนหลงฤดูตกลงมาใส่ต้นข้าวที่ออกรวงแก่เต็มที่แล้ว จะทำให้เมล็ดข้าวเน่าเสียหายได้ ซึ่งแรงงานคนยังมีความสำคัญอยู่เสมอ และมีข้อดีคือ เข้าไปเกี่ยวได้ทุกพื้นที่ เกี่ยวได้เมล็ดข้าวโดยตรง ไม่มีอะไรปะปนเลย ถึงแม้จะช้าแต่แน่นอนกว่า นายทองดี ชมชอบ กล่าว

ด้านนายสิทธิ์ ไชนา อายุ 55 ปี อยู่ตำบลนาหมอม้า อ.เมืองอำนาจเจริญ จ.อำนาจเจริญ เจ้าของที่นากว่า 60 ไร่ กล่าวว่า ช่วงนี้ รถเกี่ยวข้าวมีคิวยาว ร่วม 1 เดือน รอไม่ไหว ประกอบกับ ช่วงกลางคืน หมอกลงแรงจัด ทำให้เมล็ดข้าวมีความชื่นมากกว่าปกติ จึงต้องรีบเก็บเกี่ยวข้าวให้เสร็จโดยเร็ว ก็เลยจ้างแรงงานคน โดยคิดค่าจ้างวันละ 300 บาท/คน พร้อมเลี้ยงข้าวเที่ยง 1 มื้อ แม้จะใช้เวลาหลายวันไม่เป็นไร ดีกว่าข้าวมีความชื้นมาก เมื่อนำไปขาย จะถูกหักความชื้น เงินกำไรจะได้ไม่มาก และไม่พอใช้หนี้ด้วย

สนธยา ทิพย์อุตร