นายณัฏฐกิตติ์ ของทิพย์ อธิบดีกรมการข้าว กล่าวว่า ปัจจุบันมีพันธุ์ข้าวที่ผ่านการรับรองพันธุ์จากกรมการข้าว ทั้งสิ้น 172 พันธุ์ ครอบคลุมทุกชนิดและประเภทข้าวที่ปลูกในนิเวศการทำนาของประเทศไทย ซึ่งมีหลายพันธุ์ที่มีศักยภาพและแนะนำให้เกษตรกรนำไปปลูก เนื่องจากการรับรองพันธุ์ได้ผ่านขั้นตอนการทดสอบผลผลิต ทดสอบคุณภาพเมล็ดทางเคมีและกายภาพ รวมทั้งทดสอบความต้านทานโรคและแมลงศัตรูข้าวในพื้นที่ปลูกข้าวทั่วประเทศ ผลผลิตที่ได้เป็นค่าเฉลี่ยของพื้นที่ทดสอบทั้งประเทศ (ผลผลิตที่ความชื้น 20-25%) และปัจจุบันได้รับรองพันธุ์ข้าวตามนโยบายตลาดนำการผลิต เพื่อให้ตรงกับความต้องการของตลาดและผู้ใช้ประโยชน์ของข้าวแต่ละชนิด เกษตรกรหรือผู้ใช้ประโยชน์สามารถเลือกพันธุ์ข้าวไปปลูกได้ตามความต้องการและสภาพพื้นที่ปลูกข้าว ครอบคลุมทั้ง 4 ภูมิภาค

นายณัฏฐกิตติ์ กล่าวต่อว่า การรับรองพันธุ์ข้าวในอดีตนั้นใช้เวลาในการพัฒนาพันธุ์หรือการปรับปรุงพันธุ์ข้าวประมาณ 10-12 ปี เพื่อให้นักวิจัยมั่นใจในพันธุ์ข้าวที่เตรียมรับรองพันธุ์ว่ามีความสม่ำเสมอ คงตัวทางพันธุกรรม และปรับตัวเข้ากับสภาพแวดล้อมต่างในพื้นที่ปลูกข้าวที่แตกต่างกันตลอดจนเป็นที่ยอมรับของเกษตรกรและผู้ใช้ประโยชน์ แต่ปัจจุบันได้ใช้เทคนิคการปรับปรุงพันธุ์ให้มีเวลาสั้นลง เช่น เทคนิคการกลายพันธุ์ การใช้ anther culture การฉายรังสี การใช้เครื่องหมายโมเลกุลในการคัดเลือกข้าว การเทคโนโลยีการปรับแต่งจีโนม (Genome Editing) เป็นต้น ซึ่งช่วยในการปรับปรุงพันธุ์ ลดขั้นตอนการผสมพันธุ์เพื่อสร้างความแปรปรวนในประชากรข้าว สามารถลดระยะเวลาลงได้ 1 ฤดูปลูก ส่วนขั้นตอนการคัดเลือกนั้นมีความสำคัญด้วยเช่นกัน และจำเป็นต้องคงไว้เพื่อให้ข้าวพันธุ์ใหม่มีลักษณะที่พึงประสงค์และมีเสถียรภาพของพันธุ์ในด้านต่างๆ จากนั้นจะเข้าสู่ขั้นตอนการรับรองพันธุ์ซึ่งถือเป็นขั้นตอนสุดท้ายของกระบวนการปรับปรุงพันธุ์ ก่อนที่จะได้พันธุ์ใหม่ไปเผยแพร่ แนะนำให้เกษตรกรปลูกเป็นขั้นตอนการตรวจสอบความถูกต้องทางวิชาการ และความน่าเชื่อถือที่ผ่านการปรับปรุงพันธุ์โดยผ่านการตรวจสอบอย่างเป็นระบบจากคณะกรรมการที่พิจารณาถึงข้อดี ข้อเสีย และคำแนะนำการปฏิบัติที่ถูกต้อง

อธิบดีกรมการข้าว กล่าวอีกว่า ขั้นตอนสุดท้ายของการพิจารณารับรองพันธุ์จะมีคณะกรรมการพิจารณาพันธุ์ข้าวของกรมการข้าวซึ่งมีอธิบดีกรมการข้าว เป็นประธาน รวมถึงนักวิชาการผู้ทรงคุณวุฒิสาขาต่างๆ จากกรมการข้าว นอกจากนี้ยังมีผู้แทนจากผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในอุตสาหกรรมข้าว ได้แก่ สมาคมโรงสีข้าวไทย สมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย สมาคมผู้รวบรวมและจำหน่ายเมล็ดพันธุ์ข้าว ฯลฯ ดังนั้นพันธุ์ข้าวที่ผ่านการรับรองพันธุ์ จึงมีข้อมูลถูกต้อง น่าเชื่อถือ ทั้งด้านการปรับปรุงพันธุ์และการผลิต ซึ่งพันธุ์ข้าวที่ได้จากการรับรองพันธุ์ จะเป็นพันธุ์ที่ผู้ประกอบการและเกษตรกรผู้ใช้ประโยชน์ต้องการ เพื่อสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจ