คณะวิทยาการคอมพิวเตอร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี ได้ดำเนินโครงการพัฒนาชุมชนท้องถิ่นเพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งอย่างยั่งยืน (Flagship Project) โดยมุ่งเน้นการแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นในพื้นที่อย่างเป็นรูปธรรม จากการลงพื้นที่สำรวจ ต.นิคมลำโดมน้อย อ.สิรินธร จ.อุบลราชธานี พบว่าเกษตรกรผู้เลี้ยงปลานิลในกระชังกำลังเผชิญกับการเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศ ส่งผลกระทบโดยตรงต่อคุณภาพน้ำในเขื่อนสิรินธร ทำให้ปลานิลเกิดอาการน็อคน้ำและตายจำนวนมาก สร้างความเสียหายทางเศรษฐกิจต่อเกษตรกร

โดย ผศ.ดร.สุภาวีร์ มากดี คณบดีคณะวิทยาการคอมพิวเตอร์ มรภ.อบ. เปิดเผยว่า หลังจากทีมนักวิจัยได้ลงพื้นที่ก็พบกับปัญหาที่ส่งผลกระทบต่อการเลี้ยงปลา คือ การเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศจะส่งผลกระทบโดยตรงต่อคุณภาพน้ำในเขื่อนสิรินธร ทำให้ปลาที่เลี้ยงตาย เกิดความเสียหาย คณะฯจึงได้ริเริ่มโครงการวิจัย “การออกแบบและพัฒนาระบบติดตามและควบคุมการเพาะเลี้ยงปลานิลด้วยเทคโนโลยี LoRa IoT” เป็นเทคโนโลยีการเชื่อมต่อไร้สายที่มีระยะทางในการสื่อสาร รับ-ส่งข้อมูลได้ในระยะไกลหลายกิโลเมตร ใช้พลังงานแสงอาทิตย์ และต้นทุนต่ำ จึงได้พัฒนาระบบต้นแบบนวัตกรรมที่จะช่วยให้เกษตรกรผู้เลี้ยงปลานิลสามารถนำเทคโนโลยีนี้มาใช้ให้เกิดประโยชน์ อาทิ - การติดตามคุณภาพน้ำแบบเรียลไทม์ผ่านการวัดค่าออกซิเจนละลายน้ำ (DO), ความเป็นกรด-ด่าง (pH) และอุณหภูมิน้ำ , – เฝ้าระวังสถานการณ์ผ่านแอปพลิเคชันบนสมาร์ทโฟนที่พัฒนาขึ้น โดยเฉพาะ , – รับการแจ้งเตือนอัตโนมัติเมื่อเกิดความเสี่ยงจากน้ำเน่าเสียหรือสภาพอากาศแปรปรวน , – นวัตกรรมนี้ช่วยให้เกษตรกรสามารถตัดสินใจเชิงป้องกันได้อย่างทันท่วงที ลดความเสียหายจากการตายของปลานิล ส่งเสริมอัตราการเจริญเติบโตและการรอดชีวิตของปลา ซึ่งนำไปสู่การเพิ่มรายได้และผลกำไร

ถึงแม้การลงพื้นที่เพื่อดำเนินงานปรับปรุงการติดตั้งระบบติดตามและควบคุมคุณภาพน้ำการเพาะเลี้ยงปลานิลด้วยเทคโนโลยี LoRa IoT จะเสร็จเรียบร้อยแล้วก็ตาม แต่ทีมนักวิจัยยังคงพัฒนาระบบอย่างต่อเนื่องเพื่อเพิ่มความแม่นยำในการวัดค่าพารามิเตอร์คุณภาพน้ำ นอกจากนี้ คณะฯยังได้ร่วมมือกับกลุ่มผู้เลี้ยงปลานิลในกระชังเขื่อนสิรินธร พร้อมจัดให้มีการอบรมเชิงปฏิบัติการเพื่อถ่ายทอดองค์ความรู้เกี่ยวกับการติดตั้ง การใช้งาน และการบำรุงรักษาระบบให้แก่เกษตรกร เพื่อให้เกิดการใช้ประโยชน์จากนวัตกรรมนี้ได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ เกิดประโยชน์สูงสุดและยั่งยืน