“ม๊ะทม”พร้อมเครือข่ายคนรักษ์ระนองยื่นหนังสือถึงผู้ว่าฯ หลังเดินเท้า 2 วัน 45 กิโลเมตร เผย 5 เหตุผลค้านเปิดเวทีรับฟัง ระบุ EHIA ด้อยมาตรฐาน-บิดเบือนข้อเท็จจริง เชื่อหากได้รัฐบาลฉลาดสามารถพัฒนาพื้นที่ได้ประโยชน์กว่านี้หลายเท่า

เมื่อวันที่ 4 สิงหาคม 2568 ที่ศาลากลางจังหวัดระนอง นางทม สินสุวรรณ หรือม๊ะทม และเครือข่ายรักษ์ระนอง ได้เดินทางเข้ายื่นหนังสือถึงผู้ว่าราชการจังหวัดระนองเพื่อขอให้ยุติการจัดเวทีรับฟังความคิดเห็นครั้งที่ 3 (ค.3) โครงการศึกษาผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมและสุขภาพท่าเรือน้ำลึกอ่าวอ่าง จังหวัดระนอง หลังจากเดินเท้าจากบ้านห้วยปลิง ต.ราชกรูดตั้งแต่วันที่ 2 สิงหาคม เป็นระยะทาง 45 กิโลเมตร มายังศาลากลางจังหวัดระนอง

ในหนังสือระบุว่า ตามที่สำนักงานนโยบายและแผนการขนส่งและจราจร (สนข.) ประกาศกำหนดจัดเวทีรับฟังความคิดเห็นครั้งที่ 3 (ค.3) เพื่อทบทวนร่างรายงานการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อมสำหรับโครงการที่มีผลกระทบรุนแรง (EHIA)โครงการท่าเรือน้ำลึกอ่าวอ่าง จังหวัดระนองภายใต้โครงการแลนด์บริดจ์ ระนอง – ชุมพร ในวันที่ 5 สิงหาคม 2568 นั้น พวกเราไม่เห็นด้วยกับการจัดเวทีในครั้งนี้ ด้วยพบข้อผิดพลาดในการดำเนินโครงการศึกษาดังกล่าวหลายประการ

1. กระบวนการศึกษาโครงการหรือการจัดทำรายงาน EHIA ของโครงการท่าเรือน้ำลึกฯ ทั้ง 2 พื้นที่ ถือว่าด้อยมาตรฐานทางวิชาการและไม่เคารพการมีส่วนร่วมของประชาชนหากนับตั้งแต่วันเริ่มต้นในการศึกษาออกแบบและการศึกษาผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมในแต่ละโครงการย่อย ถือว่าเป็นกระบวนการที่มีมาตรฐานด้านวิชาการและด้านการมีส่วนร่วมของประชาชนต่ำมาก เช่น การรับรู้ของผู้ที่ได้รับผลกระทบโดยตรง การเชิญให้เข้าร่วมเวทีที่ไม่ทั่วถึง การเปิดเผยข้อมูลและจัดกระบวนการรับฟังความคิดเห็นด้วยวิธีการและระยะเวลาที่ไม่เพียงพอและชุมชนเข้าถึงได้ยากลำบาก เป็นต้น จนมีคำถามว่า

ในขณะที่โครงการมีขนาดใหญ่ ใช้งบประมาณจำนวนมาก และจะสร้างผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและประชาชนอย่างรุนแรงในวงกว้าง แต่เหตุใดจึงใช้วิธีการศึกษาผลกระทบที่ไม่เหมาะสมกับขนาดโครงการ จำกัดการรับรู้และไม่ได้มุ่งหมายให้ประชาชนโดยเฉพาะกลุ่มผู้ได้รับผลกระทบสามารถมีส่วนร่วมได้อย่างแท้จริง

หนังสือระบุด้วยว่า 2. โครงการแลนด์บริดจ์ เป็นโครงการขนาดใหญ่ที่ประกอบด้วยโครงการย่อยอีกหลายโครงการ แต่กลับไม่มีการศึกษาผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมระดับยุทธศาสตร์ (SEA : Strategic Environmental Assessment)โดยพบว่าเป็นการแยกกันศึกษาเป็นรายโครงการย่อยที่ต่างคนต่างทำ เช่น โครงการก่อสร้างท่าเรือน้ำลึกอ่าวอ่าง โครงการก่อสร้างท่าเรือน้ำลึกแหลมริ่ว โครงการรถไฟรางคู่ โครงการมอเตอร์เวย์ โครงการนิคมอุตสาหกรรม (ที่จะเกิดขึ้นในอนาคต) และเชื่อว่าจะมีโครงการอื่นๆตามมาอีกหลายโครงการ

“วิธีการศึกษาเช่นนี้จะไม่ทำให้เห็นภาพใหญ่ของโครงการทั้งหมด อันจะทำให้ขาดระบบการประมวลผลกระทบและผลสมฤทธิ์ของโครงการที่แม่นยำ รวมถึงไม่สามารถทำให้ประชาชนรับรู้ถึงผลกระทบโดยรวมที่เชื่อมโยงกันทั้งหมดที่จะเกิดขึ้นจากโครงการแลนด์บริดจ์ ซึ่งย่อมส่งผลให้การแสดงความคิดเห็นของประชาชนและการตัดสินใจของภาคส่วนต่างๆ เกี่ยวกับการดำเนินโครงการไม่ครบถ้วนรอบด้านและเกิดความผิดพลาดได้ รวมไปถึงการศึกษาของคณะกรรมาธิการวิสามัญของรัฐสภาที่ได้สรุปรายงานไปแล้ว ซึ่งถูกมองว่าเป็นรายงานที่ทำขึ้นเพียงเพื่อเอาใจท่านนายกฯ แต่กลับไม่ได้นำเสนอข้อสังเกตสำคัญที่พวกเราพยายามให้ข้อมูลไปแล้วแต่อย่างใด”หนังสือถึง ผวจ.ระนอง ระบุ

3. รัฐบาลควรคำนึงถึงศักยภาพการพัฒนาจังหวัดระนอง ชุมพร และภาคใต้ในมิติอื่นๆด้วย กล่าวคือ ถ้าโครงการแลนด์บริดจ์ไม่สามารถเกิดขึ้นได้จริงด้วยเหตุผลใดก็ตามแต่ นายกรัฐมนตรีเคยคิดไว้หรือไม่ว่าจะพัฒนาจังหวัดระนอง ชุมพร และจังหวัดอื่นๆ ในภาคใต้ไปในทิศทางใดนอกจากนี้ ซึ่งพวกเรามีความเชื่อว่าจังหวัดระนอง ชุมพร และภาคใต้ ยังมีศักยภาพอีกมากที่ไม่ถูกพัฒนาอย่างจริงจัง อย่างเช่นมิติของการท่องเที่ยว การประมง และการเกษตร ที่เพียงรัฐบาลกล้าคิดแตกต่างจากรัฐบาลอื่นๆ ที่ผ่านมา ก็จะสามารถสร้างความเจริญรุ่งเรืองให้กับภาคใต้ได้ไม่ยาก

“หากมีรัฐบาลที่ฉลาดมากพอ ก็จะสามารถสร้างการพัฒนาที่จะทำให้คนในพื้นที่ได้ประโยชน์อย่างแท้จริง ทั่วถึง เป็นธรรม และยั่งยืน มากกว่าโครงการแลนด์บริดจ์หลายเท่า”

4. โครงการนี้ไม่ยอมรับฟังความคิดเห็นและข้อเสนอทางวิชาการของสถาบันการศึกษา และผู้ประกอบการด้านโลจิสติกส์ ที่มีข้อทักท้วงถึงความไม่คุ้มทุนในโครงการแลนด์บริดจ์ และมีรายการการศึกษาที่เป็นวิชาการว่าโครงการนี้จะมีความเสี่ยงอย่างไรบ้าง ทั้งด้านงบประมาณ ด้านสังคมวิถีชีวิต ทรัพยากรธรรมชาติ ที่ดินป่าไม้ สิ่งแวดล้อม ความอุดมสมบูรณ์ของระบบนิเวศ อาชีพและแหล่งท่องเที่ยว ที่จะสูญเสียไปอย่างไม่มีวันย้อนคืนเพื่อแลกกับการดำเนินโครงการแลนด์บริดจ์

5. รายงานการศึกษา (EHIA) โครงการนี้ มีเนื้อหาที่ไม่ตรงกับความเป็นจริง ตามที่นักวิชาการอิสระกว่า 10 ท่าน ได้มีการจัดเวทีวิพากษ์เนื้อหาเมื่อวันที่ 1 สิงหาคม 2568 ที่ผ่านมา หลายประการ ทั้งข้อมูลด้านทรัพยากรสัตว์น้ำทะเล ข้อมูลที่อาจจะมีการตัดเปะมาจากแหล่งอื่น และร่วมถึงกระบวนการในการศึกษาที่ยังมีการต้องข้อสังเกตต่อกระบวนการมีส่วนร่วมของประชาชนในพื้นที่

“การเดินหน้าจัดเวทีรับฟังความคิดเห็นครั้งที่ 3 ของรายงาน EHIA โครงการท่าเรือน้ำลึกอ่าวอ่าง ในวันที่ 5 สิงหาคม 2568 นี้ ยังไม่ควรเกิดขึ้นด้วยประการทั้งปวง พวกเราจึงขอเรียกร้องให้ผู้ว่าราชการจังหวัดระนองโปรดสั่งการให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้ยุติดการจัดเวทีดังกล่าวเอาไว้ก่อน จนกว่าจะมีการปรับปรุงแก้ไขเนื้อหาและกระบวนการดำเนินโครงการให้ถูกต้องเที่ยงตรงและเปิดพื้นที่การมีส่วนร่วมกับผู้มีส่วนได้อย่างเสียอย่างทั่วถึงเสียก่อนจึงเรียนมาเพื่อพิจารณาแดำเนินการต่อไปขอแสดงความนับถือ”หนังสือที่ส่งถึง ผวจ.ระนอง ระบุ