วันที่ 12 กันยายน 2568 พล.อ.ธราพงษ์ มะละคำ รองปลัดกระทรวงกลาโหม ผู้แทนปลัดกระทรวงกลาโหม เป็นประธานในพิธีจัดงานวันคล้ายวันสถาปนา กรมพระธรรมนูญ ครบ 119 ปี ที่กรมพระธรรมนูญ กระทรวงกลาโหม (ศรีสมาน) โดยมี พลเอก พิสิษฐ์ นพเมือง เจ้ากรมพระธรรมนูญ หัวหน้าหน่วยขึ้นตรงสำนักงานปลัดกระทรวงกลาโหม ข้าราชการชั้นผู้ใหญ่ในสังกัดสำนักงานปลัดกระทรวงกลาโหม และหน่วยงานราชการอื่น เข้าร่วมพิธี โดยพร้อมเพรียงกัน

นอกจากนี้ กรมพระธรรมนูญได้จัดพิธีมอบเข็มพระดุลยาธิปัตย์ กิตติมศักดิ์ พร้อมใบประกาศเกียรติคุณ ให้กับผู้ทรงคุณวุฒิและได้ประกอบคุณงามความดีแก่กรมพระธรรมนูญ และกระทรวงกลาโหม

โดยมี พล.อ.พิสิษฐ์ นพเมือง เจ้ากรมพระธรรมนูญ เป็นผู้มอบเข็มพระดุลยาธิปัตย์ กิตติมศักดิ์ ให้แก่ 6 คน

1.ดร.ธงทอง นิพัทธรุจิ
2.นายกัณฐัศว์ พงศ์ไพบูลย์เวชย์
3.ดร.ปนัดดา วงศ์ผู้ดี
4.นายกริชทอง อ้นจันทร์
5.นายนภนันทน์ จันทราชโลธร
6.นายชูชาติ แก้วเก่า

ด้าน นางสาวปนัดดา กล่าวว่า ลงพื้นที่มาตลอดก่อนเหตุปะทะได้พูดคุยทหารคนในพื้นที่ได้เห็นความตึงเครียดในพื้นที่เกิดขึ้นขนาดไหน ตนได้เอาที่ดินไปจำนอง เพื่อเอาเงินไปทำบังเกอร์ถือเป็นความบ้าส่วนตัวที่ไม่ควรเอาอย่าง สิ่งที่ทำไปในวันนั้นทหารบอกว่ารอดมาได้เพราะบังเกอร์ เราก็ใจฟูกับสิ่งที่ทำ ตอนนี้ทำได้ทุกอย่างยกเว้นการจับปืน

ตนอยู่ชายแดนตลอด กัมพูชามีการเคลื่อนกำลัง ตนมองว่าการเปิดด่านอีกนาน ขอให้สบายใจได้ ทั้งนี้อยากให้กำลังใจทหารและขอบคุณทหารและตนจะทำหน้าที่ต่อไป

ด้าน กัน จอมพลัง กล่าวว่า รู้สึกเป็นเกียรติได้รับเลือก อยู่ชายแดนมา3เดือนกว่าไปมาทุกพื้นที่ลำบาก แม้แต่เยียวยาทหารเสียชีวิตในสมรภูมิรบ สิ่งที่เกิดขึ้นนักการเมืองรุมด่า ติเตียน วันนี้ได้รับเกียรติจากพี่ๆทหารที่เห็นสิ่งที่ทำได้รับเข็มพระดุลยาธิปัตย์กิตติมศักดิ์ มีคุณค่าทางใจ วันนี้ได้อยากทำต่อไปให้ดีที่สุดและขอบคุณที่ได้เห็นผลงาน

สำหรับประวัติกรมพระธรรมนูญ กระทรวงกลาโหม พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงมีพระราชดำริและพระราชประสงค์ ให้มีแอดโวเคต เยเนอราล (Advocate General) สำหรับเป็นผู้รักษาแบบแผนทั้งหลาย เช่นเดียวกับนานาอารยประเทศ จึงมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้กรมยุทธนาธิการ ตั้งกรมพระธรรมนูญทหารบก ตามคำสั่งกรมยุทธนาธิการ ที่ 212/8706 ลงวันที่ 12 กันยายน ร.ศ. 125 หรือ พ.ศ.2449 หลังจากนั้นอีก 2 ปีต่อมา ได้มีการตั้ง กรมพระธรรมนูญทหารเรือ ขึ้นตรงต่อกรมบัญชาการกลาง กรมทหารเรือ จนกระทั่งปี พ.ศ.2474 ได้มีคำสั่งให้รวมกรมพระธรรมนูญทหารบกและกรมพระธรรมนูญทหารเรือเป็นกรมเดียวกัน เรียกชื่อว่า กรมพระธรรมนูญทหาร

ต่อมาในปี พ.ศ.2475 ได้มีการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างของกระทรวงกลาโหมใหม่ ให้กรมพระธรรมนูญทหาร ไปขึ้นต่อปลัดทูลฉลอง เรียกชื่อใหม่เป็น “กรมพระธรรมนูญ” จึงถือเอาวันที่ 12 ก.ย. ของทุกปี เป็นวันคล้ายวันสถาปนา นับตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบัน กรมพระธรรมนูญได้ดำเนินงานด้านกฎหมายของกระทรวงกลาโหม ในการให้คำปรึกษา เสนอแนะ และให้ความเห็นทางกฎหมายแก่ผู้บังคับบัญชา และดำเนินงานด้านกระบวนการยุติธรรมทหาร ได้แก่ งานด้านศาลทหาร อัยการทหาร และทนายทหาร รวมถึงงานคุ้มครองพยานในคดีอาญา โดยมุ่งมั่นพัฒนาศักยภาพในทุก ๆ ด้าน ทั้งในด้านกระบวนการดำเนินงาน และด้านบุคลากร ให้สอดคล้องเหมาะสม กับสภาพกาลในปัจจุบัน เพื่ออำนวยความยุติธรรมแก่ทหาร ประชาชน และประเทศชา