ศาลจังหวัดระยองยกฟ้อง บมจ.สตาร์ ปิโตรเลียม รีไฟน์นิ่ง ไม่ต้องจ่ายค่าเสียหาย5พันล้านหลัง  สมาคมประมงพื้นบ้านท้องถิ่นจ.ระยอง กับชาวประมงพื้นบ้านยื่นฟ้องละเมิดทำนำมันดิบรั่วไหลลงทะเล ศาลชี้ไม่ใช่ผู้เสียหายไม่มีพยานเบิกความสนับสนุน

วันที่ 22 ธันวาคม2568 ที่ศาลจังหวัดระยอง ศาลนัดฟังคำพิพากษาคดีหมายเลขดำที่ สวพ.5/2566 ที่สมาคมประมงพื้นบ้านท้องถิ่นจังหวัดระยอง ที่ 1 กับพวกรวม 832 คน เป็นโจทก์ฟ้องบริษัทสตาร์ ปิโตรเลียม รีไฟน์นิ่ง จำกัด (มหาชน) ที่ 1 กับพวกรวม 2 คน เป็นจำเลยฐานละเมิด ขอให้จำเลยทั้งสองร่วมกันรับผิดและชำระค่าสินไหมทดแทนต่อโจทก์และตามพ.ร.บ.ส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ.2535

จำเลยให้การปฏิเสธ

สาลพิเคราะห์พยานหลักฐานของคู่ความทั้งสองฝ่ายแล้ว ในประเด็นที่โจทก์ทั้ง 832 คน ฟ้องขอให้ศาลพิพากษาบังคับให้จำเลยทั้งสองร่วมกันแก้ไขฟื้นฟูแหล่งเพาะพันธุ์และอนุบาลสัตว์น้ำและแก้ไขฟื้นฟูสภาพแวดล้อมระบบนิเวศทางทะเลและชายฝั่งทะเลที่ได้รับความเสียหาย และร่วมกันชดใช้ค่าสินไหมทดแทนมูลค่าความเสียหายต่อสิ่งแวดล้อมทางทะเลและชายฝั่ง เป็นเงิน 5,000 ล้านบาทนั้น กรณีไม่มีกฎหมายใดให้อำนาจโจทก์ทั้ง 832 คน ฟ้องขอให้บังคับจำเลยทั้งสองในเรื่องดังกล่าวได้ โจทก์ทั้ง 832 คนจึงไม่มีอำนาจฟ้อง   แต่ยังยื่นอุทธรณ์ได้ต่อ   

ประเด็นที่ต้องวินิจฉัยต่อไปว่า จำเลยทั้งสองต้องร่วมกันรับผิดต่อโจทก์ทั้ง 832 คนหรือไม่ เพียงใดนั้น

จำเลยที่ 1 เป็นผู้ครอบครองน้ำมันดิบที่รั่วไหลซึ่งเป็นทรัพย์อันเป็นของเกิดอันตรายได้โดยสภาพ ต้องรับผิดชอบเพื่อการเสียหายอันเกิดแต่น้ำมันดิบที่รั่วไหลหากส่งผลกระทบให้โจทก์ทั้ง 832 คนขาดรายได้และเสียโอกาสในการประกอบอาชีพในอนาคต ส่วนการใช้สารเคมีขจัดคราบน้ำมันสำหรับฉีดพ่นคราบน้ำมันที่รั่วไหลของจำเลยที่ 1 กรณีไม่ปรากฏข้อเท็จจริงว่าจำเลยที่ 1 ฉีดพ่นสารเคมีขจัดคราบน้ำมันไม่เป็นไปแผนป้องกันและขจัดมลพิษทางน้ำเนื่องจากน้ำมันแห่งชาติ ประกอบกับเป็นการดำเนินการตามที่มีการขออนุญาตจากกรมควบคุมมลพิษเพื่อป้องกันคราบน้ำมันจะเข้าสู่ชายฝั่งใกล้พื้นที่อ่อนไหว จึงไม่เป็นการทำละเมิดต่อโจทก์ทั้ง 832 คน จำเลยที่ 1 ไม่ต้องรับผิดชดใช้ค่าสินไหมทดแทนที่สืบเนื่องจากการใช้สารเคมีขจัดคราบน้ำมัน ส่วนจำเลยที่ 2 มิใช่ผู้บริหารจัดการทุ่นรับน้ำมันกลางทะเล น้ำมันดิบที่รั่วไหลมิใช่ของจำเลยที่ 2 และมิได้อยู่ในความครอบครองของจำเลยที่ 2 จึงไม่มีหน้าที่ในการดูแล ซ่อมแซม และบำรุงรักษาการใช้ทุ่นรับน้ำมันกลางทะเลและอุปกรณ์ที่ใช้ขนถ่ายน้ำมันดิบ จำเลยที่ 2 ไม่ได้ทำละเมิดและไม่ต้องรับผิดต่อโจทก์ทั้ง 832 คน

ส่วนประเด็นที่ว่าโจทก์ทั้ง 832 คน เสียหายเพียงใดนั้น โจทก์ทั้ง 832 คนไม่มีข้อมูลหรือสถิติของพันธุ์สัตว์น้ำ สัตว์น้ำสำคัญ สัตว์ประจำถิ่น และภาวะการเจริญพันธุ์ของสัตว์ดังกล่าวในช่วงก่อนและหลังเกิดเหตุการณ์น้ำมันดิบรั่วไหลมานำสืบให้เห็นถึงความแตกต่าง ไม่มีงานวิจัยที่เกี่ยวข้องมาสนับสนุน ทั้งข้อมูลสถิติปริมาณและมูลค่าสัตว์น้ำเค็มที่ขึ้นที่ท่าเทียบเรือในจังหวัดระยอง และสถิติจำนวนและรายได้ผู้เยี่ยมเยือนชาวไทยและชาวต่างชาติที่เดินทางเข้ามาในจังหวัดระยองบ่งชี้ว่าเหตุการณ์น้ำมันดิบรั่วไหลมิได้ส่งผลกระทบต่อการจับสัตว์น้ำและมิได้ส่งผลให้จำนวนนักท่องเที่ยวและการใช้จ่ายในจ.ระยองลดลง ประกอบโจทก์ทั้ง 832 คน ไม่มีพยานหลักฐานอื่นใดมาสนับสนุนว่ารายได้ รายรับ รายจ่าย ค่าใช้จ่าย และผลประกอบการสุทธิที่ระบุไว้ในเอกสารที่โจทก์แต่ละรายกล่าวอ้างถูกต้องตามความเป็นจริงหรือไม่ ไม่น่าเชื่อว่าโจทก์แต่ละรายจะมีรายได้ รายรับ รายจ่าย ค่าใช้จ่าย และผลประกอบการสุทธิตามที่นำสืบมา

 นอกจากนี้ผู้เชี่ยวชาญด้านวิทยาศาสตร์ทางทะเลและสมุทรศาสตร์จากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยที่เข้ามาศึกษา วิจัย และจัดทำโครงการเพื่อประเมินผลกระทบที่จะเกิดขึ้นสรุปผลความก้าวหน้าของโครงการศึกษาผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมจากเหตุการณ์น้ำมันดิบรั่วไหลซึ่งบ่งชี้ให้เห็นว่ามิได้ทำให้ปริมาณสัตว์น้ำ สัตว์ประจำถิ่น ความอุดมสมบูรณ์และความหลากหลายของพันธุ์สัตว์น้ำ รวมทั้งภาวะการณ์เจริญพันธุ์ลดลง อันจะทำให้โจทก์ทั้ง 832 คนขาดรายได้และเสียโอกาสในการประกอบอาชีพในอนาคตตามที่โจทก์ทั้ง 832 คนกล่าวอ้าง จำเลยที่ 1 จึงไม่ต้องชดใช้ค่าสินไหมทดแทนและค่าเสียโอกาสในการประกอบอาชีพในอนาคตตามฟ้องแก่โจทก์ทั้ง 832 คน

พิพากษายกฟ้อง ค่าฤชาธรรมเนียมและค่าใช้จ่ายในการดำเนินคดีให้เป็นพับ 

โดยชั้นนี้เป็นเพียงคำพิพากษาศาลชั้นต้นเท่านั้นตามกฎหมายคู่ความสามารถยื่นอุทธรณ์คดีได้