1.คำว่า “โรงรับจำนำ” หมายถึงสถานที่ที่นำสิ่งของไปจำนำ อย่างที่ชอบเรียกกันว่า ธนาคารคนยากนั่นแหละ แต่ในทางราชการใช้คำว่า “สถานธนานุเคราะห์” สำหรับกรมพัฒนาสังคม และสวัสดิการ (กรมประชาสงเคราะห์เดิม) และคำว่า “สถานธนานุบาล” สำหรับเทศบาลและกรุงเทพมหานคร แต่ตามความเป็นจริงมีในเขตองค์การบริหารส่วนตำบลและเทศบาลตำบลด้วย มิใช่มีแต่ในเขตเทศบาลเมืองและเทศบาลนครตามที่กฎหมายว่าด้วยเทศบาลบัญญัติไว้

2.ในส่วนเกี่ยวกับอำนาจหน้าที่ของเทศบาลนั้น พระราชบัญญัติเทศบาล พ.ศ.2496 แก้ไขเพิ่มเติมฉบับที่ 7 เมื่อ พ.ศ.2517 ในมาตรา 53(8) ให้เทศบาลเมืองมีอำนาจดำเนินกิจการโรงรับจำนำหรือสถานสินเชื่อท้องถิ่นด้วย ซึ่งส่งผลให้เทศบาลนครสามารถดำเนินกิจการโรงรับจำนำด้วย ตามมาตรา 56(1)

3.ขณะเดียวกันกระทรวงมหาดไทยก็ได้ออกระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการส่งเสริมการดำเนินงานกิจการสถานธนานุบาลขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นตั้งแต่ปี 2556 พร้อมกับมีการแก้ไขปรับปรุงถึงฉบับปัจจุบันปี พ.ศ.2546 พร้อมกันนั้นก็ได้มีกำหนดหลักเกณฑ์และแนวทางในการขออนุญาตจัดตั้งสถานธนานุบาลขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและมีการแก้ไขปรับปรุงมาจนถึงปัจจุบันคือหนังสือกระทรวงหมาดไทย ว.675 ลงวันที่ 7 มีนาคม 2548 และปรากฎว่ามีการตั้งสถานธนานุบาลขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นขึ้นดำเนินกิจการรวม 225 แห่ง แยกออกเป็นของ (1) อบต. 1 แห่ง(2) เทศบาลตำบล 69 แห่ง (3)เทศบาลเมือง 116 แห่ง(4) เทศบาลนคร 38 แห่ง และ(5)เมืองพัทยา 1 แห่ง

4.มีองค์การบริหารส่วนจังหวัดแห่งหนึ่งหารือ กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่นว่า อบจ.สามารถจัดตั้งสถานธนานุบาลได้หรือไม่ เพราะว่าองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นรูปแบบอื่นๆ ต่างก็มีการจัดตั้งสถานธนานุบาลในเขตพื้นที่ของตนได้แล้ว ซึ่งกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่นมีความเห็นโดยสรุปว่า ไม่มีบทบัญญัติกฎหมายกำหนดให้อบจ.มีอำนาจหน้าที่เช่นเดียวกับเทศบาล ดังนั้น อบจ. จึงไม่สามารถจัดตั้งสถานธนานุบาลได้โดยอ้างอิงความเห็นคณะกรรมการกฤษฎีกาเรื่องเสร็จที่ 198-199/2552 และที่ 74/2553 แต่เพื่อความรอบคอบ จึงหารือกระทรวงมหาดไทย

5.คณะกรรมการพิจารณาแล้ว มีความเห็นโดยสรุปว่า อบจ.ไม่มีอำนาจหน้าที่ในการจัดตั้งสถานธนานุบาล (มติของคณะกรรมการฯ กองที่ 1 ครั้งที่ 50/2556)

6.สรุปแล้ว เมื่อไม่มีกฎหมายบัญญัติให้อบจ. มีอำนาจหน้าที่เกี่ยวกับกิจการโรงรับจำนำ อบจ.ก็ไม่สามารถขออนุญาตจัดตั้งสถานธนานุบาลได้ คงต้องรอให้กระทรวงมหาดไทยแก้ไขเพิ่มเติมกฎหมายจัดตั้งเสียก่อนครับ