เมื่อวันที่ 23 เมษายน 2568 ที่สนามบินแสงตะวัน อ.คลองหลวง จ.ปทุมธานี นายภูมิธรรม เวชยชัย รองนายกรัฐมนตรี และรมว.กลาโหม กล่าวถึงการเตรียมแผนสนับสนุนทีมเจรจาฝ่ายไทย ที่จะเดินทางไปพูดคุยขอลดภาษีกับทางสหรัฐอเมริกา ในประเด็นที่เกี่ยวข้องกับความมั่นคง ว่า เราได้มีการเตรียมการไปพอสมควรแล้ว และนายกฯ ยืนยันแล้วว่าเราไม่ได้นิ่งนอนใจ ส่วนกรณีที่ฝ่ายไทยถูกสหรัฐฯ เลื่อนเวลานั้น ต้องเข้าใจว่า แม้แต่ประเทศสหรัฐฯ ยังเปลี่ยนใจได้ตลอดเวลา ดังนั้น ฝ่ายไทยขณะนี้เตรียมตัวให้ดีที่สุด นิ่งที่สุด เมื่อได้วันเวลาที่ชัดเจนแล้ว ก็พร้อมที่จะไปพูดคุย

ส่วนสาเหตุการเลื่อนนั้นตนมองว่าไม่ใช่สาระสำคัญ เมื่อประเทศต้นทางขอเลื่อน เราก็ไม่จำเป็นที่จะไปร้อนใจอะไร เพียงแต่เตรียมตัวให้ดีที่สุด ซึ่งปัจจุบันเรามีที่ปรึกษาบ้านพิษณุโลก รวมถึงกระทรวงต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง ได้เตรียมการก่อนหน้านี้แล้ว ในขณะที่กองทัพเองก็มีการสำรวจ ว่าเรามีการซื้ออาวุธจากสหรัฐฯ เท่าไหร่ แต่ไม่ได้มีการนำไปผนวกดุลการค้า ต้องไปพูดคุยกัน นอกจากนี้ ยังมีรายละเอียดในเรื่องอื่นๆ ด้วย

เมื่อถามว่า กรณีคณะทีมเจรจาบางคน เช่น รมว.ต่างประเทศ ไม่ได้เดินทางไปด้วย มีนัยอะไรหรือไม่ นายภูมิธรรม กล่าวว่า มันมีเหตุและผลในตัวของมันอยู่ ใครไปหรือไม่ได้ไปก็ไม่ใช่ความขัดแย้ง แต่เราจะมุ่งเน้นไปที่การเจรจาให้เกิดประโยชน์กับเรามากที่สุด ซึ่งยอมรับว่า ในส่วนของหน่วยงานความมั่นคงไม่ได้ไป แต่หากทีมเจรจาที่ไปคุย แล้วทางสหรัฐฯ มีข้อเสนอในเรื่องของความมั่นคง ก็สามารถแจ้งมายังตน และตนพร้อมที่จะดำเนินการให้ทันที โดยไม่จำเป็นต้องเดินทางไปด้วย

เมื่อถามว่า ไม่ได้เกี่ยวข้องกับกรณีเจ้าหน้าที่รัฐบางคนถูกสหรัฐฯ จำกัดวีซ่า กรณีส่งอุยกูร์กลับจีน ใช่หรือไม่ นายภูมิธรรม กล่าวว่า ไม่มี ตนยังไม่ได้รับหนังสือเลยว่าสหรัฐฯ ห้ามเข้าประเทศในเรื่องของอุยกูร์ ไม่อยากให้จินตนาการ และไม่ใช่เรื่องที่จะมาพูดในที่สาธารณะ ซึ่งปัจจุบันตนได้เตรียมพร้อมทุกอย่างแล้ว ส่วนจะจัดการอย่างไรก็ให้รอดูผลการปฏิบัติ แล้วค่อยวิจารณ์

เมื่อถามว่า เราจะสร้างความสมดุลระหว่างจีน และสหรัฐฯ อย่างไร เพราะจีนประกาศมีมาตรการกับประเทศใดก็ตามที่ร่วมมือกับสหรัฐฯ แล้วสร้างผลกระทบกับจีน นายภูมิธรรม กล่าวว่า เป็นเรื่องระหว่างสหรัฐฯ กับจีน ในระหว่างที่ความสัมพันธ์ไทยกับจีน ก็ยีงดีอยู่ ในส่วนของสหรัฐฯ ตนได้พูดคุยอยู่บ่อยครั้ง ยังยืนยันว่า เป็นพันธมิตรที่ดีต่อกัน นอกจากนี้ ยังมีอีกหลายเวที ซึ่งประมาณกลางเดือนพฤษภาคม ตนจะเดินทางไปประเทศเยอรมัน พบปะกับรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหมหลายประเทศ นอกจากนี้ ยังมีการประชุมเชงกรีล่า ที่ประเทศสิงคโปร์ ซึ่งต้องพบกับรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหมสหรัฐฯ และจีน

"ดังนั้น การเจรจาหรือการพูดคุย ไม่ได้เป็นอย่างที่เห็น แล้วมากล่าวหาว่าอ่อนหัด อยากให้ดูผลของการเจรจาดีกว่า ไม่ใช่พอเห็นรูปผู้แทนประเทศอินเดีย กับสหรัฐI พูดคุยกัน แล้วมาบอกให้รัฐบาลไทยดูเป็นตัวอย่าง ซึ่งเราก็ดูอยู่ ก็ไม่มีปัญหาอะไร แต่ไม่ได้หมายความว่าเราจะแย่กับเขา ต้องให้เกียรติกัน" นายภูมิธรรม กล่าว

เมื่อถามว่า หากสหรัฐฯ กดดัน เปลี่ยนเครื่องบินรบฝูงใหม่จาก Gripen เป็นเอฟ 16 เพื่อแลกกับการลดภาษี นายภูมิธรรม กล่าวว่า เป็นเรื่องที่ต้องคุยในระยะยาว เพราะเครื่องบินเอฟ 16 มาด้วยเงื่อนไขให้เรากู้เงิน กับทางสหรัฐฯ

"ผมได้พูดกับทูตสหรัฐอเมริกาไปแล้ว เราไม่เคยกู้เงินมาซื้ออาวุธ อยู่ดีๆ จะให้เรามากู้เงินซื้ออาวุธ ท่านไม่ตายแต่ผมตาย ซึ่งหากไม่มีเงื่อนไขการกู้เงินนี้ ก็สามารถพูดคุยได้ เพราะเรามองว่ากำลังรบของกองทัพอากาศไทยมีอยู่หลายเฟส ส่วนที่นายกรัฐมนตรีเตรียมจะเดินทางไปประเทศสวีเดน เพื่อเซ็นสัญญาการซื้อเครื่องบิน Gripen นั้น ผมยังไม่ทราบ เพราะปัจจุบันนี้ทางกองทัพอากาศยังไม่ได้ยื่นมาให้ผมเซ็นเลย ยังไม่ได้เข้า ครม." นายภูมิธรรม กล่าว

- 006