วันที่ 10 พฤษภาคม 2568 ศ.ดร.ไชยันต์ ไชยพร อาจารย์ประจำภาควิชาการปกครอง คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์เฟซบุ๊ก Chaiyan Chaiyaporn ระบุว่า กรณีผลสอบของแพทยสภากรณี “ผู้ป่วยชั้น 14”

แสดงให้เห็นความสำคัญของ ทฤษฎี spheres of justice ของ Walzer ทฤษฎีความยุติธรรมของ Michael Walzer ให้ความสำคัญกับ มาตรฐานความยุติธรรมในแต่ละกลุ่ม (spheres) และแต่ละกลุ่มจะมีความอิสระ (autonomy/ auto + nomos, nomos คือ กฎเกณฑ์กติกา ธรรมเนียมปฏิบัติที่แต่ละกลุ่มตกลงสร้างขึ้นมา) จะมีการแทรกแซงล่วงล้ำความยุติธรรมและความอิสระของแต่ละกลุ่มไม่ได้ เช่น คนใช้อำนาจเงิน หรืออิทธิพลทางการเมือง เข้าแทรกแซง sphere การศึกษา เพื่อให้คนของตนเข้าเรียนหรือสอบผ่าน

กระนั้น การใช้มาตรฐานเรื่องเงินจะยุติธรรมและไม่ผิดสำหรับบาง spheres. เช่น การประมูล การทำธุรกิจ แต่การยัดเยียดใช้มาตรฐานความยุติธรรมของ sphere หนึ่งกับอีก sphere หนึ่งนั้น  Walzer ใช้คำแรง เขาเรียกมันว่า เป็นการกระทำของ ทรราช เพราะ ทรราช คือ คนที่ต้องการมีอำนาจอิทธิพลเหนือทุก spheres

ดังนั้น ถ้าแต่ละ spheres มีอิสระและความเข้มแข็ง สังคมก็จะดำเนินไปได้อย่างยุติธรรม และสมาชิกในแต่ละ spheres ก็จะมีความเป็นอิสระ และมีเสรีภาพที่จะประกอบการตามมาตรฐานของกลุ่มตน Walzer ยังเสนอว่า ทุก spheres มีสถานะที่เท่าเทียมกัน เราจะไปตัดสินคนต่าง spheres ด้วยมาตรฐานของ sphere เราไม่ได้ เช่น หมอเหนือกว่าบุรุษไปรษณีย์  เพราะหมอก็สำคัญในเรื่องสาธารณสุข  บุรุษไปรษณีย์ก็สำคัญในเรื่อง logistics  บัวขาว บัญชาเมฆ ก็สุดยอดในเรื่องกีฬามวย นักวิทยาศาสตร์รางวัลโนเบล ก็สุดยอดในสายของเขา มาเปรียบกันโดยใช้มาตรฐานของแต่ละกลุ่ม มันหาจุดจบไม่ได้ จะเห็นได้ว่า Walzer ให้ความสำคัญกับความหลากหลาย หรือ พหุนิยม

ขณะเดียวกัน เขาเห็นว่า ภายในแต่ละ sphere มีความไม่เท่าเทียมกันได้ เช่น หมอท่านนี้เก่งกว่าในเรื่อง A กว่าหมอท่านอื่นๆที่เชี่ยวชาญเรื่อง A

ดังนั้น เขาจึงชวนให้เรามอง ความเท่าเทียมกันให้มีมิติ ไม่ใช่ต้องเท่าเทียมกันไปหมด แบบง่ายๆ (simple) เขาเรียกแนวคิดความเท่าเทียมของเขาว่า complex equality ผู้สนใจสามารถหาหนังสือของเขามาอ่านได้ครับ Spheres of Justice: A Defense of Pluralism and Equality(ส่วนหนึ่งของทฤษฎีความยุติธรรมที่สอนในวิชา ความรู้เบื้องต้นทฤษฎีการเมืองและสังคม วิชาบังคับของคณะรัฐศาสตร์ จุฬาฯ)