‘กลุ่มนักวิชาการ’เปิดเวทีถก‘ธุรกิจกาสิโน’สร้างปัญหาอาชญากรรม-ฟอกเงินในชาติ ชี้หากรัฐหนุนให้เกิดจะมีปัญหาซ้ำรอยประเทศเพื่อนบ้าน

7 กรกฎาคม 2568 ศูนย์ศึกษาปัญหาการพนัน คณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย จัดเสวนาวิชาการ “อาชญากรรมกับการฟอกเงินในธุรกิจคาสิโน: ปัญหาและแนวทางป้องกัน” ณ ห้องบุษบา โรงแรมแมนดาริน สามย่าน

ศ.พิเศษ วิชา มหาคุณ คณบดี คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต กล่าวถึงรายงาน บ่อนคาสิโน การฟอกเงิน เงินนอกกฎหมาย และองค์กรอาชญากรรมข้ามชาติในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ของ UNODC ว่าเป็นรายงานที่วิเคราะห์ได้ชัดเจนว่าคาสิโนเป็นศูนย์ฟอกเงินขององค์กรอาชญากรรมข้ามชาติ ที่มีการเปลี่ยนเงินสกปรกจากการคอร์รัปชัน ค่าสินบน การค้ามนุษย์ การค้ายาเสพติด และการค้าอาวุธ ให้เป็นเงินปกติ ซึ่งมีลักษณะการทำงานเป็นองค์กร อาศัยระบบออนไลน์มาเชื่อมโยง ใช้วิธีการแบบเดิม แบ่งหน้าที่กันทำคล้ายค่ายนรก แต่เป็นค่ายนรกในอาคารสวยงาม

“การมีคาสิโนเกิดขึ้นในพื้นที่ใด ย่อมหลีกเลี่ยงการฟอกเงินและอาชญากรรมข้ามชาติได้ยาก โดยเฉพาะประเทศไทยที่ยังมีความอ่อนแอเรื่องการบังคับใช้กฎหมาย เรายังพบว่า เงินที่อยู่ในมือคนทุจริต รอการฟอกเงินในกาสิโนคืนหนึ่ง ๆ เป็นพันล้าน ถ้าไม่มีกฎหมายที่เข้มงวด ยึดทรัพย์ได้ โดยทำได้เร็ว การบังคับกฎหมายล้มเหลว กฎหมายถูกย่ำยีโดยผู้มีอำนาจ กระบวนการรัฐจะล้มเหลวถ้ามีคาสิโน” ศ.พิเศษ วิชา กล่าว

ด้าน ผศ.ดร.ณัชพล จิตตรัตน์ คณะนิติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กล่าวถึงข้อมูลกฎหมายการฟอกเงินว่า ความผิดเกี่ยวกับการฟอกเงินมี 28 มูลฐาน เป็นความผิดทางอาญาที่มีทั้งโทษจำคุกและโทษปรับ และมีความผิดทางแพ่ง ตามกฎหมายการฟอกเงิน การริบทรัพย์หรือการทำให้ทรัพย์ตกเป็นของแผ่นดิน จะมีการติดตามทรัพย์และดอกผลที่ได้ ไม่ว่าทรัพย์จะไหลไปที่ไหน โอนไปกี่ทอด และกรณีตามทรัพย์ได้ไม่ครบจะ ‘ยึดทรัพย์แทนที่’ ได้ เช่น อาชญากรได้เงินมาจากการค้ายาเสพติด 50 ล้าน ถ้าตามทรัพย์แล้วไม่ประสบผล ได้เงินไม่ครบ ตามได้ 30 ล้าน อีก 20 ล้าน ก็ไปยึดทรัพย์อื่น เช่น เงินในบัญชีที่เป็นเงินสะอาดแทนได้

“การฟ้องกรณีฟอกเงินมีความพิเศษคือ มีความรวดเร็วสูง มาตรฐานการพิสูจน์ต่ำกว่าคดีอาญา แค่พิสูจน์ให้ศาลเชื่อว่าทรัพย์นี้ได้มาจากการกระทำความผิดเท่านั้น สามารถใช้มาตรการทางแพ่งย้อนหลัง และไม่มีอายุความ” ผศ.ดร.ณัชพล กล่าว

ผศ.ดร. ณัชพล ยังกล่าวอีกว่า ‘มาตรการทางการเงินเกี่ยวกับการฟอกเงิน หรือ FATF’  ได้กำหนดให้ธุรกิจ 3 กลุ่มที่มีหน้าที่ต้องรายงานการทำธุรกรรม ได้แก่ สถาบันการเงิน สำนักงานที่ดิน และธุรกิจที่มีความเสี่ยง โดยจัดให้คาสิโนเป็นธุรกิจที่มีความเสี่ยง ต้องตรวจสอบอย่างเข้มข้น ถ้าพบว่ามีคะแนนต่ำกว่าเกณฑ์ แสดงว่าเป็นประเทศที่มีความเสี่ยงเรื่องการฟอกเงิน ส่งผลกระทบต่อการตัดสินใจลงทุนและการทำธุรกรรมการเงินของภาคเอกชน

รศ.ดร.ชิตตะวัน ชนะกุล คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ชี้ว่า อาชญากรรม การฟอกเงิน และคาสิโน มีความสัมพันธ์กันอย่างมาก เริ่มตั้งแต่ความรุ่งเรืองของลาสเวกัส ทำรายได้สูงที่สุดของอุตสาหกรรมคาสิโน กระทั่งในปี 2006 มาเก๊าแซงขึ้นมาทำรายได้ได้มากกว่า แต่ความเฟื่องฟูของธุรกิจคาสิโนนำมาซึ่งหายนะของมาเก๊า เช่น การเผชิญกับเรื่องมาเฟียจำนวนมาก การใช้ความรุนแรง การฆ่ากันตาย และการเป็นศูนย์กลางของการฟอกเงินของโลก ต่อมาในปี 2014 รัฐบาลสีจิ้นผิงได้ออกนโยบายปราบปรามการคอร์รัปชันและการฟอกเงินอย่างจริงจัง ทำให้ลูกค้าจากประเทศจีน ไม่สามารถฟอกเงินในมาเก๊า คาสิโนในมาเก๊าต้องสูญเสียรายได้จำนวนมาก ได้ย้ายฐานมาในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้หลายประเทศ คือ ฟิลิปปินส์ กัมพูชา พร้อมนำปัญหาอื่น ๆ ตามมาด้วย ทั้งปัญหายาเสพติด การค้าประเวณี

“ประเทศไทยพยายามผลักดันให้มีคาสิโนในเอ็นเตอร์เทนเมนต์คอมเพล็กซ์ และคิดว่าไทยจะขึ้นแท่นเป็นอันดับ 1 ในภูมิภาค ถ้าพิจารณาจากความเป็นจริง ไทยมีปัญหาการคอร์รัปชันสูงมาก ถ้าดูดัชนีชี้วัดความโปร่งใส ของสิงคโปร์อยู่อันดับ 3 ของไทยอยู่ลำดับที่ 107 แย่กว่าอินโดนีเซียและเวียดนามแล้ว และถ้ามีคาสิโนจริง กลุ่มที่เล่นพนันตามแนวชายแดนจะย้ายมาเล่นในไทยหรือไม่ ถ้ากลุ่มอาชญากรที่มีความสัมพันธ์กับคาสิโนย้ายมาประเทศไทย ต่อไปประเทศไทยจะเป็นเช่นไร ไม่เคยมีผู้นำที่ดีของประเทศไหน ต้องการเป็นอันดับ 1 ในเรื่องคาสิโน หรือคิดสร้างชาติด้วยการพนัน ผู้นำที่ดีล้วนต้องการสร้างทรัพยากรมนุษย์เพื่อสร้างชาติ  การที่ประชาชนติดการพนันเป็นการทำลายความมั่นคงของชาติ และจะทำให้ประเทศตกเป็นเบี้ยล่างของประเทศอื่นในท้ายที่สุด ” รศ.ดร.ชิตตะวัน กล่าว

รศ.ดร.นวลน้อย ตรีรัตน์ ผู้อำนวยการศูนย์ศึกษาปัญหาการพนัน กล่าวถึง ปัญหาการฟอกเงินกับธุรกิจคาสิโน 5 อันดับแรกของโลก พบว่ามีฟิลิปปินส์ กัมพูชา มาเก๊า อังกฤษ และ ออสเตรเลีย ซึ่งปัจจุบันธุรกิจกาสิโนก็หมายรวมถึงคาสิโนออนไลน์ หรือ คาสิโนออนไลน์นั่นเอง และอีกปัญหาตัวร้ายที่ทำให้เกิดการฟอกเงิน คือ “จังเก็ต” ทำหน้าที่พา VIP ไปคาสิโน ปล่อยเครดิต พวก VIP จะโอนเงินผ่านจังเก็ต เพราะเงินที่ไหลผ่านจังเก็ตจะไม่มีการตรวจสอบแหล่งที่มาของเงินเหมือนกับคนนำเงินไปเล่นพนันทั่วไป ที่ต้องรายงานธุรกรรม ต้องแจ้งแหล่งที่มาของเงิน เงินจำนวนมหาศาลที่พัวพันอยู่กับจังเก็ต เงินเข้าเยอะ หมุนเร็ว เป็นเงินสะอาดหรือสกปรกก็ไม่มีใครรู้ ดังนั้นธุรกิจคาสิโนจึงเป็นแหล่งฟอกเงินที่อันตรายที่สุด

“กรณีกัมพูชา คาสิโนชายแดนเริ่มซบเซามาตั้งแต่ก่อนโควิด จึงมีคาสิโนออนไลน์ ตอนหลังเปลี่ยนมาเป็นสแกมเมอร์ พวกนี้เป็นเครือข่ายเดียวกัน เช่นข่าวกลุ่มฮุ่ยวัน (Huione Group) ของกัมพูชา เป็นบริษัทด้านการเงิน ทำหน้าที่ฟอกเงินผ่านการซื้อขายคริปโตในตลาด คือตอนซื้อคริปโตไม่มีการสอบถามว่าเงินมาจากไหน พอขายแล้วก็กลายเป็นเงินถูกกฎหมาย การฟอกเงินเหล่านี้พัวพันกับเครือข่ายอาชญากรรมของหลายประเทศในอาเซียน” ดร.นวลน้อย กล่าว