'เครือข่ายกัญชา'ยื่น'ป.ป.ช.'เอาผิด'สมศักดิ์' ปมออกประกาศกระทรวงสาธารณสุขเอื้อประโยชน์กลุ่มทุน-ซ้ำเติมประชาชน

เมื่อวันที่ 29 ก.ค.2568 เครือข่ายเขียนอนาคตกัญชาไทยได้เข้ายื่นหนังสือต่อสำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) พร้อมคำแถลงเรียกร้องให้ไต่สวนและดำเนินคดีเอาผิดกับนายสมศักดิ์ เทพสุทิน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข และผู้เกี่ยวข้องรวม 3 กลุ่มบุคคล ฐานปฏิบัติหน้าที่โดยมิชอบตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 157 จากกรณีลงนามในประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง “สมุนไพรควบคุม (กัญชา) พ.ศ. 2568” ซึ่งก่อให้เกิดความเสียหายทั้งทางตรงและทางอ้อมต่อประชาชน ผู้ประกอบการ และผู้ได้รับใบอนุญาตทั่วประเทศ

ทั้งนี้ หนังสือร้องเรียนฉบับนี้มีการแนบเอกสารประกอบสำคัญ ได้แก่

1. สำเนาประกาศกระทรวงสาธารณสุขฉบับใหม่ ปี 2568

2. โปรแกรมอบรมมาตรฐานการปลูก GACP ซึ่งถูกกล่าวอ้างว่าใช้เพื่อเอื้อประโยชน์เฉพาะกลุ่ม

สำหรับสาระสำคัญของคำร้องเรียน มีประเด็นหลัก 5 ข้อ ได้แก่

1. ตัดมาตรการคุ้มครองบุคคลเปราะบาง ประกาศฉบับปี 2565 เคยกำหนดชัดเจนว่าห้ามจำหน่ายกัญชาแก่บุคคลบางกลุ่ม เช่น เยาวชนอายุต่ำกว่า 20 ปี แต่ในประกาศฉบับปี 2568 ที่นายสมศักดิ์ลงนาม กลับตัดข้อกำหนดนี้ออก โดยใช้ระบบใบแพทย์ในการเข้าถึงกัญชาแทน ซึ่งทำให้บุคคลที่สังคมควรคุ้มครองสามารถเข้าถึงกัญชาได้ง่ายขึ้น

2. กำหนดมาตรฐานการปลูกใหม่ (GACP) โดยไม่มีการประกาศอย่างเป็นทางการ ประกาศใหม่บังคับว่าการจำหน่ายหรือส่งออกกัญชาต้องมาจากแหล่งที่ได้รับการรับรองมาตรฐานจากกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก แต่กลับไม่มีการเผยแพร่มาตรฐานเหล่านั้นอย่างเป็นทางการสู่สาธารณะ โดยกลับใช้การอบรมในวงจำกัดและออกใบอนุญาตให้เฉพาะกลุ่ม ถือเป็นการเลือกปฏิบัติและเอื้อประโยชน์ให้กลุ่มบุคคลเพียงบางส่วน

3. กระทบผู้ปลูกกัญชาถูกกฎหมายที่มีอยู่เดิมจำนวนมาก ผู้ที่ดำเนินการภายใต้ประกาศปี 2565 มานานกว่า 3 ปี ต้องประสบความเสียหาย เพราะผลิตภัณฑ์ที่เคยถูกกฎหมายกลับไม่สามารถขายได้ภายใต้ประกาศใหม่ ซึ่งไม่มีการผ่อนปรนหรือช่วงเปลี่ยนผ่าน ทำให้ผู้ประกอบการถูกต้องตามกฎหมายต้องขาดทุนมหาศาล รวมถึงธุรกิจขนาดเล็กและชุมชนจำนวนมากทั่วประเทศ

4. ประกาศมีผลทันทีโดยไม่มีมาตรการรองรับ หลังจากประกาศในราชกิจจานุเบกษาได้มีผลบังคับใช้ทันที โดยไม่มีช่วงเวลาให้ปรับตัว ส่งผลกระทบต่อผู้ประกอบการที่ลงทุนในธุรกิจกัญชาไปแล้วอย่างหนัก รวมมูลค่าความเสียหายหลายล้านบาท โดยเฉพาะร้านค้าที่ได้รับอนุญาตแล้วเกือบ 20,000 ราย

5. พฤติกรรมเข้าข่ายเอื้อประโยชน์และขัดต่อจริยธรรมข้าราชการการเมือง จากภาพข่าวและการปรากฏตัวของรัฐมนตรีร่วมกับกลุ่มนักธุรกิจบางกลุ่มอย่างต่อเนื่อง รวมถึงกระบวนการอบรมที่ปิดกั้นการเข้าถึงของประชาชนทั่วไป สะท้อนถึงพฤติกรรมที่ไม่โปร่งใส ไม่เป็นธรรม และสร้างความเหลื่อมล้ำในการเข้าถึงสิทธิและโอกาทางเศรษฐกิจ

เครือข่ายฯ ย้ำว่า นายสมศักดิ์ เทพสุทิน ในฐานะรัฐมนตรีผู้มีอำนาจ ย่อมทราบดีถึงบริบทของอุตสาหกรรมกัญชา และผลกระทบของนโยบายที่ตนเองลงนาม หากยังดำเนินการออกประกาศอย่างเร่งรีบโดยไร้มาตรการรองรับ ย่อมแสดงให้เห็นถึงเจตนาพิเศษที่มุ่งก่อให้เกิดความเสียหายต่อประชาชน และเปิดช่องให้กลุ่มทุนที่ใกล้ชิดได้รับผลประโยชน์แบบไม่เป็นธรรม

รายชื่อผู้เกี่ยวข้องที่ถูกระบุในคำร้อง ประกอบด้วย

1. นายสมศักดิ์ เทพสุทิน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข

2. ข้าราชการการเมืองที่มีส่วนร่วมในการร่างหรือผลักดันประกาศ

3. ข้าราชการประจำที่เกี่ยวข้องกับการรับรองและการจัดอบรมมาตรฐานการปลูก

ทั้งนี้ เครือข่ายเขียนอนาคตกัญชาไทยเรียกร้องให้ ป.ป.ช. ดำเนินการไต่สวนตามขั้นตอนอย่างเคร่งครัด เพื่อปกป้องผลประโยชน์ของประชาชน และยกระดับจริยธรรมของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองให้เป็นไปตามหลักธรรมาภิบาล