วันที่ 20 สิงหาคม 2568 ศ.ดร.ไชยันต์ ไชยพร อาจารย์ประจำภาควิชาการปกครอง คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้โพสต์ข้อความลงบนเฟซบุ๊ก Chaiyan Chaiyaporn ระบุว่า หากจะมีการวินิจฉัยตัดสินจรรยาบรรณ/จริยธรรมของนายกรัฐมนตรี

ไม่ว่าใครหรือองค์กรใดจะเป็นผู้ตัดสิน สามารถใช้เกณฑ์ของการเมืองการปกครองสหราชอาณาจักรเป็นแนวทางได้ เชื่อว่า มีความเป็นสากลอยู่พอสมควรครับ

สหราชอาณาจักรได้กำหนดจรรยาบรรณสำหรับผู้ดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีและตำแหน่งทางการเมืองต่างๆ
โดยเริ่มต้นด้วย

1. หลักการสำคัญ 7 ประการ

1.1 ความเสียสละ (selflessness)
ผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองควรดําเนินการในแง่ของผลประโยชน์สาธารณะเท่านั้น

1.2 ความซื่อตรงต่อตนเอง เป็นธรรม ยึดมั่นในหลักการ (integrity)
ผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองต้องหลีกเลี่ยงในการวางตัวเองภายใต้ภาระผูกพันใด ๆ ต่อบุคคลหรือองค์กรที่อาจพยายามโน้มน้าวให้ตนในการทํางานอย่างไม่เหมาะสม   และไม่ควรกระทําหรือตัดสินใจเพื่อให้ได้ผลประโยชน์ทางการเงินหรือวัตถุอื่น ๆ สําหรับตนเอง ครอบครัว หรือเพื่อน และต้องเปิดเผยและแก้ไขผลประโยชน์และความสัมพันธ์ใดๆของตน

1.3 ความเที่ยงตรง (objectivity)
ผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองต้องดําเนินการและตัดสินใจอย่างเป็นกลาง ยุติธรรม และมีคุณธรรม โดยใช้หลักฐานที่ดีที่สุดและไม่มีการเลือกปฏิบัติหรืออคติ

1.4 ความรับผิดชอบ (accountability)
ผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองต้องรับผิดชอบต่อสาธารณชนในการตัดสินใจและการกระทําของตน และต้องยอมรับการตรวจสอบข้อเท็จจริงที่จําเป็นเพื่อให้แน่ใจในการมีความรับผิดชอบในการกระทำของตน

1.5 การเปิดกว้าง (openness)
ผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองควรดําเนินการและตัดสินใจในลักษณะที่เปิดกว้างและโปร่งใส ไม่ควรปกปิดข้อมูลต่อสาธารณชน เว้นแต่จะมีเหตุผลที่ชัดเจนและถูกต้องตามกฎหมายในการทําเช่นนั้น

1.6 ความซื่อสัตย์ (honesty)
ผู้ดำรงตำแหน่งทางการต้องมีความซื่อสัตย์ พูดความจริง จริงใจต่อผู้อื่น

1.7 ความเป็นผู้นำ (leadership)
ผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองควรแสดงหลักการที่กล่าวไปข้างต้นในพฤติกรรมของตนเองและปฏิบัติต่อผู้อื่นด้วยความเคารพ และควรส่งเสริมและสนับสนุนหลักการเหล่านี้อย่างจริงจังและท้าทายพฤติกรรมที่ไม่ดีไม่ว่าจะเกิดขึ้นที่ไหนก็ตาม

ที่สำคัญคือ ในการตัดสินวินิจฉัย 

ผู้ที่ทำหน้าที่ตัดสินวินิจฉัยจะต้องสร้างเครื่องมือในการชี้วัดถึงการบกพร่องในข้อต่างๆข้างต้นได้อย่างเป็นที่ประจักษ์และให้มีข้อสงสัยน้อยที่สุด 

มิฉะนั้น ผู้ตัดสินวินิจฉัยนั้นเองที่จะเป็นผู้บกพร่องในหลักการข้างต้นเสียเอง