'อดีตบิ๊กสธ.'ลั่นแก้รัฐธรรมนูญ ไม่ได้แก้ไขปัญหาหลักของประเทศ ชี้ควรแก้ที่จิตสำนึกและคุณธรรมของผู้ใช้อำนาจ 

เมื่อวันที่ 3 ต.ค.2568 นพ.ชำนาญ ภู่เอี่ยม อดีตหัวหน้าผู้ตรวจราชการกระทรวงสาธารณสุข โพสต์ข้อความเห็นผ่านเฟซบุ๊กส่วนตัว ระบุว่า “รัฐธรรมนูญไทยเปลี่ยนบ่อย แต่จิตสำนึกนักการเมืองไทยไม่เคยเปลี่ยน” ประเทศไทยถือเป็นหนึ่งในประเทศที่มีการใช้รัฐธรรมนูญมากที่สุดในโลก นับตั้งแต่การเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475 จนถึงปัจจุบัน ประเทศไทยมีรัฐธรรมนูญและธรรมนูญการปกครองมากกว่า 20 ฉบับ เฉลี่ยอายุการใช้งานของรัฐธรรมนูญไทยไม่เกิน 5 ปี ขณะที่หลายประเทศประชาธิปไตยใช้รัฐธรรมนูญฉบับเดียวกันยาวนานนับร้อยปี….

“รัฐธรรมนูญไทยเปลี่ยนบ่อย แต่จิตสำนึกนักการเมืองไทยไม่เคยเปลี่ยน”

ความจริงที่สังคมไทยพึงตระหนักก็คือ “รัฐธรรมนูญเป็นเพียงกระดาษ แต่จิตสำนึกต่างหากคือกฎหมายที่แท้จริง” “Constitution is only paper, but conscience is the true law.”

ปัญหาของการแก้ไขรัฐธรรมนูญ
รัฐธรรมนูญไทยมักถูกแก้ไขด้วยแรงจูงใจที่มิใช่เพื่อประโยชน์ส่วนรวม แต่เพื่อสนองผลประโยชน์ของนักการเมืองหรือกลุ่มอำนาจ
ในความเป็นจริง การแก้รัฐธรรมนูญจึงไม่ใช่ “การปฏิรูปประเทศให้ดีขึ้น” แต่กลายเป็น “การปฏิรูปเงื่อนไขในรัฐธรรมนูญ เพื่อประโยชน์ส่วนตน หรือคนบางกลุ่มเท่านั้น

ดังนั้น แทนที่จะเสียเวลาและงบประมาณมหาศาลไปกับการแก้รัฐธรรมนูญซ้ำแล้วซ้ำเล่า ควรหันมาพัฒนาสิ่งสำคัญกว่านั่นคือ “จิตสำนึกของนักการเมือง” เพราะ…

“แก้รัฐธรรมนูญพันครั้ง ก็ไม่สู้แก้จิตสำนึกครั้งเดียว”
“A thousand constitutional amendments cannot compare to changing the conscience just once.”

“กฎหมายที่ดีจะไร้ความหมาย หากถูกปกครองโดยคนเลว แม้แต่กฎหมายที่ไม่สมบูรณ์ ก็ยังใช้ได้ผล เมื่ออยู่ในมือของคนดี”
“Good laws are useless if bad people rule; but even imperfect laws can work when good people govern.”

“กฎหมายจะศักดิ์สิทธิ์หรือไร้ค่า อยู่ที่ผู้ใช้อำนาจเป็นคนดีหรือคนเลว”
“The law is sacred or worthless depending on who wields it — the virtuous or the vile.”

สรุป
การแก้ไขรัฐธรรมนูญ ไม่ใช่การแก้ไขปัญหาหลักของประเทศ เพราะปัญหาแท้จริงอยู่ที่ “จิตสำนึกและคุณธรรมของผู้ใช้อำนาจ” มากกว่าตัวอักษรในกฎหมาย การปฏิรูปที่แท้จริงจึงต้องเริ่มที่การปฏิรูป “คน” ไม่ใช่ที่ “ตัวบทกฎหมาย“

“รัฐธรรมนูญที่ดีที่สุด ก็ไร้ความหมาย หากผู้ใช้ไร้ความซื่อสัตย์”
“The best constitution is meaningless if its users lack integrity.”

“กฎหมายดีอยู่ในมือคนเลว ก็ไร้ค่า; กฎหมายบกพร่องอยู่ในมือคนดี ก็มีคุณ”
“Good laws are powerless in the hands of the corrupt; but even flawed laws have power in the hands of the just.”