‘จาตุรนต์’ซัด‘อนุทิน’ยุบสภาหนีซักฟอกปิดทางแก้ รธน. ชี้มติมหาชนเป็นต้นทุน-แรงผลักดันสำคัญให้กระบวนการเดินหน้าแก้รัฐธรรมนูญ

เมื่อวันที่ 14 ธ.ค.2568 นายจาตุรนต์ ฉายแสง อดีต สส.พรรคเพื่อไทย (พท.) กล่าวภายหลังมีการยุบสภา ว่า พรรคภูมิใจไทย (ภท.) ได้ประโยชน์ทางการเมืองหลายด้านจากการจัดตั้งรัฐบาลที่ผ่านมา แต่เป้าหมายสำคัญที่เคยอ้างเป็นเหตุผลในการสนับสนุนนายอนุทิน ชาญวีรกูล เป็นนายกรัฐมนตรี โดยเฉพาะการเดินหน้าแก้ไขรัฐธรรมนูญ กลับไม่เกิดผลเป็นรูปธรรม จนร่างแก้ไขรัฐธรรมนูญมาตรา 256 ตกไป 

นายจาตุรนต์ กล่าวต่อว่า ดังนั้น ก้าวต่อไปที่จำเป็นคือ การเร่งรณรงค์ให้ประชามติ คำถามที่ 1 ผ่านความเห็นชอบของประชาชน เพื่อให้มติมหาชนเป็นต้นทุนทางการเมืองและแรงกดดันผลักดันการมีรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ โดยให้ประชาชนเป็นเจ้าของกระบวนการ ไม่ใช่อยู่ภายใต้เงื่อนไขของ สว.

นายจาตุรนต์ กล่าวด้วยว่า ทั้งนี้ เดิมทีเกรงกันว่า หากฝ่ายค้านยื่นญัตติอภิปรายไม่ไว้วางใจ นายกรัฐมนตรีก็จะยุบสภา และร่างแก้ไขรัฐธรรมนูญที่กำลังพิจารณากันอยู่ก็จะตกไป แต่การยุบสภาที่เกิดขึ้นในครั้งนี้ เป็นการหนีการอภิปรายไม่ไว้วางใจทั้งที่ฝ่ายค้าน พรรค พท.ยังไม่สรุปว่าจะยื่นญัตติ แต่เมื่อพรรค ภท.และพรรคร่วมรัฐบาลร่วมมือกับ สว.ส่วนใหญ่ ไม่ยอมทำตามกรรมาธิการเสียงข้างมากในประเด็นการไม่มีเงื่อนไข สว. 1 ใน 3 ในการลงมติเห็นชอบหรือไม่เห็นชอบต่อร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ ที่จะมีการร่างกันในอนาคต ทุกฝ่ายก็เห็นชัดเจนแล้วว่า เมื่อยังคงเงื่อนไข สว. 1 ใน 3 ไว้เช่นนี้ การจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ก็แทบจะเป็นไปไม่ได้เลย เพราะอำนาจตัดสินชี้ขาดสุดท้ายจะอยู่ที่สว.สีน้ำเงิน ไม่ใช่รัฐสภาหรือประชาชน

นายจาตุรนต์ กล่าวอีกว่า การยุบสภาและการที่ร่างแก้ไขรัฐธรรมนูญตกไป จึงกลายเป็นความล้มเหลวของความพยายามแก้ไขรัฐธรรมนูญทั้งฉบับ ด้วยความคิดว่า พรรค ภท.น่าจะมีพลังในการโน้มน้าวสมาชิกวุฒิสภาบางส่วน ให้เห็นชอบกับการจัดทำธรรมนูญฉบับใหม่ได้ แต่ถึงเวลาจริงๆ พรรค ภท.ก็กลับไปจับมือกับ สว. และคงเงื่อนไขที่ทำให้การแก้รัฐธรรมนูญเป็นเรื่องยากที่สุดเอาไว้

นายจาตุรนต์ กล่าวต่อว่า งานนี้พรรค ภท.ได้ไปหลายอย่าง ทั้งตำแหน่งนายกรัฐมนตรีและการเป็นแกนนำพรรคร่วมรัฐบาล ทั้งอำนาจในการแต่งตั้งโยกย้าย และการใช้งบประมาณเพื่อเตรียมความพร้อมในการเลือกตั้งของตน อีกทั้งยังใช้โอกาสคลี่คลายเรื่องที่เป็นชนักปักหลังอยู่ ขณะที่การแต่งตั้งกรรมการองค์กรอิสระ ก็ได้คนที่มีประวัติเคยทำงานรับใช้ใกล้ชิดกับพวกตนเข้ามาดำรงตำแหน่งมากขึ้นเรื่อยๆ 

นายจาตุรนต์ กล่าวด้วยว่า ส่วนการแก้ไขรัฐธรรมนูญมาตรา 256 เพื่อให้นำไปสู่การจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ ก็ไม่เกิดขึ้น หนังซีรีส์เอพพิโซด (Episode) ว่าด้วย MOA จึงจบลงด้วยประการฉะนี้ แต่ในท่ามกลางความชุลมุนในวันประชุมรัฐสภาครั้งสุดท้าย ก็ยังดีที่พรรคการเมืองหลายพรรคยังตั้งหลักได้ และพรรค ภท. กับสว.จำนวนมากต้องยอมโอนอ่อนผ่อนตาม มี 3 พรรคการเมืองและหนึ่งกลุ่มสว.ที่เสนอญัตติเพื่อให้รัฐสภามีมติร้องขอให้คณะรัฐมนตรี (ครม.) ไปมีมติให้จัดทำให้มีการออกเสียงประชามติต่อไป 

นายจาตุรนต์ กล่าวอีกว่า โดยที่ประชุมได้มีมติเกือบจะเป็นเอกฉันท์เห็นชอบให้ส่งคำขอไปยัง ครม.เพื่อให้จัดให้มีการลงประชามติโดยมีคำถามว่าประชาชนจะเห็นชอบให้มีการจัดทำร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่หรือไม่ ซึ่งการจัดให้มีการออกเสียงประชามติครั้งนี้คงจะเกิดขึ้นในวันเดียวกันกับการเลือกตั้ง โดยจะผ่านความเห็นชอบของประชาชนหรือไม่ เป็นเรื่องที่มีความหมายสำคัญอย่างมากต่อการแก้ไขรัฐธรรมนูญและทำให้บ้านเมืองเป็นประชาธิปไตย การแก้รัฐธรรมนูญเกี่ยวข้องกับชีวิตจริงของคนไทยทุกคน ดังนั้น กระบวนการหลังจากนี้จะไม่ใช่เรื่องเล่นๆ และไม่ใช่ความผิดพลาดที่ค่อยมาขอโทษกันทีหลังได้ ต่อจากนี้ ทุกฝ่ายที่ต้องการให้บ้านเมืองเป็นประชาธิปไตย ต้องไม่ปล่อยให้การร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ ถูกฝังทั้งเป็น จนตายสนิทไปตลอดกาล วันนี้ต้องหยุดคิดแค่ว่าจะแก้ให้สำเร็จอย่างไร และต้องคิดให้ชัดยิ่งกว่านั้นว่า จะทำให้ประชาชนเป็นเจ้าของกระบวนการได้จริงอย่างไร

นายจาตุรนต์ กล่าวต่อว่า เพราะนี่คือประเด็นยุทธศาสตร์ของรัฐธรรมนูญที่จะชี้เป็นชี้ตายว่าไปต่อได้หรือถูกทำให้ล้มไปเลย ดังนั้นพรรคการเมือง นักการเมือง องค์กรภาคประชาชน และผู้รักประชาธิปไตยทุกภาคส่วน ต้องร่วมมือกันวางกระบวนการรณรงค์ให้แข็งแรง ตั้งแต่การเล่าเหตุผลให้จับต้องได้ เปิดพื้นที่ให้ทุกฝ่ายร่วมออกแบบ ไปจนถึงการสื่อสารแบบต่อเนื่องเพื่อให้การจัดทำประชามติในคำถามที่ว่า ประชาชนจะเห็นชอบให้มีการจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่หรือไม่ ผ่านความเห็นชอบของประชาชนให้ได้

“สิ่งนี้จำเป็นอย่างมาก เพราะต้องยอมรับความจริงร่วมกันก่อนว่า ต่อให้เราผ่านประชามติคำถามที่ 1 ไปได้ ก็ยังไม่ใช่เส้นชัยแต่เป็นเพียงการเปิดประตูเท่านั้น หลังจากนั้นยังต้องกลับมาเดินเกมใหญ่ คือการแก้ไขรัฐธรรมนูญมาตรา 256 ใหม่อีกครั้ง และในขั้นนั้น สว. 134 คนขึ้นไปก็ยังขวางได้ อยู่เหมือนเดิม แต่การผ่านประชามติจะมีความหมายอย่างมาก เพราะนั่นคือหลักฐานชัดๆ ว่าประชาชนส่วนใหญ่ของประเทศต้องการรัฐธรรมนูญฉบับใหม่และมติมหาชนนี้จะกลายเป็นต้นทุนทางการเมืองและเป็นแรงผลักดันที่สำคัญให้กระบวนการเดินหน้าต่อไปได้ เมื่อประชาชนชนส่วนใหญ่ตัดสินและเมื่อเราทำให้ประชาชนเป็นเจ้าของกระบวนการได้จริง การจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่จะไม่จำกัดอยู่ในแวดวงของพรรคการเมืองนักการเมืองและสว.เท่านั้น แต่จะเป็นวาระของประเทศที่ใครก็ทำให้ล้มง่ายๆ ไม่ได้” นายจาตุรนต์ กล่าว