เช็กนายกฯ ในอุดมคติคนไทย! ‘ไอเอฟดีโพล’ เปิดผลสำรวจคนไทยต้องการผู้นำมีคุณธรรม โปร่งใส พบ ‘เท้ง’ นำ23.14% ‘อนุทิน’ ตามมา 14.85% ด้าน ‘อภิสิทธิ์’ ลำดับ3 แซง ‘จุลพันธ์’ ด้าน ‘ดร.แดน’ ชี้สถานการณ์อาจดึงไปสู่ ‘นายกฯม.5’

เมื่อวันที่ 15 ธ.ค.2568 ศ.ดร.เกรียงศักดิ์ เจริญวงศ์ศักดิ์ (ดร.แดน) ประธานสถาบันการสร้างชาติ ประธานสถาบันอนาคตศึกษาเพื่อการพัฒนา และนางจิตติมา บุญวิทยา ผู้อำนวยการไอเอฟดีโพลและเซอร์เวย์ ร่วมแถลงผลการสำรวจความคิดเห็นประชาชนไทยตั้งแต่ 18 ปีขึ้นไป  เรื่อง “เปิดสเปกนายกฯ ที่ทำให้ประเทศเดินหน้าไม่เดินวน” 1,247 ตัวอย่าง สำรวจในช่วง 11 - 13 ธ.ค. 2568 ใน 6 ภูมิภาค โดยการลงภาคสนามและการโทรศัพท์ สุ่ม‍ตัวอย่างความน่าจะเป็น Stratified Five-Stage Random Sampling ค่าความผิดพลาด 3% ที่ระดับความเชื่อมั่น 95%

ไอเอฟดีโพล ชี้ คนไทยระบุว่าคุณสมบัตินายกรัฐมนตรีที่จะทำให้ประเทศเจริญก้าวหน้า คือต้อง “ทั้งดีและเก่ง” แต่ 53.57% ยังไม่เห็นใครเข้าเกณฑ์ และช่องทางที่จะได้นายกรัฐมนตรีในแบบดังกล่าวได้ ประชาชนให้ความเห็นว่ามี 2 ทางหลัก คือ จากระบบเลือกตั้งเดิม 44.10% ใกล้เคียงการเปิดทางคนนอกนอกบัญชีพรรค 40.90% มีผลสำรวจ ดังนี้

สเปกนายกฯ” ที่จะนำประเทศเจริญก้าวหน้า “คุณธรรมมาก่อน แต่โจทย์ใหญ่ต้องบริหารเก่ง” คนไทยระบุว่าคุณสมบัตินายกรัฐมนตรีที่จะทำให้ประเทศเจริญก้าวหน้า: ผลสำรวจพบว่า คุณสมบัติอันดับหนึ่งที่ประชาชนต้องการจากนายกรัฐมนตรีคือ “มีคุณธรรม ซื่อสัตย์ โปร่งใส ตรวจสอบได้” 23.14% รองลงมาคือ “เก่งรอบด้าน บูรณาการงานได้” 17.89% และ “มีวิสัยทัศน์และยุทธศาสตร์ระยะยาว” 15.29% ตามด้วย “มองโลกกว้าง เข้าใจการต่างประเทศ รักษาผลประโยชน์ชาติ ทำไทยแข่งขันได้” 12.69% และ “ตัดสินใจถูกต้อง-เร็วแม้เวลาและทรัพยากรจำกัด” 8.85% ส่วนคุณสมบัติอื่นรองลงมาคือ “กล้าเปลี่ยนแปลง” 8.01% “พัฒนาคนและการศึกษา” 6.49% “ทำให้การเมืองปรองดองลดขัดแย้ง” 4.92% และ “ใช้ข้อมูลและเทคโนโลยีทันสมัยในการตัดสินใจ” 2.72%
“มีสเปกนายกฯ แต่รายชื่อที่มีในปัจจุบัน ยังไม่โดน” 

เมื่อถามต่อว่า จากรายชื่อนักการเมืองหรือผู้สมัครที่มีอยู่ในปัจจุบัน ประชาชนคิดว่ามีคนที่เหมาะสมเป็นนายกรัฐมนตรีตามสเปกหรือไม่ พบว่า ยังไม่มีคนเหมาะ 53.57% ประชาชนที่ระบุว่ามีรายชื่อคนที่เหมาะเป็นนายกฯ คะแนนยังกระจาย ประชาชนที่ระบุว่า “มีคนเหมาะ” (46.43%) ได้ระบุชื่อบุคคลที่เห็นว่าเหมาะสมเป็นนายกฯ ดังนี้ ณัฐพงษ์ เรืองปัญญาวุฒิ 23.14% รองลงมาคือ อนุทิน ชาญวีรกูล 14.85% และ อภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ 11.23% กลุ่มถัดมาได้แก่ จุลพันธ์ อมรวิวัฒน์ 8.64% คุณหญิงสุดารัตน์ เกยุราพันธุ์ 6.91% พลเอกรังษี กิติญาณทรัพย์ 5.87% เสรีพิศุทธ์ เตมียเวส 5.35% สุชัชวีร์ สุวรรณสวัสดิ์ 5.18% ยศชนัน วงศ์สวัสดิ์ 5.01% พีระพันธุ์ สาลีรัฐวิภาค 4.49% ขณะเดียวกันมีผู้ตอบเลือกท่านอื่น ๆ ได้แก่ ชัชชาติ สิทธิพันธุ์, พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา, ศุภจี สุธรรมพันธุ์, ชัยเกษม นิติสิริ, จุรินทร์ ลักษณวิศิษฏ์, พลเอกประวิตร วงษ์สุวรรณ 9.33%

ส่วนวิธีจะได้ “นายกฯ มานำประเทศเจริญก้าวหน้า” มี 2 ทางหลัก: เลือกจากระบบเลือกตั้งปัจจุบัน และได้นายกฯ นอกบัญชีพรรคการเมือง เมื่อถามถึงเส้นทางที่จะได้ “นายกฯ แบบที่อยากได้” ประชาชนระบุว่าได้จาก “การเลือกตั้งตามระบบปัจจุบัน” 44.10% และ “เปิดทางให้นายกฯ คนนอกนอกบัญชีพรรค” 40.90% ส่วนแนวทาง “รอพรรคเกิดใหม่เพื่อเสนอนายกฯ ที่เหมาะสม” อยู่ที่ 15.00% อยากได้นายกฯ ดี หรือ เก่ง: คนส่วนใหญ่อยากได้ทั้งคนดีและคนเก่ง ประชาชนส่วนใหญ่เลือกแนวทาง “ขอทั้งดีและเก่ง” มากที่สุด โดยเลือกแบบผสม 48.67% ขณะที่เลือก “คนเก่ง” 27.83% และเลือก “คนดี” 23.50% เหตุผลของกลุ่มเลือก “คนดี” เพราะ คนเก่งแต่ไม่ดีอาจสร้างความเสียหายหนักกว่า 39.57% รองลงมาคือ ต้องได้คนดีมานำเพื่อความไว้ใจและเป็นแบบอย่าง 31.71% และมองว่าสามารถให้คนดีนำแล้วดึงทีมคนเก่งมาช่วยได้ 28.18% และเหตุผลของกลุ่มเลือก “คนเก่ง” เพราะประเทศต้องการคนเก่งบริหารเพื่อแก้วิกฤตและเดินหน้าเร็ว 34.78% รองลงมาคือผลงานสำคัญกว่า ต้องเร่งเศรษฐกิจและปากท้องประชาชน 33.04% ตามด้วยอยากได้ผู้นำที่ทำได้จริง 17.39% และเชื่อว่ามีระบบตรวจสอบคุมได้แม้มีข้อกังขา 14.79%

ศ.ดร.เกรียงศักดิ์ เจริญวงศ์ศักดิ์ (ดร.แดน) วิเคราะห์เพิ่มเติมว่า ช่วง 5 ปีข้างหน้ามีนัยสำคัญอย่างยิ่งต่อทิศทางประเทศไทยในระยะ 20 ปีข้างหน้า และเป็นห้วงเวลาที่ประเทศต้องการผู้นำที่มีศักยภาพสูง ผลโพลสะท้อนว่า ประชาชนคาดหวังนายกรัฐมนตรีที่ “ดี–เก่ง–กล้า–มองไกล–มีความเป็นสากล” อย่างไรก็ตาม รายชื่อนักการเมืองหรือแคนดิเดตนายกฯ ในปัจจุบันยังไม่ตอบโจทย์ความคาดหวังดังกล่าว จนสะท้อนความรู้สึกสิ้นหวังของประชาชนต่อระบบการเมืองที่เป็นอยู่ ทั้งนี้ ผลสำรวจยังชี้ว่า ช่องทางที่ประชาชนมองว่าอาจนำไปสู่การได้ผู้นำที่พาประเทศก้าวหน้า คือการเปิดทางให้นายกรัฐมนตรีนอกบัญชีรายชื่อพรรค โดย ดร.แดน ย้ำว่าต้องเป็นผู้นำพลเรือนที่มาด้วยกระบวนการอันชอบด้วยกฎหมายเท่านั้น มิใช่จากการรัฐประหาร เพื่อพาประเทศผ่านวิกฤตและเจริญก้าวหน้า