วันที่ 16 ธันวาคม 2568 สมชัย ศรีสุทธิยากร อดีตคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) โพสต์เฟซบุ๊ก ระบุว่า จำเป็นไหมที่ต้องแทรกประชามติไปพร้อมวันเลือกตั้งหาก ครม. จะดื้อดึงให้วันเลือกตั้งต้องมีการออกเสียงประชามติ โดยให้เหตุผลว่ามีความจำเป็นทางงบประมาณ หรือเหตุจำเป็นอันมิอาจหลีกเลี่ยงได้ โดยไม่ทำตาม กม. ที่ระบุว่า การทำประชามติพร้อมในวันเลือกตั้งต้องไม่เร็วกว่า 60 วัน คำถามคือ

1. เป็นความจำเป็นทางงบประมาณ หรือไม่

2. เป็นเหตุจำเป็นอันไม่อาจหลีกเลี่ยงได้ จริงหรือไม่

ประเด็นแรก การออกแบบการออกเสียงประชามติ พร้อมวันเลือกตั้ง กฎหมายไม่ได้ออกแบบให้ประหยัดงบประมาณ โดยต้องมีการดำเนินการเป็น 2 เรื่อง กรรมการ 2 ชุด เต๊นท์สองเต๊นท์ ค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้นอีกเกือบหนึ่งเท่า ตามที่ กกต. เคยให้ข่าวว่า จะใช้เงินเฉพาะประชามติ ราว 3,000 ล้านบาทเศษ แต่หากจัดแยกจะใช้เงินราว 4,000 ล้านบาทเศษ

ประเด็นที่สอง การออกเสียงประชามติทั้งในเรื่องแก้ไขรัฐธรรมนูญ และ MOU 43,44 ไม่ใช่ความจำเป็นที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ เพราะ

1. ประชามติแก้ไขรัฐธรรมนูญ เป็นการถามคำถามที่ 1 เพียงคำถามเดียว ยังไม่มีคำถามที่ 2 เนื่องจากยุบสภาไปก่อน และศาลรัฐธรรมนูญมีคำวินิจฉัยว่า สามารถทำประชามติคำถาม 1 และ 2 พร้อมกันได้ หากถามคำถามที่ 1 ในคราวนี้ เสีย 3,000 ล้าน ก็ต้องไปเสียอีก 3,000-4,000 ล้านในคำถามที่ 2 อีกรวม 6,000-7,000 ล้าน กับการรอถามคำถาม 2 คำถามพร้อมกันภายหน้า เสียเงินครั้งเดียวย่อมดีกว่าไหม

2. เรื่อง MOU43 ,44 ไม่จำเป็นต้องทำประชามติ เพราะสถานการณ์ปัจจุบัน การสู้รบและยึดพื้นที่ของทั้งสองฝ่ายแทบจะไม่มีใครเคารพ MOU แล้ว การยกเลิก สามารถใช้มติ ครม.ยกเลิกได้เลย หากเห็นสมควร ซึ่งจะเป็นการสร้างคะแนนนิยมต่อรัฐบาล ไม่จำเป็นต้องไปจัดออกเสียงประชามติ ให้เสียเงินและ ยุ่งยากต่อความเข้าใจของประชาชน

รอดูมติ ครม. วันอังคารที่ 16 ธันวาคม 2568 ครับ ว่าท่านจะว่าอย่างไร.